ՀՅ Դաշնակցութեան 75-Ամեակի
Փառաշուք Տօնակատարութիւնը
Պուրճ Համուտի Մէջ
ՀՅ Դաշնակցութեան Լիբանանի Կեդրոնական կոմիտէի կազմակերպութեամբ, երէկ` կիրակի, 19 դեկտեմբեր, կէսօրէ առաջ ժամը 10:30-ին, Պուրճ Համուտի սինեմա «Գերմանիկ»-ի ընդարձակ սրահին մէջ արժանավայել շուքով տօնակատարուեցաւ ՀՅ Դաշնակցութեան 75-ամեակը:
Հանդէսին բացումը կատարեց ՀՅ Դաշնակցութեան Լիբանանի Կեդրոնական կոմիտէի կողմէ տոքթ. Եղիկ Գոնիալեան:
Պուրճ Համուտի ՀՄԸՄ-ի սկաուտական նուագախումբին հնչեցուցած Լիբանանի ազգային քայլերգի եւ «Յառաջ, նահատակ»-ի յոտնկայս ունկնդրութենէն ետք բեմ հրաւիրուեցաւ օրուան նախագահ Վահան Փափազեան (Կոմս):
«ՀՅ Դաշնակցութիւնը,- ըսաւ Կոմս,- իր հիմնադրութեան առաջին օրէն իսկ ձուլուեցաւ հայ ժողովուրդին հետ: Ապրեցաւ անոր տառապանքները ու կռուեցաւ անոր համար: Հազարաւորներ իր շարքերէն ինկան հերոսաբար ու թաղուեցան անյայտ գերեզմաններու մէջ:
«Եկէք, հայրենակիցնե՛ր,- ըսաւ Կոմս խոր յուզումով,- վայրկեան մը խոնարհինք անոնց յիշատակին»:
Ու պահ մը լուռ, հանդիսականները յոտնկայս յարգեցին յիշատակը նահատակներուն:
«ՀՅ Դաշնակցութեան հիմնադիրները,- շարունակեց իր խօսքը Կոմս,- կրցան իրենց շուրջ համախմբել հազարաւորներ ու առաջ երթալ մեր ժողովուրդի կեանքին հետ: Բայց որքա՜ն տառապանք կար այդ կեանքին մէջ:
«Դաշնակցութիւնը ոտքի կեցաւ ու նպատակ դրաւ ազատել իր ժողովուրդը օտարներու լուծէն: Ստեղծուեցաւ մեր փոքրիկ հանրապետութիւնը, մինչեւ որ եկաւ բռնապետութիւնը եւ խորտակեց զայն:
«Դաշնակցութիւնը տեսակ մը խաչակիրը դարձաւ մեր ժողովուրդին: Բայց չգնաց դէպի Գողգոթա, գնաց դէպի բարձունքները հայրենիքի եւ կրցաւ իր խաչը հանել այդ բարձունքներուն վրայ:
«Այսօր ալ, ֆիզիքապէս ու հոգեպէս միշտ պատրաստ, Դաշնակցութիւնը պիտի կրէ այդ խաչը, մինչեւ որ ազատէ մեր երկիրը բռնապետութեան ճիրաններէն»:
Օրուան առաջին բանախօսն էր Անդրանիկ Ուրֆալեան, որ ազգայնաշունչ ճառով մը ընդգծեց Դաշնակցութեան արժէքն ու նպատակը:
«Հայ Յ. Դաշնակցութիւնը,- ըսաւ Ա. Ուրֆալեան-, հայ ժողովուրդի բնազդն է, անոր մէկ մանրանկարը:
«Փա՜ռք Արտաւազդին, որ փշրած իր շղթաները` կը թեւածէ 75 տարիներէ ի վեր հայրենի բարձունքներուն եւ հայ հոգիներուն վրայ, նոր անունով` ՀՅ Դաշնակցութիւն»:
Ա. Ուրֆալեան թուելէ ետք պատմական դրուագները ՀՅ Դաշնակցութեան դիւցազնական մարտնչումներուն, ըսաւ.
«Հայրենիք ու ազգ կերտեց մեր կազմակերպութիւնը: Այսօր ալ կանգնած պատնէշի վրայ` կը յայտարարէ. մինչեւ որ հայ ժողովուրդի արդար իրաւունքները չիրականանան, չկայ մահ Դաշնակցութեան»:
«Հայ ժողովուրդը գտնուեցաւ Դաշնակցութեան կողքին: Կը հաւատանք, որ մեր իտէալը մեր ժողովուրդինն է` հայրենիքէն ներս թէ ցրուած ի սփիւռս աշխարհի»:
Ա. Ուրֆալեան իր ճառը վերջացուց բանաստեղծին հետեւեալ խօսքերով.
«Քու ազատութեանդ խորանին վրայ զոհաբերուիլը գեղեցկագոյնն է բոլոր մահերուն: Փա՜ռք արմենական հանճարիդ, ու յարգա՜նք քեզ, հա՛յ ժողովուրդ»:
Խաչիկ Արարատեան, դաշնակցական անմահ դիւցազներգակ Սիամանթոյի քերթողական հանճարէն առնուած, փառաբանանքի խօսքեր արտասանեց խոր ապրումով, որուն ընթացքին պաստառի վրայ ցուցադրուեցան Դաշնակցութեան զինանշանը, հիմնադիր երրորդութիւնն ու գրչի եւ զէնքի տիտանները:
Անմահներու տպաւորիչ տողանցքէն ետք մեներգեց Մ. Փելթեքեան` «Ասում են ուռին»-ը եւ «Ծիրանի ծառ»-ը:
Օրուան երկրորդ բանախօսն էր Հրայր Մարուխեան, որ իր խօսքին հաղորդականութեամբ լեցուց հոգիները հանդիսականներուն` Դաշնակցութեան իրական արժէքին եւ կատարած գործին մեծութեամբ:
«Հայ յեղափոխական դաշնակցութիւնը,- ըսաւ Հ. Մարուխեան,- առաջին օրէն իսկ եղաւ տիրական ու վստահութիւն ներշնչող:
«Եթէ քննենք 20-րդ դարու պատմութեան հոլովոյթը, Դաշնակցութեան պատմութիւնն է այդ: Հայ ժողովուրդը անվերապահօրէն վստահեցաւ իր դատը ՀՅ դաշնակցութեան: Փաստը եկաւ վկայելու, որ ժողովուրդի բնազդը չէ խաբած զինք:
«Այսօր, ՀՅ դաշնակցութիւնը 75-ամեայ երիտասարդ` պատրաստ է նոր զոհողութիւններու:
«Հաւատքով լեցուն, պիտի գայ օրը եւ հայութիւնը իրական անկախութեան դրօշը պիտի կանգնեցնէ ոչ միայն Մասիսի վրայ, այլեւ` Սեւրի դաշնագրով պայմանաւորուած հողերու վրայ, այլեւ Ղարաբաղի ու Նախիջեւանի վրայ:
«Աշխարհի խաղաղութիւնը լիակատար չի լինիր, եթէ չազատագրուեն բոլոր ազգերը: ՀՅ դաշնակցութիւնը յայտարարում է, որ ի խնդիր Հայ դատին` կռիւը շարունակւում է, պիտի շարունակուի այնքան ատեն, մինչեւ որ իրականանան մեր բոլոր իրաւունքները:
«Ազգովին հաւատանք, որ կու գայ այդ օրը, պիտի ստեղծենք այդ օրը»:
Հ. Մարուխեան իր հոյակապ ճառը վերջացուց հետեւեալ խօսքերով.
«Փա՜ռք ինկածներին, փառաց փա՜ռք հայ ժողովուրդին, կեցցէ՛ Հայ յեղափոխական դաշնակցութիւնը»:
Հանդէսը փակուեցաւ «Յառաջ, նահատակ»-ի յոտնկայս երգեցողութեամբ:
ՀՅ Դաշնակցութեան Օրը
Մոնրէալի Մէջ
ՀՅԴ «Մ. Փափազեան» կոմիտէն կազմակերպած էր ՀՅԴ-ի 75-ամեակի տօնակատարութիւնը, որ տեղի ունեցաւ 28 նոյեմբերին, կիրակի, երեկոյեան ժամը 8:00-ին, Մոնրէալի ուքրանացիներու սրահին մէջ, ուր ներկայ էր հայ հասարակութիւնը:
Մոնրէալի Համազգայինի երգչախումբը, առաջնորդութեամբ Եր. Ալեքսանեանի, նախ երգեց պետական քայլերգը, ապա` «Մեր հայրենիք»-ը:
Կոմիտէի ատենապետը հանդէսը բացուած յայտարարեց եւ, փոքր ուղերձ մը կարդալէ ետք, Արշաւիր Շիրակեանը հրաւիրեց տալու իր պատգամը:
Ա. Շիրակեանի խօսքէն ետք երգուեցաւ «Կարաւան» զուգերգը:
Հ. երիտ. դաշնակցութեան կողմէ ուղերձ մը կարդաց ընկ. Պետրոսեան:
Փոքր դադարէ մը ետք տրուեցաւ կենդանի պատկեր մը:
Համազգայինի երգչախումբը երգեց հայերէն երգեր: Մեներգեցին` Նորա Գազանճեան եւ Յասմիկ Ինճեճիքեան: Երգչախումբը երգեց «Պճինկօ»-ն:
Գլխաւոր եւ վերջին խօսողը եղաւ Եր. Խաթանասեան: Ան շատ յստակ եւ որոշիչ գոյներով ներկայացուց ՀՅԴ-ի գաղափարախօսութիւնը:
Մ. ԼԵՌՆՑԻ