Հայ-սուրիական գործարարներու խորհուրդի նախագահ, Սուրիոյ առեւտրական գրասենեակներու միութեան տնօրէն խորհուրդի անդամ, Հալէպի առեւտրական գրասենեակի տնօրէն խորհուրդի անդամ Լեւոն Զեքի Ետալեան «Ազդակ»-ին հետ ունեցած զրոյցին ընթացքին խօսեցաւ «Քաղաքականութեան ուսումնասիրութիւններու եւ հետազօտութեան արաբական կեդրոն»-ին կողմէ հրատարակուած գիրքին մասին, որուն մէջ անդրադարձ կը կատարուի 1914-էն սկսեալ Թուրքիոյ կողմէ գործադրուած կրօնական եւ ցեղային զտումներուն` հայերու, ասորիներու եւ յոյներու նկատմամբ:
Լեւոն Զեքի Ետալեան յատուկ կերպով շեշտը դրաւ այն իրողութեան վրայ, որ գիրքին մէջ նշուած է, թէ Անատոլուի մէջ ապրող 10 միլիոն բնակիչներուն 5 միլիոնը հայեր էին, երբ Օսմանեան կայսրութիւնը որոշում տուաւ Թուրքիան քրիստոնեաներէն մաքրելու: Գիրքին մէջ նշուած է, որ պատահածը գերազանցեց թրքական մաքրագործումի եւ զտումի քաղաքականութեան նպատակակէտն իսկ, որովհետեւ շատ կարճ ժամանակուան ընթացքին Թուրքիոյ մէջ չմնաց ոչ իսլամ ոեւէ բնակիչ` իբրեւ հետեւանք ջարդերուն, ցեղասպանութեան եւ բռնագաղթին, մանաւանդ` դէպի Սուրիոյ անապատները:
Լեւոն Զեքի Ետալեան դատապարտեց այն իրողութիւնը, որ թուրքերը բռնագրաւած են ունեցուածքը իրենց հողերէն բռնագաղթուած հայերու, որոնք կը նկատուէին Թուրքիոյ հարուստ դասակարգը: Այսպիսով, Թուրքիան կրցաւ բարձրացնել իր տնտեսական մակարդակը` քրիստոնեաներու եւ յատկապէս հայ ժողովուրդի կալուածները բռնագրաւելով:
Գիրքին մէջ նշուած է, թէ թրքական ճարտարարուեստի մարզի արտադրողականութիւնը տարեկան 11,5 առ հարիւրով ընդարձակուեցաւ բռնագաղթի տարուածներու ինչքերու բռնագրաւումէն ետք, նաեւ անդրադարձ կատարուած է այն երեւոյթին, որ Պոլսոյ, Սեւ ծովու ու Միջերկրականի կողմերը գտնուող գործարաններուն 95-96 տոկոսը եղած էր հայերու եւ յոյներու սեփականութիւնը:
«Ճիհան» կայքին մէջ Նետիմ Քարայլին կը պնդէ, որ Թուրքիոյ մէջ իշխող Արդարութիւն եւ բարգաւաճում կուսակցութեան անդամները այսօր ժառանգորդներն են այն թուրքերուն, որոնք 1915-ին բռնագրաւեցին հայերու սեփականութիւնը, եւ այսօրուան Թուրքիոյ հարստութեան հիմքը այդ թալանուած սեփականութիւններն են:
Եզրափակելով իր խօսքը` Լեւոն Զեքի Ետալեան ըսաւ. «Հայկական հանճարը այս բացառիկ կարողութեան մէջ է` ոչինչէն ստեղծելու, կառուցելու եւ մահը յաղթահարելու»:
