«ՆՈՐ ՄԱՐՄԱՐԱ»
Թուրք ազատամիտ հրապարակագիր մտաւորական Ռակըպ Զարաքօլու, որ ներկայիս Եւրոպա կ՛ապրի, Պերլինի Շարլոթենպուրկի քաղաքապետութեան սրահին մէջ հայոց եկեղեցիի ու մշակութային կեդրոնին կողմէ կազմակերպուած հաւաքոյթի ընթացքին ելոյթ մը ունեցաւ ու իր խօսքերուն սկսաւ` ողջունելով սա լեզուներով.
«Բարեւ ձեզ, շլոմօ, շալոմ, քալիմէրա, սեր զաւա»:
«Ձեզ կ՛ողջունեմ 1915-ի Ցեղասպանութեան զոհուած ժողովուրդներու լեզուով», ըսաւ Զարաքօլու իր բանախօսութեան սկսելէ առաջ:
Բանախօսութեան թեման հետեւեալն էր` «2015 թուականը ի՞նչ բերաւ»: Զարաքօլու ըսաւ, որ հարիւրամեակը լաւ առիթ մըն էր, որպէսզի Թուրքիա երես առ երես գար իր պատմութեան հետ, բայց մէկդի ըրէք ներողութիւն խնդրելը կամ հատուցում վճարելը, հայ ժողովուրդին նկատմամբ յարգանք իսկ չկրցան ցոյց տալ: Հայ ժողովուրդը բան մը կորսնցո՞ւց ասկէ: Ո՛չ: Դարձեալ Թուրքիան է, որ կորսնցուց:
Ըստ Զարաքօլուի, Թուրքիա, որ կը յամառի իր կեցուածքը չփոխելու, քայլեր առաւ ո՛չ թէ դէպի ժողովրդավարութիւն, այլ դէպի առաւել ամբողջատիրութիւն: Հայոց ցեղասպանութեան ուրացումը այս ամբողջատիրութեան մէկ գաղափարախօսութիւնը դարձաւ: Մինչդեռ Թուրքիոյ ժողովրդավարացման պայմաններէն մէկը Հայոց ցեղասպանութեան ճանաչումն ու ներողութիւն խնդրելն է: Մինչդեռ Ցեղասպանութեան ճանաչումը այլեւս կենսական անհրաժեշտութիւն մը դարձած է ո՛չ թէ զոհուած ժողովուրդներու տեսանկիւնէն, այլ` Թուրքիոյ Հանրապետութեան գոյատեւման տեսանկիւնէն, ըսաւ Զարաքօլու: Թուրքիոյ Հանրապետութիւնը նոյն սխալները յամառօրէն կը կրկնէ: Մինչդեռ անհրաժեշտ դարձած է, որ հասուննայ «Անգամ մըն ալ երբեք» ըսելու մտայնութիւնը: Թուրքիոյ Հանրապետութիւնը իր այս պնդումով անուղղակիօրէն ըսել կ՛ուզէ, որ եթէ պէտք ըլլայ, դարձեալ կ՛ընենք նոյնը: Թուրքիա հարիւր տարի վերջ ոստում մը ըրած է դէպի Թալէաթ-Էնվեր Ճեմալ եռեակի արկածախնդրական քաղաքականութիւնը:
Զարաքօլու, որ իր երկար բանախօսութիւնը զարգացուց այս վերլուծումներով, ըսաւ, որ հարիւր տարի առաջ սկսած Ցեղասպանութիւնը 2015 թուականին այլեւս իր վերջնական հանգրուանին հասաւ Սուրիոյ եւ Իրաքի մէջ վերապրող երրորդ կամ չորրորդ սերունդէ հայերու, ասորիներու եւ եզիտիներու արմատին չորցուիլովը: Հայերն ու եզիտիները հանգիստ կեանք մը կ՛ապրէին Սուրիոյ ու Իրաքի մէջ, այդ ալ վերջացաւ:
Զարաքօլու ամբաստանեց արեւմտեան երկիրները, որոնք հակառակ Պերլինի համաձայնութեան, ոչինչ ըրին հայերու համար: Զարաքօլու հանգամանօրէն վերլուծեց նաեւ Թուրքիոյ այժմու քաղաքականութիւնը, զոր «ժիհատութիւն» կը կոչէր:
Զարաքօլու յիշեցուց սակայն, որ այս տարի 24 ապրիլին Էջմիածնի մէջ Ցեղասպանութեան զոհերը զոհ ըլլալէ դադրեցան ու սրբութեան տիտղոսին արժանացան: Ասիկա խորհրդանշական ձեռնարկ մըն էր, որ զոհը կը սրբացնէր: Անոնց գերեզմանները բաց չեն, անոնք թաղուած են ամբողջ ժողովուրդի մը սրտին մէջ: Իսկ Թուրքիա պիտի շարունակէ մնալ մարդկութեան դէմ գործուած ծանր յանցանքի մը տակ:
Զարաքօլու իր բանախօսութիւնը աւարտեց` ըսելով.
Շնորհակալութիւն, էֆխարիսթօ, թաւտի, թոտա, սփաս…
