Պատրաստեց՝ ՇՈՂԻԿ ՏԷՐ ՂՈՒԿԱՍԵԱՆ
– Եթէ Կաղանդ պապան ճամբորդէ լոյսի արագութեամբ, ան կրնայ երկրագունդին շուրջ դառնալ եօթը անգամ մէկ երկվայրկեանի ընթացքին:
– Քանատայի մէջ խումբ մը մարդիկ կրցան 2069 ձիւնեմարդ շինել մէկ ժամուան ընթացքին:
– Նորվեկիոյ մէջ խումբ մը փռապաններ պատրաստեցին 651 քիլօ կշռող ճինճըրպրետ «մարդուկ» մը:
– Գերմանիոյ կարգ մը շրջաններու մէջ Կաղանդ պապան նուէրները կը ձգէ մանուկներու կօշիկներուն մէջ:
– Պոլիվիոյ մէջ կարգ մը անձեր Ծնունդին գիշերը իրենց հետ աքլոր մը կը բերեն եկեղեցի:
– Հաուայի մէջ Կաղանդ պապան յատուկ մակոյկով մը կու գայ:
– Միացեալ Նահանգներու Թեքսաս նահանգի Կարլանտ քաղաքին քաղաքապետը իբրեւ Կաղանդի նուէր ստացաւ 238 քիլօ կշռող պանիրի կտոր մը: Վեց անձեր զայն շալկելով բերին մինչեւ անոր տան դուռը:
– Ուքրանիոյ մէջ մարդիկ Ս. Ծնունդի սեղանին վրայ յարդ կը սփռեն:
– Մեքսիքայի մէջ կարգ մը անձեր մսուրը կը շտկեն բողկերով քանդակուած պզտիկ մարդուկներով:
– Շուէտի Կաւլը քաղաքին մէջ ամէն տարի, Կաղանդի շրջանին, յարդէ հսկայական այծ մը կը դրուի հրապարակին վրայ: Կաղանդի յատուկ այս այծը ունի նոյնիսկ իր անձնական էջը ընկերային ցանցերուն վրայ:
– Ս. Ծնունդի գիշերը ճափոնցիները շատ կը սիրեն տապկուած հաւ ուտել:
– Իսկ Հարաւային Ափրիկէի կարգ մը շրջաններու մէջ մարդիկ կը սիրեն տապկուած որդ ուտել Ս. Ծնունդին օրը:
– Ս. Ծնունդին գիշերը կարգ մը ընտանիքներ իրենց աւելները կը պահեն, որպէսզի չար վհուկը զայն չգողնայ գիշերը:
– Պրազիլի մէջ սովորութիւն է Կաղանդի ծառը զարդարել իջնող ձիւնի փաթիլները յիշեցնող բամպակի փոքրիկ գունդերով:
– Սկանտինաւեան երկիրներուն մէջ հոն ժամանակներուն մարդիկ կը հաւատային, թէ այծ մըն էր, որ նուէրները կը բերէր Կաղանդին:
– Կուաթեմալայի մէջ սովորութիւն է, որ միայն մանուկները իրենց նուէրները բանան 25 դեկտեմբերին, արեւմտեան Ս. Ծնունդին, իսկ ծնողները եւ չափահասները ստիպուած են սպասելու Նոր տարիի օրուան:
– Գիտէի՞ր, թէ «Ճինկըլ պել» երգը սկզբունքով իբրեւ Կաղանդի երգ չէր յօրինուած: Անիկա սկիզբը կը կոչուէր «Ուան հորս օփըն սլէյ»:
– Փերուի մէջ սովորութիւն է Ս. Ծնունդի օրը նախաճաշին տաք տուրմ խմել:
– Գիտէի՞ր, որ Միացեալ Նահանգներու մէջ գոյութիւն ունի քենտի քէյնի (Կաղանդի շաքարէ ցպիկ) միջազգային օր: Անիկա կը տօնուի 26 դեկտեմբերին:
Խոհագիր
Կաղանդի Գիշերուան Համար
Դուն ալ կրնաս օգնել մայրիկին եւ հայրիկին` Կաղանդի գիշերուան սեղանը ճոխացնելու համար: Ահա՛ երկու խոհագիրներ, մէկը աղի, միւսը` անուշ, յատուկ` այս առիթին համար:
Ա.- Ռուտոլֆ եղջերուին ռիզոթթոն
Պէտք ունիս` 1 ճերմակ սոխի, 60 կրամ ռիզոթթոյի յատուկ բրինձի (այս չափը երկու մանուկներու համար է), եփուած հոթ տոկի, ձէթի, քրեմ ֆրեշի, փարմըզան պանիրի, պզտիկ կեռաս-լոլիկի:
Պատրաստութիւն
1.- Շատ փոքրիկ կտրէ սոխը:
2.- Սոխը եւ բրինձը քիչ մը ձէթի մէջ տապկէ, մինչեւ որ անոնք թափանցիկ դառնան:
3.- Կամաց-կամաց ջուրը աւելցուր` միշտ խառնելով (ջուրին քանակին համար ստուգէ բրինձի տոպրակին վրայ):
4.- Ձգէ, որ բրինձը եփի 20 վայրկեան:
5.- Բրինձին վրայ աւելցուր ապուրի դգալ մը քրեմ ֆրեշ եւ փարմըզան պանիր:
6.- Բրինձէն բաժին մը պզտիկ խորունկ ամանի մը մէջ դիր:
7.- Հոթ տոկերը երկայնքին երկուքի կտրէ մինչեւ մէջտեղը: Անոնք եղջերուին եղջիւրները պիտի ըլլան:
8.- Պզտիկ կեռաս-լոլիկ մը մէջտեղէն կտրէ եւ անոր կէսը գործածէ եղջերուին քիթին համար եւ կանաչ ոլոռնի երկու հատիկներ գործածէ աչքերուն համար:
9.- Ռուտոլֆ եղջերուն պատրաստէ: Բարի՛ ախորժակ:
* * *
Բ.- Փաթ Ֆէօյըթէով եւ անուշով Կաղանդի ծառեր
Պէտք ունիս` պատրաստ փաթ ֆէյըթէի (փաթ փէյոթթի) խմոր, մեծ հատիկներով եւ ճերմակ շաքարի կամ պարզ շաքարի, անուշի (նարինջի, կեռասի, ելակի, ծիրանի…):
Պատրաստութիւն
1.- Խմորը բաց եւ զայն վերածէ մօտաւորապէս 1 սմ լայնքով երիզներու:
2.- Անուշը քսէ ամբողջ խմորին վրայ:
3.- Իւրաքանչիւր երիզ առանձին հանէ եւ անոր մէկ կողմը ծալէ դէպի ներս, ապա միւս կողմը բռնելով, վրայ վրայի ծալէ` միշտ աւելի լայն ծալքեր ընելով, ինչպէս նշուած է նկարին մէջ, անոր Կաղանդի ծառի մը ձեւը տալու համար:
4.- Ծալուած ամբողջ խմորին մէջէն անցուր փոքրիկ տախտակէ ցպիկ մը, Կաղանդի ծառերը պառկած շարէ փուռի ափսէի մը վրայ, որ փուռի յատուկ թուղթով ծածկած պիտի ըլլաս:
5.- Կաղանդի ծառերը 180 աստիճան տաքութեամբ փուռին մէջ եփէ մօտաւորապէս 25 վայրկեան: Պէտք է, որ Կաղանդի ծառերը կարմրին:
6.- Զանոնք փուռէն հանէ, եւ իւրաքանչիւրին վրայ դիր քանի մը հատ շաքարի մեծ հատիկ:
Հիմա պատրաստուէ զանոնք համտեսելու ընտանիքիդ բոլոր անդամներու հետ` համով տաք տուրմի մը հետ, Կաղանդի գիշերուան յատուկ երգեր երգելով:
Ձեռային Աշխատանք
Կաղանդի Սեղանը Զարդարենք
Պէտք ունիս` փայտէ լաթակալներու, կանաչի երեք տարբեր երանգներով խաւաքարտի կտորներու եւ խէժի:
Կանաչ խաւաքարտի իւրաքանչիւր երանգի կտորին վրայ գծէ եռանկիւնաձեւ Կաղանդի ծառին մէկ մասը (տե՛ս պատկերը): Այդ երեք բաժինները փակցուր լաթակալին վրայ` իրարմէ քիչ մը հեռու: Նոյն ձեւով փակցուր երեք ուրիշ կտորներ` լաթակալին ետեւի կողմին վրայ: Ծառերդ կրնաս պառկած դնել իւրաքանչիւրին պնակին վրայ, կամ «տնկել» ամբողջ սեղանին վրայ:
2.- Օրօրուող Կաղանդ պապաները
Այս աշխատանքին համար պէտք ունիս յատկապէս խաւաքարտէ պնակներու:
Նախեւառաջ պնակին տակի բաժինը կարմիր ներկէ: Ձգէ, որ ջրաներկը չորնայ:
Կլորակը մէջտեղէն երկուքի ծալէ եւ ապա կտրէ: Մէկ կտորը կոնի ձեւով ոլորէ եւ իրարու վրայ եկող բաժինները խէժով փակցուր: Իրարու լաւ սեղմուած բռնէ, որպէսզի անոնք լաւ փակչին: Կրնաս նաեւ կցիչ գործիքով մը կցել այդ բաժինները:
Մորթի գոյնէ խաւաքարտի մը վրայ գծէ եւ կտրէ կլորակ մը` Կաղանդ պապային գլուխին համար: Կտրէ նաեւ ճերմակ քառանկիւն մը, որուն լայնքը պէտք է գլխուն լայնքին չափ ըլլայ:
Քառանկիւնին վարի բաժինը ամպի նման կտրէ Կաղանդ պապային մօրուքը ընելու համար:
Մորթի գոյնով կլորակը փակցուր կարմիր կոնին վրայ:
Սեւ խաւաքարտի մը վրայ կտրէ երկար ու բարակ երիզ մը` Կաղանդ պապային գօտիին համար: Զայն փակցուր Կաղանդ պապային մարմնին վրայ, ապա փակցուր մօրուքը կլորակ դէմքին վրայ:
Պզտիկ, կարճ, ճերմակ խաւաքարտէ երիզ մը կտրէ եւ զայն փակցուր Կաղանդ պապային գլխուն վրայ` անոր գլխարկին ծայրը ունենալու համար:
Կրնաս Կաղանդ պապային աչքերը եւ քիթը գունաւոր մատիտներով գծել, կամ պատրաստ աչքեր եւ կլորակ բուրդէ քթիկ փակցնել:
Մի՛ մոռնար պզտիկ, ճերմակ խաւաքարտէ կլորակ մը կտրելու` Կաղանդ պապային գլխարկին ծայրին փակցնելու համար:
Ժամանց


