ՍԵՒԱԿ ԱՐՈՅԵԱՆ
Իմ քուէս, քու քուէդ, անոր քուէն,
Մեր քուէն, ձեր քուէն, անոնց քուէն:
Վերջապէս, իմ եւ մեր քուէն, քուէն` այն բոլորին, որոնք մինչեւ հիմա Լիբանանի մէջ տիրող վիճակին պատճառով բան չէին ըսած, չէին կրցած ըսել, 10 տարի առաջ փոքր էին քուէարկելու համար, իսկ վերջին քանի մը տարիներուն ընտրութիւններ չեղան: Այդպիսիները մայիս 6-ին տեղ պիտի հասնին, ըսելիք պիտի ունենան:
Ինչպէս` բոլոր երկիրներուն մէջ, Լիբանանի մէջ ալ նախընտրական շրջանը ծանօթ է իր ճնշող շատախօսութեամբ եւ ձանձրացնող կրկնութիւններով. բոլոր ընտրութիւններու նախօրեակին ժողովուրդը կը յայտնէ, որ տարիներէ ի վեր շատախօսութեան պատճառով կրկնուող սուտերով այս անգամ պիտի չխաբուի, բայց կը տեսնենք, որ դարձեալ խաբուած է: Խաբած են զինք` իր մեծաւորը, իրեն նայողն ու պահողը, զաւակը դպրոց ղրկողը, գործատուն, դրամատէրը, պարտատէրը… եւ այսպէս, շարունակ, մէկը միւսէն կախեալ, ժամանակաւոր խոստումներով կը փորձեն այդ խաբէութիւնը ոսկեայ ափսէով ճշմարտութեան նման հրամցնել, որպէսզի ափսէին մօտեցող եւ օգտուողները շատ ըլլան: Իսկ անոր շնորհիւ իրենք որքա՜ն ոսկեայ ափսէներու մօտ պիտի նստին, բոլորս գիտենք:
Ի տարբերութիւն բոլորին, անխտիր, բոլոր անոնց, որոնք գունաւոր, երկար ու կարճ խոստումներով հրապարակ իջած են. ի տարբերութիւն բոլոր անոնց, որոնք վայրկեան մը երկմտած են, նախքան իբրեւ հայ ներկայանան, ի տարբերութիւն բոլոր անոնց, որոնք հայուն համար իր լաւագոյն երիտասարդները զոհաբերած կուսակցութիւնը քարկոծողներուն մէջ կը տեսնեն այսօր հայութեան վաղուան պայծառ ապագան ու ճշգրիտ ներկայացուածութիւնը, ի տարբերութիւն այն բոլորին, որոնք հրապարակայնօրէն կը քննադատեն, այսպէս ըսած` «իրենց» կուսակցութիւնը, ի տարբերութիւն բոլոր անոնց, որոնք վերջին քանի մը տարիներուն, առանց հեռուն նայելու եւ անգիտակցաբար (իսկ շատեր` նայելով ու գիտակցելով), կեղծ անուններու եւ կեղծ կուսակցականութեան ետեւ պահուըտած կուսակցութեան անունը փորձեցին նուաստացնել` հակակուսակցական ու հակադաշնակցական պայքարը պիտակելով անձերու դէմ պայքար, նաեւ ոչ մէկ ճիգ խնայեցին ընկերային ցանցերու վրայ նոյնիսկ դրամով տարածելու իրենց թոյնը, հրապարակաւ տարածելու իրենց բամբասանքը այնքան, որքան պէտք էր` անոր ետեւ պահելու իրե՛նց սխալն ու բացթողումները, ի տարբերութիւն այս բոլորին, 100, 200, 500 թէ 1000 համակիրով ու ընտրողով, անցողիկ ու մոռացութեան դատապարուած այս բոլորէն վեր` միայն մէկ ուժ կայ այսքան բազուկ ու աշխատող ունեցող, միայն մէկ հայր կայ այսքան անառակ զաւակ ունեցող, միայն մէկ գերագոյն հրամանատար կայ այսքան մեծ բանակ ունեցող, ու կայ միայն մէկ արեւ, որ աշխարհասփիւռ հայութեան համար յոյսի շողեր դարձած, տարիներէ ի վեր բաժան-բաժան, ճառագայթ առ ճառագայթ լո՛յս սփռած է վաղուան ու գալիքին համար, այդ ալ Հայ յեղափոխական դաշնակցութիւնն է:
Լիբանան, Ամերիկա, Քանատա թէ Եւրոպա Դաշնակցութեան դէմ խօսող-գրողները ոչինչով կը տարբերին Հայաստանի մեր հայրենակիցներէն, որոնք, դժբախտաբար, տակաւին չհասկնալով Դաշնակցութեան էութիւնը, ամէն առիթի կ՛ըսեն` «Դրսի դաշնակներն ուրիշ են»: Իսկ ձեզի համար ովքե՞ր են ուրիշ` դուրսիննե՞րը, թէ՞ ներսինները: Ովքե՞ր են այսօր յարգի ձեզի համար եւ քաջալերանքի արժանի, անհատնե՞ր, որոնք կը պաշտպանեն Ցեղասպանութեան փաստը, թէ՞ այն կուսակցութիւնը, որ 100 տարիէ կռի՛ւ կը մղէ այդ փաստին համար` զէնքով, արեամբ, գրիչով ու Հայ դատի գրասենեակներով: Ե՞րբ այսպէս կուրցաւ այս ժողովուրդը, զաւակդ, ծնողքդ, ընկերդ, բարեկամդ, սիրելի՛ լիբանանահայ, ե՞րբ եւ ինչո՞ւ այդպէս տկարամիտ մարդոց սկսար վստահիլ եւ հետեւիլ: Ովքե՞ր են անոնք, օրինակելինե՞րն են լիբանանահայութեան իրականութեան մէջ. իսկ աշխարհի վրայ ո՞վ է այն իտէալը, օրինակելին, որուն կ՛ուզէք նմանին մեր երեսփոխանները. ո՞ր նախագահը, երեսփոխանը ամէն շաբաթ կամ ամէն առիթի թաղ-թաղ, տուն-տուն, ընտանիք առ ընտանիք իրեն ընտրող ժողովուրդին կ՛այցելէ, ո՞ր երկրին մէջ կայ այդպիսի բան. ո՛չ մէկ տեղ: Իսկ ինչո՞ւ մեր թեկնածուներուն ծանօթութիւններն ու շրջագայութիւնները կ՛որակէք ձեւական. ինչո՞ւ կը պահանջէք անկարելին ու չտեսնուածը, կը պահանջէք ըլլալ ուրիշ, տարբեր, երբ դուք ո՛չ մէկ բանով տարբեր էք միւս ընտրողներէն, երբ այսօր շատեր նոյնիսկ կը մտածեն կամ կը պատրաստուին ծախե՛լ իրենց քուէն (վստահաբար «Ազդակ» կարդացողներուն մէջ չկան այդպիսիներ), ծախե՛լ քուէն, եւ կարճ ժամանակ ետք պահանջե՛լ Պուրճ Համուտի հարցերու լուծում, պահանջե՛լ քաղաքապետարանէն, ԼՕԽ-էն, ծերանոցէն, Երեսփոխանական գրասենեակէն, այսինքն` պահանջել եւ միայն պահանջել Դաշնակցութենէն:
Պահանջել… իսկ Դաշնակցութիւնը կը կատարէ նոյնիսկ չպահանջուածը. կը լսենք ու կը տեսնենք, որ տասը եղածին դիմաց միշտ մէկ չեղածն է, որուն մասին կը խօսուի. Այո՛, անարդար է աշխարհը, իսկ այդ անարդարութեան հետ մէկտեղ Դաշնակցութիւնը ծափահարութեան կարիք բնաւ չէ զգացած:
Դաշնակցութիւն երբ կ՛ըսենք, վեր նայելու կարիք չկայ: Դաշնակցութիւն երբ կ՛ըսենք, 10-20 թիկնապահներով քալող մարդոց ղեկավարած քաղաքական հոսանքը կամ այս կամ այն առաքելութեամբ հրապարակ իջած միութիւնը նկատի չունինք. Դաշնակցութիւն երբ կ՛ըսենք ու կը քուէարկենք անոր, պիտի հասկնանք ու համոզուինք, որ միայն Բագրատունի, Թերզեան, Չուխատարեան ու Մաթոսեան չէ Դաշնակցութիւնը: Դաշնակցութիւնը աւելի վեր է այս չորսէն, շա՛տ աւելի վեր, ուր հազարաւորներ` եղած են իրենց նման, ու հազարաւորներ` իրենցմէ աւելին, ովքեր կեանք տուած են իրենց, մեզի, մեր բոլորին` որպէս հայութեան, պահա՛ծ են իրենց ու մեր տունն ու ընտանիքը, մէկը թուղթով ու գրիչով, միւսը զէնքով, ուրիշ մը` կեանքով ու լուռ գործով, եւ այսպէս, բոլորս միասին, թեկնածուներով եւ ժողովուրդով, մեր անցեալով ու ներկայով բոլորս ենք Դաշնակցութիւնը, եւ բոլորս կը քուէարկենք մենք մեզի, մեր գոյութեան ու յարատեւութեան:
Մայիսի 6-ը մէկ անգամ է, ընտրութեան օրն է, որ պիտի գայ եւ պիտի անցնի: Առաջադրուած թեկնածուներն ալ ընտրուին թէ ոչ, օր մը պիտի անցնին. շատ աւելի շուտ պիտի անցնին անոնք, որոնք իրենց ոչ այնքան համբաւի արժանացած անունով փորձեցին եւ կը փորձեն ժողովուրդ-կուսակցութիւն գոյութիւն չունեցող հեռաւորութիւնն ու բացը ստեղծել…
Մայր Հայաստանի ժողովուրդին զգալի տոկոսին ըսած բառերով`
ԻՄ ՔՈՒԷՍ «Ներսի դաշնակներէն» նոյն այդ «Դրսի դաշնակներուն»
ԻՄ ՔՈՒԷՍ ՀԱՅ ՅԵՂԱՓՈԽԱԿԱՆ ԴԱՇՆԱԿՑՈՒԹԵԱՆ,
ՁԵՐ ՔՈՒԷՆ` վստահաբար Հայ յեղափոխական դաշնակցութեան, իսկ քուէն բոլոր անոնց, որոնք առեւտուրի ենթակայ են, մեզի արդէն պէտք չէ:
Ինչո՞ւ այսքան շատ կը գրէք ընտրութիւններուն մասին. ամէն օր նոյն ընթերցողները չե՞ն…