Վկայական Ու Վկայութիւն
Վերամուտի իրար խաչաձեւող յայտարարութիւններուն ի տես` մեր մամուլը սկսաւ լայն տեղ յատկացնել ազգային կրթութեան: Խմբագիր ու գրող ահազանգի մատնուած մարդոց տագնապով կ՛արտայայտուին այդ մասին ու անիրաւ չեն:
Յորմեհետէ պետական ծրագիրները պարտադիր դարձան մեր վարժարաններէն ներս, ազգային կրթութիւնը տարուէ տարի աւելի մտահոգիչ բնոյթ մը ստացաւ:
Հիմա սերթիֆիքա կ՛ուզեն մեր տղոցմէ, պրըվէ, պաքալորէա: Ծնողք, աշակերտ, ուսուցիչ` բոլորը մէկ այդ մասին կը մտածեն հիմա եւ պետական քննութեանց արդիւնքներով կը գնահատեն աշակերտին ընդունակութիւնը, ուսուցիչին կարողութիւնը, դպրոցին վարկը:
Այս մտայնութիւնը անյարիր է մեր վարժարաններու ոգիին:
Պետական վկայականներուն դէմ չենք, նոյնիսկ անհրաժեշտ կը նկատենք զանոնք, բայց վկայականները, կրկնած ենք յաճախ, մեր վարժարաններուն հետապնդած նպատակներուն առանցքը չեն կազմեր, հայ վարժարանը հա՛յ վարժարան է ամէնէն առաջ, մայրենի լեզուին, պատմութեան ու գրականութեան հրաբո՛րբ գեղեցկութիւններով մեր արիւնին, մեր ջիղին, աշխարհը ըմբռնելու մեր կերպին առաջին ու վստահելի միա՛կ դարբնոցը:
Ուրիշ բովանդակութիւն մը տալ հայ վարժարանին` պիտի նշանակէր հերքել անոր գոյութեան իմաստը, դաւաճանել անոր կապուած յոյսերուն, յումպէտս վատնել եղած զոհաբերութիւնները:
Իրերու ներկայ դրութիւնը ուղղակի կը սպառնայ անոր մթնոլորտին, եւ ատկէ կը բխի հայ մտաւորականութեան անձկութիւնը, հակազդելու մղումը:
Ծնողքին, ուսուցիչին ու շրջապատի մարդոց կեցուածքներուն ընդմէջէն` հայ աշակերտը դպրոցի սեմէն ոտք դրած պահուն պէ՛տք է զգայ, գիտնայ, թէ ինք երկու աշխատանք ունի կատարելիք, մէկը իր անձին համար, միւսը` իր արիւնը կրող հաւաքականութեան, մէկը վկայականով պայմանաւոր, միւսը` վկայութեամբ:
Վկայականը կուտակած ծանօթութիւններուն համար, վկայութիւնը` մշակած առաքինութիւններուն բերումով: Առաջինը` քաղաքացին ապրեցնելու ծառայող սովորական միջոց, երկրորդը` ցեղային դիմագիծը անաղարտ պահելու յոյսը ներշնչող արժանեաց պսակ:
Ի՞նչ կ՛արժէ վկայականը, երբ զայն կրող տղան արժանի պիտի չըլլայ իր ժողովուրդին վկայութեան, պիտի չզգայ, չտրոփէ անոր հետ, պիտի չմասնակցի անոր անհատականութիւնը շարունակելու, զարգացնելու բուռն տագնապին:
Պ. Ս.
Քսան Ամիս Ետք,
Այս Քաոսէն…
Վերի քաոսէն դուրս պիտի գայ Պէյրութի ամէնէն գեղակերտ շինութիւններէն մէկը` «ռինկ»-ին կամուրջը, որուն հիմնարկէքը կատարուեցաւ կիրակի, նախագահ Հելուի կողմէ: Այն պողոտան, ուրկէ տակաւին քանի մը օր առաջ բազմահազար ինքնաշարժներ կ՛անցնէին, հիմա անգործածելի դարձած է: Քաղաքապետութեան համար դժուարութիւնը այն է, թէ ուրկէ՛ պիտի անցնին ինքնաշարժները, որպէսզի, մանաւանդ քանի մը շաբաթ ետք, երբ մարդիկ գիւղերէն իջած պիտի ըլլան, անքակտելի հանգոյցներ չկազմուին քառուղիներու վրայ: Ու այս` քսան ամիս շարունակ:
