Պուրճ Համուտի քաղաքապետարանը երէկ պաշտօնապէս եւ հանդիսաւորապէս բացումը կատարեց Մարաշ թաղին, որուն վերանորոգման աշխատանքները կատարուեցան Միացեալ Նահանգներու կառավարութեան ֆինանսաւորումով, գործակցութեամբ ՄԱԿ-ի բարգաւաճման ծրագիրին ու անոր ընդգրկած հիւրընկալ ընկերութիւններուն եւ ընկերային հարցերու նախարարութեան:
Մարաշ թաղի վերանորոգումի ծրագիրը օգտակար դարձաւ Պուրճ Համուտի մէջ բնակող աւելի քան չորս հազար մարդու եւ ութսունութ վաճառատուներու:
Մարաշ թաղի բացումին ներկայ գտնուեցան ՀՅԴ Լիբանանի Կեդրոնական կոմիտէի ներկայացուցիչ, երեսփոխան Յակոբ Բագրատունի, Լիբանանի մէջ Միացեալ Նահանգներու դեսպան Էլիզապեթ Ռիչըրտ, Մեթնի գաւառապետ Մարլեն Հատտատ, Պուրճ Համուտի քաղաքապետ Մարտիկ Պօղոսեան, ՄԱԿ-ի բարգաւաճման ծրագիրի թեքնիք ծրագիրներու գործադրութեան խորհրդատու Մարինա Լուճոտիչէ, ընկերային հարցերու նախարարութեան ներկայացուցիչ Սուհէյր Ղալի, ՄԱԿ-ի բարգաւաճման ծրագիրի Լեռնալիբանանի պատասխանատու Ապտալլա Մուհիէտտին, ընկերային հարցերու նախարարութեան Լեռնալիբանանի հարցերու ներկայացուցիչ Պահիա Սլէյման, Ժտէյտէ-Պաուշրիէ-Սատի քաղաքապետ Անթուան ժպարա, Պուրճ Համուտի քաղաքապետական խորհուրդի անդամներ, թաղապետներ, տարբեր միութիւններու ներկայացուցիչներ եւ շրջանի բնակչութիւնը:
Պաշտօնական անձնաւորութիւնները դիմաւորուեցան ՀՄԸՄ-ի շեփորախումբով:
Շեփորախումբին կողմէ Լիբանանի քայլերգին կատարումէն ետք հանդիսութիւնը սկսաւ Մարաշ թաղին սկիզբը զետեղուած ցուցանակին բացումով:
Ցուցանակին վրայ արձանագրուած էին Մարաշ թաղին վերանորոգման ծրագիրին գործադրութեան թուականը եւ այդ ծրագիրը հովանաւորած ու զայն գործադրած կողմերուն անունները:
Ապա Սրբոց Քառասնից Մանկանց վարժարանին մէջ տեղի ունեցաւ պաշտօնական ձեռնարկը:
Ձեռնարկը սկսաւ Լիբանանի եւ Միացեալ Նահանգներու քայլերգներուն ունկնդրութեամբ:
]
Բացման խօսքը արտասանեց Պուրճ Համուտի ընկերային ծառայութիւններու կեդրոնի ներկայացուցիչ Նաժիպէ Սարուֆիմ, որ հակիրճօրէն ներկայացուց ծրագիրը եւ վարեց յայտագիրը:
Մարաշի առեւտրականներու խորհուրդին անունով խօսք առաւ Նազարէթ Ապունայեան, որ ողջունեց ներկաները` շնորհակալութիւն յայտնելով բոլոր անոնց, որոնք նախաձեռնեցին Մարաշ թաղի վերանորոգումին եւ իրականացուցին զայն:
Ապունայեան ընդգծեց, որ Մարաշի առեւտրականներու խորհուրդը յանձնառու կը մնայ բոլորին հետ գործակցելու, որպէսզի Մարաշի վաճառատուներն ու հոն բնակող ընտանիքները պահպանեն այդ թաղին գեղեցիկ պատկերը:
Ապունայեան յայտնեց, որ Նոր տարուան եւ Ս. Ծննդեան առիթով կազմակերպուած այս փառատօնը Մարաշի առաջին փառատօնն է` աւելցնելով, որ ամբողջ տարուան ընթացքին տարբեր առիթներով զանազան փառատօներ պիտի կազմակերպուին:
Պուրճ Համուտի քաղաքապետ Մարտիկ Պօղոսեանի խօսքը ուղղեց քաղաքապետական խորհուրդի անդամ Ճորճ Գրիգորեան, որ անդրադարձաւ Լիբանան հասած սուրիացի գաղթականներու տագնապին` նշելով, որ հազիւ իր քաղաքացիներուն եւ շրջաններուն հասնող լիբանանեան պետութիւնն ու անոր կառոյցները սպառած են` նկատի ունենալով ամէն տեսակի ծառայութիւններու հսկայ կարիքը:
«Ինչպէս բոլոր շրջաններուն պարագային, Պուրճ Համուտ իր քաղաքապետարանին միջոցով կազմ ու պատրաստ մնաց դիմագրաւելու այդ տագնապը եւ ամէն ճիգ ի գործ դրաւ հոգալու համար շրջանին ու գաղթականներուն կարիքները: Այս շրջագիծին մէջ, Պուրճ Համուտի քաղաքապետարանը շնորհակալութեամբ ստացած է ՄԱԿ-ի բարգաւաճման ծրագիրին ու անոր ընդգրկած հիւրընկալ ընկերութիւններուն եւ ընկերային հարցերու նախարարութեան առաջադրած դրական նախաձեռնութիւնները, որոնք ֆինանսաւորուեցան Միացեալ Նահանգներու կառավարութեան կողմէ: Այդ ծրագիրներէն են` Պուրճ Համուտի քաղաքապետարանի շէնքերուն կից գտնուող հանրային պարտէզի բացումը, երկու դարմանատուներու վերանորոգումը, քաղաքապետարանին տրամադրուած յատուկ սարքեր` կոյուղիներու մաքրութեան եւ այլ աշխատանքներու իրագործման, ինչպէս նաեւ Մարաշ թաղի վերանորոգումը», ըսաւ ան:
Ճ. Գրիգորեան նշեց, որ Մարաշը որեւէ փողոց չէ, այլ` տնտեսական աշխուժ կեդրոն մը, ինչպէս նաեւ տարբեր ծագում, քաղաքացիութիւն եւ կրօն ունեցող բնակիչներու խճանկար մը: «Մարաշի մէջ վաճառատուներ ունին լիբանանեան տարբեր շրջաններէ եկող եւ յարանուանութիւններու պատկանող առեւտրականներ: Այդ թաղին մէջ գտնուող վաճառատուներուն մէկ կարեւոր բաժինին սեփականատէրերը իգական սեռի կը պատկանին, այն աստիճան, որ անոնք կը գերազանցեն կիներու քաղաքական ներկայացուցչութեան առումով պահանջուած մասնաբաժինը: Հետեւաբար մենք վերանորոգուած սովորական թաղի մը բացումը չէ, որ կը կատարենք, այլ` ընկերային եւ ապահովական բարելաւուած վիճակ ներկայացնող, լարուածութիւնները մեղմացնող եւ համերաշխութիւնն ու համակեցութիւնը ամրապնդող թաղի մը», ըսաւ ան:
Ճ. Գրիգորեան Պուրճ Համուտի քաղաքապետարանին անունով շնորհակալութիւն յայտնեց ընկերային հարցերու նախարարութեան, ՄԱԿ-ի բարգաւաճման ծրագիրին ու անոր ընդգրկած հիւրընկալ ընկերութիւններուն եւ ամերիկեան կառավարութեան` մաղթելով, որ անոնք շարունակեն զօրակցիլ քաղաքապետարանին, շրջանին եւ անոր բնակչութեան` քաղաքապետարանին հետ գործակցելով բարգաւաճման այլ ծրագիրներու շուրջ:
Ան իր խօսքը եզրափակեց հաստատելով, որ Պուրճ Համուտի քաղաքապետարանը շրջանի այլ փողոցները վերանորոգելու եւ բարեզարդելու նպատակով այլ ծրագիրներ եւս մշակած է եւ զանոնք գործադրելու նպատակով գործակցութեան կոչ կ՛ուղղէ բոլորին:
Ապա ՄԱԿ-ի բարգաւաճման ծրագիրի թեքնիք ծրագիրներու գործադրութեան պատասխանատու Մարինա Լուճոտիչէ յայտնեց, որ ամբողջ շրջանը դժուար փուլ մը կը դիմագրաւէ` աւելցնելով, որ Լիբանան կը տառապի Սուրիոյ տագնապին հսկայական հետեւանքներէն:
«Քաղաքապետարանները շրջաններուն ծառայութեան, ենթակառոյցի բարելաւման եւ տեղական տնտեսութեան զարգացման առաքելութեան մէջ առաջին գիծին վրայ կը գտնուին: Աղքատութիւնը եւ անգործութիւնը հասած են արտակարգ մակարդակներու, իսկ անոնցմէ ամէնէն աւելի տուժողները երիտասարդներն են ու փոքր առեւտուր ունեցող գործարարները: Այս ծիրին մէջ, Պուրճ Համուտ ինքզինք գտաւ մեծ թիւով սուրիացի գաղթականներ հիւրընկալելու պատասխանատուութեան դիմաց, ինչ որ պատճառ դարձաւ անոր ենթակառոյցին սպառումին», ըսաւ ան:
Լուճոտիչէ աւելցուց, որ Մարաշի շուկայի վերանորոգումը կը նպատակադրէ շրջանի բնակչութեան տնտեսական գործունէութեան վերաշխուժացումը` պահպանելով այդ թաղին պատմական եւ մշակութային իւրայատկութիւնները:
Ընկերային հարցերու նախարարութեան ներկայացուցիչ Սուհէյր Ղալի նշեց, որ Մարաշի վերանորոգումը փաստ մըն է, որ ընկերային հարցերու նախարարութիւնը ՄԱԿ-ի բարգաւաճման ծրագիրին հետ կը գործակցի տարբեր շրջաններու վարչութիւններուն եւ ընկերութիւններուն զօրակցելու նպատակով:
Ղալի հաստատեց, որ գործակցութիւնը շատ աւելի աշխուժ է այն շրջաններուն հետ, որոնք սուրիացի գաղթականներ կը հիւրընկալեն` մինչեւ Սուրիոյ տագնապին լուծումն ու անոնց ապահով տունդարձը:
Ղալի ընկերային հարցերու նախարարութեան անունով շնորհակալութիւն յայտնեց Պուրճ Համուտի քաղաքապետութեան` անոր մնայուն գործակցութեան համար, ինչպէս նաեւ Մարաշի առեւտրականներու խորհուրդին` Մարաշին դիմագիծը գեղեցիկ եւ առեւտուրը աշխուժ պահելու անոր ջանքերուն համար:
Միացեալ Նահանգներու դեսպան Էլիզապեթ Ռիչըրտ իր խօսքին մէջ շեշտեց, որ իրենք նախանձախնդիր կը մնան զօրակցելու այն ընկերութիւններուն, որոնք ամէնէն աւելի տուժեցին սուրիացի գաղթականներու տագնապէն: Ան նշեց, որ Մարաշ թաղի վերանորոգումը պիտի օժանդակէ այդ շուկային տնտեսական եւ ապրուստի բարելաւման, պիտի ամրապնդէ քաղաքապետարանի ծառայութիւնները, ինչպէս նաեւ պիտի վերաշխուժացնէ Պուրճ Համուտի պատմական շուկային առեւտուրը:
Ռիչըրտ ընդգծեց, որ Միացեալ Նահանգներ Պուրճ Համուտի եւ ուրիշ շրջաններու մէջ կը ֆինանսաւորեն այլ ծրագիրներ եւս, որոնց նպատակն է ընկերութիւններու կեդրոններուն բարգաւաճումը, յատկապէս դարմանատուներուն վերանորոգումը եւ դպրոցներուն բարեզարդումը:
«Միացեալ Նահանգներ հպարտ են, որ կը զօրակցին Պուրճ Համուտի նման ընկերութիւններուն եւ կ՛օժանդակեն անոնց, որպէսզի կարենան տոկալ սուրիացի գաղթականներու հսկայական թիւերուն», ընդգծեց ան:
Գեղարուեստական յայտագիրի ծիրին մէջ Համազգայինի «Գայեանէ» պարախումբը իր ելոյթով հմայեց ներկաները:
Ձեռնարկին աւարտին Պուրճ Համուտի քաղաքապետ Մարտիկ Պօղոսեան եւ Նազարէթ Ապունայեան յուշանուէրներ յանձնեցին դեսպան Ռիչըրտի, Մարինա Լուճոտիչէի եւ Սուհէյր Ղալիի:
Ապա պատասխանատուները ստացան խմբային լուսանկար մը եւ տեղի ունեցաւ հիւրասիրութիւն:
Նշենք, որ Մարաշ թաղի բացումին առընթեր, նոյն թաղին մէջ կազմակերպուեցաւ նաեւ փառատօն մը` Նոր տարուան եւ Ս. Ծննդեան տօնին առիթով:
Փառատօնին իրենց մասնակցութիւնը բերին Մարաշի բոլոր վաճառատուները, ինչպէս նաեւ զետեղուեցան յատուկ տաղաւարներ, որոնց շարքին էին Մարաշի ձեռագործի եւ ձեռային աշխատանքներու ցուցադրութեան տաղաւարները, գծագրիչ Երուանդ Հաւարեանի յատուկ տաղաւարը, ՄԱԿ-ի բարգաւաճման ծրագիրի ու անոր ընդգրկած հիւրընկալ ընկերութիւններուն յատուկ տաղաւարը, Պուրճ Համուտի եւ Նապաայի մէջ ընկերային ծառայութիւններու կեդրոնին յատուկ տաղաւարը, դէմքերու գունաւորումի յատուկ տաղաւար մը, «Մայ Կիֆթլենտ» հաստատութեան կողմէ Կաղանդ պապային հետ լուսանկարուելու յատուկ տաղաւար մը, ինչպէս նաեւ ուտելիքներու եւ անուշեղէններու տաղաւարներ:
Գեղարուեստական յայտագիրով ելոյթ ունեցաւ Համազգայինի «Տաւիղ» նուագախումբը, խմբավարութեամբ` Մկրտիչ Միքայէլեանի եւ տհոլահարներու համոյթը, գլխաւորութեամբ` Գէորգ Քէօշկերեանի:
Անհատական մասնակցութեամբ Սիմոն Կոստանդինեան ձեռնադաշնակով հայկական նուագներ հնչեցուց փառատօնին ընթացքին:
Առաւօտեան ժամը 10:30-էն մինչեւ երեկոյեան ժամը 5:00 Մարաշ թաղին մէջ զեղչ վաճառք եւ հիւրասիրութիւն կատարուեցաւ: Իսկ ՀՄԸՄ Պուրճ Համուտի մասնաճիւղի արծուիկները եղան առաջինները, որոնք սկաուտական երգերով եւ կանչերով շրջեցան Մարաշի մէջ եւ ճոխացուցին մթնոլորտը:
Պաշտօնական ձեռնարկէն ետք ներկաները շրջեցան Մարաշ թաղին մէջ, ծանօթացան վաճառատուներուն եւ փառատօնին մասնակցող տաղաւարներուն, անոնք բացատրութիւններ ստացան Մարաշի պատմութեան մասին, վկայեցին Մարաշի մէջ տակաւին կանգուն մնացած հին բնակարաններուն եւ բնակիչներէն լսեցին երախտագիտութեան ու շնորհակալական խօսքեր:
