Տեսակէտ. Պատճառները

Յ. ԼԱՏՈՅԵԱՆ

«Տեսակէտ»-ի սիւնակին տակ տեղ կու տանք այս յօդուածին` յիշեցնելով «միաձայն քաղաքականութենէն» խորհրդարանական-հաւաքական համակարգի անցումի փաստը: Միաժամանակ` նշելով նաեւ այն, որ բողոքի խաղաղ երթերը օրէնքի արտօնած սահմաններուն մէջ ոչ միայն մերժելի չեն, այլ նաեւ ընդդիմութեան դերակատարութեան բարձրացման առումով` ընկալելի: 

«Ա.»

Հայաստանի մէջ այսօր ժողովրդային շարժումը լուրջ հիմքեր ունի: 26,5 տարեկան անկախ Հայաստանը իրականութեան մէջ «միաձայնութեան» որոշումի ոճով գործեց:

Տեղ մը բաժակը կը յորդի: Տեղ մը ղեկավար չեն փնտռեր: Տեղ մը անհանդուրժողութիւնը բնական ձեւ եւ կերպարանք կը ստանայ: Երեւոյթը այնպէս է, որ կարեւոր չէ ժողովուրդին համար, թէ ո՛վ կը ղեկավարէ այս շարժումը: Կարեւոր չէ, թէ ի՛նչ պիտի ըլլայ: Հիմնականը այն է, որ զզուած են այս ոճէն: Զզուելի է «միաձայնութեան» քաղաքականութիւնը:

Հայաստանի ժողովուրդը, ճիշդ է, «աւանդաբար» միշտ կը հակադրուի իշխանութիւններուն: Ճիշդ այս պատճառով իշխանութիւնները այս փուլին շատ աւելի ընելիք եւ մտածելիք ունին, քան` ցուցարարները: Կարելի չէ միշտ նոյն դէմքերով ղեկավարութիւն ստեղծել: Բողոքը յառաջիկայ օրերուն ի՞նչ ձեւ եւ կերպարանք կ՛ունենայ` ոչ ոք գիտէ:

Թաւշեայ յեղափոխութի՞ւն է, հաւանաբար: Օգտուողներ կրնա՞ն ըլլալ, վստահաբար: Սակայն  հաստատ իրականութիւն է, որ կարելի չէ երկար շունչով բարեկարգութեան լոզունգով ժողովուրդը քնացնել կամ մաշեցնել:

Այսօրուան շարժումը «Մարտ 1»-ին չի նմանիր: Այսօրուան շարժումը սփիւռքի կարգ մը գաղութներու մէջ ալ արձագանգ կու տայ:

Խաղաղ անհնազանդութիւնը կրնայ ըլլալ ի նպաստ փոփոխութեան:

Հայաստանի մէջ այսօր բազմահազար երիտասարդներ փողոց իջած են: Ըստ անոնց, իրենց մորթին վրայ զգացած չարաշահութիւններն ու փտածութիւնը անշնչելի դարձուցած են մթնոլորտը, ուստի այսօր իջած են ո՛չ ըսելու:

Պատճառները պարզ են, սակայն մէկ բան պէտք է յստակ ըլլայ, որ փոփոխութիւնը միայն անձի հետ չըլլայ: Փոփոխութիւնը մտածելու, ղեկավարելու ոճի եւ բարոյական արժէքներու մէջ ըլլայ: Եթէ միայն անձի կապուի, շա՜տ շա՛տ կրնանք հիասթափուիլ: Այսօր անհրաժեշտ է փոփոխութիւնը երիտասարդութեան ջախջախիչ մեծամասնութեան կողմէ: Ուշ կամ կանուխ փոփոխութիւն կայ: Պէտք է զգուշ ըլլալ, որ ոչ մէկ կաթիլ արիւն թափուի: Պէտք է զգուշ ըլլալ, որ քաղաքակիրթ պահուածքը պահուի:

Պէտք է զգուշ ըլլալ, որ չարաշահութիւններ չըլլան:

Այսօրուան ժողովրդային շարժումը լուրջ պատճառներ ունի: Երբ այսքան մեծ ընդվզում կայ, պէտք է պահ մը հաշուի նստիլ եւ կշիռքի դնել ամէն բան:

Պատճառները ուրիշ տեղեր չփնտռել: Պատճառները փնտռել անցնող 26,5 տարիներուն կրկնուած դժգոհութիւններուն մէջ: Պատճառները փնտռել «միաձայնութեամբ» ամէն բան որոշելու մէջ: