Թուրքիոյ վարչապետ Ահմեթ Տաւութօղլու ապրիլ 24-էն չորս օր առաջ հրապարակեց ուղերձ մը` «օսմանցի հայերուն» յիշատակի ոգեկոչման համար: Այս մէկը 23 ապրիլ 2014-ին օրուան վարչապետ Ռեճեփ Թայիփ Էրտողանի կողմէ յղած «ցաւակցական ուղերձ»-էն ետք` իր տեսակին մէջ 2-րդն էր, երեւոյթ մը, որ մտածել կու տայ, թէ առնուազն Արդարութիւն եւ բարգաւաճում կուսակցութեան իշխանութեան տակ կրնայ վերածուիլ ամէնամեայ աւանդութեան:
Թուրքիոյ վարչապետին ապրիլքսանչորսեան ուղերձի մը հաւանականութեան մը ակնարկելն ու զայն հրապարակելը մէկը եղաւ: Այդ աճապարանքը կարելի է վերագրել աշխարհի տարածքին Հայոց ցեղասպանութեան ճանաչման ծովաշարժին «վնասները» կարելի եղած սահմաններուն մէջ մեղմացնելու փորձին:
Տաւութօղլուն ճիշդ է, երբ կ՛ըսէ. «Թուրքիոյ եւ Հայաստանի կողմէ «օսմանցի հայերու» յիշատակի միացեալ ոգեկոչում մը աւելի իմաստալից պիտի ըլլար», սակայն տակաւին ատկէ շատ հեռու ենք, որովհետեւ, թէեւ «Համաշխարհային Ա. պատերազմին ընթացքին պատահածին պատճառներն ու յանցագործները» ոչ թէ «կարելի է ճշդել»` այլ ճշդուած են, սակայն թուրք ղեկավարները, հակառակ Տաւութօղլուի պնդումին, տակաւին «անցեալին հետ անկեղծօրէն առերեսուիլը» կարեւոր չեն նկատեր:
Տաւութօղլուն երբ խնդրայարոյց կը նկատէ «ամէն բան մէկ բառով սահմանափակելը եւ պատասխանատուութիւնը միայն թուրք ժողովուրդին ուսերուն բեռցնելը», այդպիսով կու գայ վկայելու, որ «օսմանցի հայերուն» յիշատակը յարգելուն մէջ անկեղծ չէ, որովհետեւ յանցագործին կողքին զոհը եւս պատասխանատու կը նկատէ գործուած յանցանքին համար: Ըստ Տաւութօղլուի, անոնք ապստամբած են. եթէ այդպէս է, ապա ինչո՞ւ իրերայաջորդ 2-րդ տարին ըլլալով ցաւակցութեան ուղերձ կը յղուի «պատիժի արժանի ապստամբներուն»` այդ ալ Թուրքիոյ գործադիր իշխանութեան ղեկավարի մակարդակով: Այդ մէկը յաւելեալ փաստ մըն է, թէ նշեալ ուղերձները պարզապէս կեղծաւորութիւն են:
Հայերը չապստամբեցան, այլ իրենց տրամադրութեան տակ եղող խիստ սահմանափակ միջոցներով ինքնապաշտպանութեան իրենց սրբազան իրաւունքը օգտագործեցին հոն, ուր առիթը ունեցան: Վանի, Մուսա Լերան, Սասունի, Այնթապի, Մարաշի մէջ թէ այլուր տեղի ունեցածը ապստամբութիւն չէր, այլ` ինքնապաշտպանութիւն: Այդ արարքը պարզապէս Ցեղասպանութեան արարքին հանդէպ բնական հակազդեցութիւն մըն էր, իսկ եթէ ըմբոստութիւն էր, ապա` ճակատագիրին դէմ միայն:
