ԱՍՊԵՏ ՄԱՆՃԻԿԵԱՆ
Արցախի ազգային ազատագրական շարժումը սկսաւ 37 տարի առաջ, այսօր` 13 փետրուար 1988-ին, Ստեփանակերտի հանրահաւաքով:
Հանրահաւաքէն երկու օր առաջ` փետրուար 11-ին, Ազրպէյճանի Համայնավար կուսակցութեան Կեդրոնական կոմիտէի երկրորդ քարտուղար Վասիլի Կոնովալովի եւ Լեռնային Ղարաբաղի մարզային կոմիտէի առաջին քարտուղար Պորիս Գէորգովի մասնակցութեամբ Ստեփանակերտի մէջ տեղի ունեցած էր մարզային կոմիտէի Բիւրոյի նիստ, որուն ընթացքին որոշուած էր Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզի շրջաններուն` Հադրութի, Ասկերանի, Մարտունիի, Մարտակերտի եւ մարզային կեդրոն Ստեփանակերտի մէջ փետրուար 12-ին կուսակցական եւ տնտեսական ղեկավարներու հանդիպումներ կազմակերպել եւ արձանագրութիւններ կազմելով դատապարտել մարզին մէջ տեղի ունեցող իրադարձութիւնները` Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզը Խորհրդային Հայաստանի հետ վերամիաւորելու ստորագրահաւաքը, ինչպէս նաեւ ղարաբաղեան պատուիրակութիւններու այցելութիւնները Մոսկուա:
Հադրութի երկրագիտական թանգարանի տնօրէն Արթուր Մկրտչեան (Հետագային` Արցախի Հանրապետութեան Գերագոյն Խորհուրդի առաջին նախագահ), «Կռունկ» կոմիէի անդամներ Իգոր Մուրատեան, Գրիգորի Հայրապետեան եւ Էմիլ Աբրահամեան Հադրութի մէջ հանդիպում կազմակերպեցին:
Հանդիպումը վերածուեցաւ հանրահաւաքի: Հասարակութիւնը պաստառներ բարձրացնելով սկսաւ քալել փողոցներէն` «Միացում, միացում» վանկարկելով:
Հանրահաւաքի ալիքը շուտով հասաւ Ստեփանակերտ:
Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզի ընդյատակեայ խումբերը, որոնք ստորագրահաւաք կազմակերպած էին Ղարաբաղը Հայաստանի միաւորելու միջնորդութեամբ Մոսկուայի դիմելու համար, առաջին մեծ հանրահաւաքը կազմակերպեցին Ստեփանակերտի Կեդրոնական հրապարակին վրայ, ուր տեղադրուած էր Լենինի արձանը: Հանրահաւաքին մասնակցեցաւ շուրջ ութ հազար հոգի:
Քանի մը օր ետք, փետրուար 20-ին Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզի ժողովրդական պատգամաւորներու խորհուրդը որոշում ընդունեց դիմել ազրպէյճանական եւ հայկական խորհրդային հանրապետութիւններու Գերագոյն խորհուրդներուն, անոնց միջնորդութեամբ Լեռային Ղարաբաղի ինքնավար մարզը խորհրդային Ազրպէյճանի կազմէն Խորհրդային Հայաստանի կազմ վերադարձնելու պահանջով:
