Հայաստանի նախագահի աշխատակազմի ղեկավար Վիգէն Սարգսեանը Հայոց ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցի համահայկական հռչակագիրի ընդունումը կը նկատէ Հայաստանի ու սփիւռքի միասնականութեան դրսեւորում: «Սա առաջին փաստաթուղթն է, որ ընդունուել է պետական յանձնաժողովի կողմից, որը իր մէջ ներառում է սփիւռքեան բոլոր առանցքային կառոյցների դիրքորոշումը: Հռչակագրի ընդունման փաստն, այն էլ այսպիսի նրբին հարցի շուրջ, արդէն մեծ երեւոյթ է ու պատասխան է նրանց, ովքեր պատմութիւններ են յօրինում, թէ իբր հայերը սփիւռքում ու հայերը Հայաստանում տարբեր ցանկութիւններ ունեն: Սա ապացոյցն է այն միասնականութեան, որ դրսեւորում է մեր ժողովուրդը 100-րդ տարելիցի նախաշեմին: Շնորհակալ եմ տարածաշրջանային յանձնախմբերին, որոնք նախաձեռնեցին, որ Ծիծեռնակաբերդում կարդացուի Հռչակագիրը, դա շատ խորհրդանշական ու զգացական պահ էր», նշեց ան:
Ըստ անոր, հռչակագիրի վեցերորդ կէտը, որ կը վերաբերի Հայոց ցեղասպանութեան համաշխարհային ճանաչման հասնելու եւ հետեւանքներու յաղթահարման ուղիներուն, եղած է պետական յանձնաժողովի քննարկման առանցքային հարցերէն: Հռչակագիրին մէջ նշուած է, որ կը մշակուի իրաւական պահանջներու թղթածրար: «Այն յանձախմբի առջեւ, որ ստեղծուած է յանձնաժողովի որոշմամբ ու զբաղւում է հայեցակարգի մշակմամբ, մենք չենք դրել յստակ ժամանակացոյց, թէ ե՛րբ պէտք է փաթեթը ներկայացուի: Իրականում այդ փաթեթի մշակումը նախատեսում է շատ լուրջ աշխատանք, այդ թւում` ներքին համաձայնութիւններ ու աշխատանքներ բոլոր հնարաւոր շահառուների հետ: Մենք ակնկալում ենք ունենալ մի թղթածրար, որը կը ներառի հայկական աշխարհի հիմնական դերակատարների մօտեցումները, Հայոց ցեղասպանութեան հետեւանքների յաղթահարման պահանջները», նշեց Վիգէն Սարգսեան:
Ի պատասխան այն հարցումին, թէ արդեօք 2015-ին կրնա՞յ ըլլալ, որ պաշտօնական Երեւանը միջազգային դատարաններուն մէջ հայց ներկայացնէ, Վիգէն Սարգսեան ըսաւ. «Թէեւ մասնագիտութեամբ միջազգային իրաւունքի մասնագէտ եմ, բայց պատասխանատուութիւն չեմ վերցնի ինձ վրայ խօսել պետական յանձնաժողովի անունից: Սա համահայկական դիրքորոշում է, որը շատ աւելի կարեւոր է, քան պաշտօնական Երեւանի կամ Հայաստանի արդարադատութեան նախարարութեան միջազգային մօտեցումը կարող է լինել: Մենք դեռ չգիտենք` ինչ ուղիներ կ՛ընտրուեն», յայտնեց Վիգէն Սարգսեան` աւելցնելով, որ` «այս դէպքում պէտք չէ ուղիները միայն դատական վէճի ճանապարհով դիտարկել, սովորաբար վէճը լուծում են մինչեւ դատարան հասնելը»:
Հայոց ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցին նուիրուած նախաձեռնութիւնները համակարգող պետական յանձնաժողովի քարտուղար Հայկ Դեմոյեանը հաստատեց, որ ընդունուած հռչակագիրը միայն 2015-ի համար չէ, այլ ուղերձ է գալիք սերունդներուն, որով տրուած է աշխատանքի ճշգրիտ ուղենիշ:
Այս տարուան նախաձեռնութիւններուն մասին խօսելով` Վիգէն Սարգսեան յայտնեց, թէ Հայոց ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցի նախաձեռնութիւններու գագաթնակէտը 22-24 ապրիլին է, բայց մինչ այդ եւ անկէ ետք եւս թէ՛ Հայաստանի մէջ եւ թէ՛ անկէ դուրս տեղի պիտի ունենան գիտական, կրթական, քաղաքական ու մշակութային բնոյթի տարբեր արարողութիւններ:
«Առաջին խոշոր միջոցառումը մարտի 18-20-ին է` միջազգային մետիաֆորումը, այն կոչուելու«Արարատի ստորոտին», որն այս տարի ամբողջովին նուիրուած է լինելու Հայոց ցեղասպանութեան տարելիցին: Մենք աշխատում ենք տարածաշրջանային յանձնախմբերի հետ, որպէսզի այդ մետիաֆորումին ներկայ լինեն տարբեր միջազգային, տարածաշրջանային ազդեցիկ լրատուամիջոցները», ըսաւ Վիգէն Սարգսեան` աւելցնելով, որ ատիկա լաւ առիթ պիտի ըլլայ այդ լրագրողները պատրաստելու ապրիլ 24-ի միջոցառումներու լուսաբանման:
Ապրիլի 22-23 պիտի կայանայ «Ընդդէմ ցեղասպանութեան յանցագործութեան» միջազգային հասարակական, քաղաքական ֆորումը, որ հարթակ պիտի ըլլայ խօսելու ո՛չ միայն Հայոց ցեղասպանութեան, այլեւ ցեղասպանութիւն յանցագործութեան մասին:
Վիգէն Սարգսեան անդրադարձաւ նաեւ Հայ Առաքելական եկեղեցւոյ կողմէ Հայոց ցեղասպանութեան նահատակներու սրբադասման կարգին: Ապրիլ 23-ին Հանրապետութեան հրապարակին վրայ պիտի կայանայ համաշխարհային հռչակ վայելող «Սիսթըմ աֆ է տաուն» ռոք խումբին համերգը: Վիգէն Սարգսեանի համաձայն, «խորհրդանշական է այն, որ հայերից բաղկացած այս խմբի անդամները մեծ պայքար են տարել Հայոց ցեղասպանութեան ճանաչման եւ դատապարտման ուղղութեամբ եւ նրանց է վստահուած արուեստի ոլորտում բարձրաձայնել հարցը: Կազմկոմիտէն որոշեց, որ շատ ճիշդ կը լինի, եթէ 100-րդ տարելիցի օրը այս պահանջը մշակոյթի ոլորտում հնչեցնեն հէնց իրենք` որպէս միասնականութեան եւ պահանջատիրութեան առաջամարտիկների երիտասարդ սերնդի ներկայացուցիչներ», յայտնեց Վիգէն Սարգսեան:
Բացի ատկէ, խումբը 10 մեծ համերգներ պիտի տայ Լոնտոնի, Ամսթրտամի, Պելճիքայի, Մոսկուայի եւ այլ մայրաքաղաքներու մէջ: Այդ համերգներուն նիւթը պիտի ըլլայ Ցեղասպանութիւնը, եւ անոնք պիտի կրեն «Արթնացնել հոգիները» խորագիրը:
Նոյնը օրը երեկոյեան տեղի պիտի ունենայ նաեւ աւանդական դարձած ջահերով երթը, որուն այս տարի շատ հաւանաբար մասնակցին մեծ թիւով անձեր:
«Ապրիլի 24-ին Ծիծեռնակաբերդի բարձունքում կ՛անցկացուի ոգեկոչման հիմնական արարողութիւնը` արտասահմանեան ներկայացուցչութիւնների մասնակցութեամբ, նախատեսւում են ելոյթներ, ժամանած պատուիրակութիւնների խօսքը: Երեկոյեան կը կայանայ դասական երաժշտութեան մեծ համերգ, որում հանդէս կը գան բոլոր այն երկրներից, որոնք ճանաչել են Հայոց ցեղասպանութիւնը կամ քայլեր են կատարել այդ ուղղութեամբ», աւելցուց Սարգսեան: