Խմբագրական
Չէ՛ Աստ Քանզի Յարեաւ
Քսան դար ամբողջ, մարդկութիւնը Քրիստոսի խաչելութեան ու յարութեան խորհուրդին մէջէն, կը փնտռէ երկրային կարճատեւ կեանքի մխիթարութիւնը ու նաեւ իմաստը` օրերու շղթային:
Քսան դար ամբողջ, խաչելութեան ու յարութեան խորհուրդը իւրաքանչիւր մարդու եւ իւրաքանչիւր ազգի կեանքին մէջ կը լեցնէ պարապը հոգիներուն, որոնք այլապէս պիտի իյնային յուսահատութեան անդունդներուն մէջ:
Ամէնէն անհաւատներն իսկ քրիստոնէական վարդապետութեան այս հանգանակին մէջ կը գտնեն այն խորհուրդը, որ իմաստ կու տայ կեանքին` յարութեան անմար յոյսով:
Բոլոր ժողովուրդներու մէջ ամէնէն աւելի հայն է, որ կ՛ըմբռնէ խորունկ իմաստը Նազովրեցիի խաչելութեան ու յարութեան, որովհետեւ հայութիւնը քրիստոնէութեան մէջ գտած է ոչ միայն մարդկօրէն ապրելու լաւագոյն եղանակը, այլ նաեւ իր բոլոր ցաւերուն ու տառապանքներուն մէջ ապաւինած է քրիստոնէութեան դաւանած բարձր իմացումներուն` հոգեկան իր արժանիքները պահպանելու համար քանդիչ ուժերու ահաւոր աւերէն:
Հայաստան աշխարհի հազարաւոր եկեղեցիները մեզի համար չեն եղած լոկ պաշտամունքի վայրեր, այլ` մեր հոգեկան անկախութիւնը պաշտպանող անառիկ բերդեր, ուր եկած են փշրուիլ թշնամիի բոլոր հարուածները, ուր թշնամին երբեք չէ կրցած մուտք գործել, եւ եթէ քանդած է մեր եկեղեցիները, չէ կրցած սակայն հայ ժողովուրդի հոգիէն խլել այդ եկեղեցիներուն ներքին բովանդակութիւնը հարստացնող ոգին:
Հայը հաւատացած է յարութեան ոչ թէ կրօնական մոլեռանդութեամբ մը, այլ` մոլեռանդութեամբը ժողովուրդի մը, որ բոլոր արժէքներէն վեր կը դաւանի հոգեկան բարձր արժէքներու անկորնչելիութիւնը:
Յիսուն տարի առաջ մեր ժողովուրդը ապրեցաւ իր Կարմիր Զատիկը: Խաչուած Յիսուսի ձեռքերէն ու ոտքերէն քամուող արիւնը այս անգամ առատօրէն հոսեցաւ անմեղներու յօշոտուած մարմիններէն: Դիւային ծրագրով մը հայութեան մահը նիւթող արիւնարբու գազանները կը կարծէին յաջողած ըլլալ իրենց անմարդկային ոճրին մէջ` մեռելներուն մէջ փնտռելով մեզ:
Ապրիլեան նախճիրէն վերապրած հայութիւնը իր հրաշափառ յարութեամբ կրկնել տուաւ այն, ինչ որ քսան դար առաջ պիտի ըսուէր Մեծ Խաչեալի մասին.
