Տիգրան Պետրոսեան Լոս Անճելըսի Մրցաշարքին Մէջ
Յուլիս 17-ին սկսաւ Լոս Անճելըսի «Փիաթիկորսքի» մրցաշարքը: Փիաթիկորսքի` ամերիկացի յայտնի թաւջութակահարը, եղած է նաեւ ճատրակի սիրահար մը: Ան կը կազմակերպէր մրցաշարքեր, որոնց անձամբ իր մասնակցութիւնը կը բերէր: Իր մահէն ետք տիկին Փիաթիկորսքի շարունակեց ամուսնոյն աշխատանքը: Ան կազմակերպեց, ի միջի այլոց, Ֆիշեր – Ռիշեւսքի մրցումը եւ Լոս Անճելըսի առաջին մրցաշարքը (1963)` տրամադրելով 10 հազար տոլարի պարգեւներ: Այդ մրցաշարքը եղաւ տարուան մեծագոյնը, ուր կը մրցէին ութ մեծ վարպետներ` երթ ու դարձի դրութեամբ: Մրցաշարքը վերջ գտաւ աշխարհի ախոյեան Պետրոսեանի եւ ռուս մեծ վարպետ Քերեսի յաղթանակով: Այս մրցաշարքին Պետրոսեան ստացաւ 3000 տոլարի պարգեւ մը:
Լոս Անճելըսի այս տարուան մրցաշարքը, մասնակցողներէն դատելով, աւելի արժէքաւոր եւ աւելի դժուար է, քան նախորդը: Կը մասնակցին ճատրակի տասը մեծ վարպետներ, որոնք կը նկատուին աշխարհի մեծագոյն խաղացողները: Անոնք պիտի մրցին երթ ու դարձի դրութեամբ. ամէն խաղացող կը մրցի երկու անգամ` իր բոլոր մրցակիցներուն դէմ: Մասնակցող տասը մեծ վարպետները հետեւեալներն են.
Պետրոսեան, Սփասքի (Խորհ. Միութիւն), «Ֆիշեր, Ռիչեւսքի (Մ. Նահանգներ), Նայտորֆ (Արժանթին), Տոներ (Հոլանտա), Լարսեն (Դանիա), Ունզիքեր (Արեւմտեան Գերմանիա), Իվքոֆ (Եուկոսլաւիա), Փորթիշ (Հունգարիա): Անշուշտ կը պակսին խորհրդային բազմաթիւ մեծ վարպետներ, ինչպէս` Պոթվիննիկ, Թալ, Քերես: Մրցաշարքը կազմակերպողները երեւի ուզած են հաւասարակշռել մասնակցող ազգութիւնները:
Ստորեւ հակիրճ կերպով կը ներկայացնենք խաղացողները.
«Ռիշեւսքի եւ Նայտորֆ ճատրակի վեթերաններէն են. 1935-էն ի վեր մասնակցած են միջազգային մրցաշարքերու, ունին մեծ փորձառութիւն:
Տոներ եւ Ունզիքեր ճատրակի նոր աստղեր են, տարած են փայլուն յաղթանակներ:
Իվքոֆ, 31 տարեկան, մասնակցեցաւ 1965-ի աշխարհի ախոյեանութեան ութ զօրաւորագոյն թեկնածուներու մրցաշարքին. շահեցաւ 1965-ի Եուկոսլաւիոյ մրցաշարքը` երրորդ ձգելով Պետրոսեանը:
Փորթիշ, 31 տարեկան, Հունգարիոյ ախոյեան. մասնակցեցաւ 1965-ի թեկնածուներու մրցաշարքին (ուր պարտուեցաւ Թալէն), ան պարտութեան մատնեց Պետրոսեանը Եուկոսլաւիոյ մրցաշարքին:
Լարսեն, 31 տարեկան. Արեւմուտքի մեծագոյն խաղացողը կը նկատուի Ֆիշերէն ետք. երրորդ հանդիսացաւ 1965-ի թեկնածուներու մրցաշարքին, ուր պարտութեան մատնեց Իվքոֆը, Կելերը եւս պարտուեցաւ Թալէն: Ունի խաղարկութեան առանձնայատուկ ոճ մը:
Ֆիշեր, 23 տարեկան. կը նկատուի աշխարհի մեծագոյն ճատրակիստներէն: 14 տարեկանին ստացաւ մեծ վարպետի տիտղոսը: Եօթն անգամ շահած է Մ. Նահանգներու ախոյեանութիւնը, նաեւ` բազմաթիւ միջազգային մրցաշարքեր: Իր խաղարկութիւնը հիմնուած է բուռն եւ արագ յարձակողականի վրայ. շատ քիչեր կրնան դիմադրել իր գրոհներուն: Մերժեց մասնակցիլ 1965-ի թեկնածուներու մրցաշարքին:
Սփասքի, 29 տարեկան. 1965-ի թեկնածուներու մրցաշարքին յաղթականը. պարտութեան մատնեց Քերեսը, Կելերը, Թալը: Աշխարհի ախոյեանութեան մրցման (1966) մէջ պարտուեցաւ Պետրոսեանէն: Կը նկատուի աշխարհի թիւ երկու խաղացողը:
Պետրոսեան, 37 տարեկան, աշխարհի ախոյեան` 1963-էն ի վեր:
Ինչպէս կը տեսնուի, ամէն խաղացող ունի իր առանձնայատուկ յատկութիւններն ու հաւանականութիւնները` շահելու համար մրցաշարքը:
Ճատրակի մասնագէտներու կարծիքով, աշխարհի ախոյեան Պետրոսեան պիտի գտնուի մեծ դժուարութիւններու առջեւ: Անոնք կը նշեն հետեւեալ պատճառները.
Պետրոսեան աւելի լաւ արդիւնքներ ձեռք ձգած է մրցումներու մէջ (ինչպէս Պոթվիննիկի եւ Սփասքիի դէմ), քան` մրցաշարքերու ընթացքին (1965-ին չկրցաւ շահիլ Եուկոսլաւիոյ եւ Երեւան մրցաշարքերը):
Պետրոսեան եւ Սփասքի յունիս 11-ին վերջացուցին իրենց երկու ամիս տեւած պայքարը, որով հազիւ մէկ ամիս ժամանակ ունեցան հանգստանալու եւ պատրաստուելու համար այս դժուարին մրցաշարքին: Մինչդեռ իրենց մրցակիցները աւելի երկար ժամանակ ունեցան:
Ամէն խաղացող պիտի աշխատի պարտութեան մատնել աշխարհի ախոյեանը` համբաւի տիրանալու համար: Մինչդեռ ախոյեանին մրցակիցները կրնան իրարու միջեւ նուազ վճռական ըլլալ եւ գոհանալ հաւասարութիւններով: Պետրոսեանի համար ուրեմն ամէն խաղ պիտի ըլլայ իսկական ճակատամարտ մը, ինչ որ շատ յոգնեցուցիչ է: Պետրոսեան 18 խաղ պիտի խաղայ այս մրցաշարքի ընթացքին:
Մեր կարծիքով, Պետրոսեանի վտանգաւոր մրցակիցները պիտի ըլլան Սփասքի եւ Ֆիշեր: Սփասքի պիտի աշխատի անպայման շահիլ մրցաշարքը` մոռնալ տալու համար իր պարտութիւնը աշխարհի ախոյեանութեան մրցման մէջ: Մինչդեռ Ֆիշեր, որ Պետրոսեանի հետ չէ չափուած 1962-էն ի վեր, առիթը պիտի ունենայ ճակատելու «վագր-»ին դէմ եւ պիտի պայքարի յաղթական դուրս գալու համար: Ֆիշեր ունի նաեւ այն առաւելութիւնը, որ մրցաշարքը տեղի կ՛ունենայ իր երկրին մէջ, Ամերիկա:
ՅԱԿՈԲ ՍԱԶՃԵԱՆ