– Չէ՛ աստ, քանզի յարեաւ:
Այսօր հայութիւնը իր վերածաղկումով ու իր զանգուածները փոթորկող ազգային գիտակցութեամբ, լաւագոյն կերպով կ՛իմաստաւորէ Աւետարանին խօսքը: Այսօր մեր ժողովուրդը, կապած իր վէրքերը, յարութեան խորհուրդին մէջ կը գտնէ նաեւ իր յարութեան իմաստը ու բովանդակութիւն կու տայ իր ապագայի յոյսերուն:
Յուշատօնը Եւ Տեղական Մամուլը
«Ինչպէ՞ս Կրնանք Երեւակայզել
Լիբանան Մը Առանց Հայերուն»
Պէտք Է Արտօնուի Հայոց Ցոյցը
Կը Գրէ «Լիսան Իւլ – Հալ»-ի Խմբագրապետը
«Լիսան Իւլ Հալի» խմբագրապետ Ժըպրան Հայեք իր թերթի 17 ապրիլի թիւի խմբագրականին մէջ կ՛անդրադառնայ «Հայ նահատակաց յւոշատօնին» եւ կը գրէ.-
Չենք գիտեր պատճառը, թէ ինչո՛ւ կառավարութիւնը կ՛ուշացնէ իր որոշումը` լիբանանահայերու 25 ապրիլի խաղաղ ցոյցը արտօնելու: Որովհետեւ չենք տեսներ որեւէ ընդդիմութիւն` համայնքային եւ կամ քաղաքական որեւէ հոսանքի մը կողմէ, Լիբանանի մէջ: Որովհետեւ այս ցոյցը իր առաջին հերթին մարդկային բնոյթ ունի: Որովհետեւ այս ցոյցը չի վնասեր ոեւէ լիբանանցիի:
Եւ լիբանանահպատակ հայերը փաստեցին, որ կազմակերպուած են` կառավարելու այսպիսի ցոյց մը, որ որեւէ վնաս պիտի չտայ ներքին ապահովութեան սկիզբէն մինչեւ վերջ:
Մենք կը տեսնենք, թէ առիթը յարմար է, որ ցոյց տանք մեր սէրը մեր հայ եղբայրներուն, որոնք դարձան մէկ մասը լիբանանցի ժողովուրդին, եւ որոնք բաժին հանեցին իրենց աշխուժութենէն, ճարպիկութենէն եւ հաւատարմութենէն` լիբանանցի ժողովուրդի վերածնունդին, եւ այս բաժնեկցութիւնը իր արժէքն ունի:
Այդ հալածուածները եւ ջարդուածները, որուն իրենց ասպնջականութիւնը գտան մեր տուներուն մէջ յիսուն տարիէ ի վեր (եւ ոմանք ատկէ առաջ իսկ), այդ թշուառ չարչարեալները… Ինչպէ՞ս կրնանք երեւակայել Լիբանան մը այսօր կամ վաղը` առանց հայերուն:
Ինչպէ՞ս կրնանք երեւակայել Լիբանան մը` առանց հայ բժիշկներուն, հիւանդապահուհիներուն, ուսուցիչներուն, նկարիչներուն, երկրաչափներուն, վաճառականներուն, արհեստաւորներուն, գործաւորներուն եւ հայ գիրի խնկարկուներուն:
Լիբանանը առանց հայերուն նուազ հարուստ է, նուազ աշխուժ եւ նուազ բարգաւաճ` գիտութեամբ եւ արտադրութեամբ:
Հայերը իրենց քաջութեամբ, աշխատասիրութեամբ եւ իրենց բոլոր կարողութեամբ եղան լիբանանցիներ մեզի նման, կը հպարտանանք իրենցմով եւ իրենց նուիրուածութեամբ լիբանանեան հայրենիքին եւ
իրենց սէրովը` արաբական աշխարհին:
Արդեօք իրաւունք ունի՞նք մենք կամ կառավարութիւնը արգիլելու ոգեկոչումը իրենց հայրերուն, մեծ հայրերուն եւ եղբայրներուն, որոնք ինկան իբրեւ նահատակներ` չարչարագին եւ թշուառ:
Ու մենք կոչ կ՛ուղղենք, որ արտօնուի հայոց ցոյցը:
Կը փափաքինք, որ լիբանանահայերուն արտօնուի տօնել իրենց նահատակներուն յուշատօնը իրենց ուզած վեհ ճամբով:
Եւ աւելի՛ն. կոչ կ՛ուղղենք լիբանանեան կառավարութեան եւ բոլոր պաշտօնական ու ազգային մարմիններուն եւ բոլոր համայնքներուն, որ մասնակից ըլլան իրենց հայ եղբայրներուն սուգին եւ մասնակցին անոնց թափօրին կամ որեւէ բանախօսական յուշ-հանդիսութեան` կազմակերպուած այս առիթով:
