Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ
Արհեստական բանականութեան ապագան միշտ մասնագէտներու ուշադրութեան կեդրոնին կը մնայ: Տէյլի Մէյլ կայքը այս մասին կը գրէ:
Ն.
Մարդկութիւնը կը թեւակոխէ նոր արհեստագիտութեան յեղափոխութեան ժամանակաշրջան, որ կ՛ազդէ կեանքի բոլոր ոլորտներուն վրայ` առողջապահութենէն մինչեւ կրթութիւն: Արհեստական բանականութեան(ԱԲ) նորութիւնները կարեւոր դեր կը խաղան այս յեղափոխութեան մէջ, կը կարծեն հասարակական կարծիքի առաջնորդներ` Պիլ Կէյց, Իլոն Մասք եւ Նասիմ Թալեպ: Ի՞նչ նախատեսութիւններ անոնք կը բաժնեն ԱԲ-ի վերաբերեալ:
Պիլ Կէյց. ԱԲ-ն կը փոխէ կեանքը յառաջիկայ հինգ տարուան մէջ:
«Սի.Էն.Էն.»-ի տուած հարցազրոյցին մէջ Մայքրոսոֆթի հիմնադիր Պիլ Կէյց ըսած է, որ ԱԲ-ն արմատապէս կը փոխէ բժշկութիւնը, կրթութիւնը եւ առօրեայ խնդիրները:
Բժշկութիւն. ԱԲ-ն կը նուազեցնէ բժիշկներու բեռը` դիւրացնելով թղթաբանութիւնը եւ թոյլ տալով անոնց աւելի շատ ժամանակ անցընել հիւանդներու հետ:
Կրթութիւն. ԱԲ-ի անհատականացուած դաստիարակները կ՛օգնեն իւրաքանչիւր ուսանողի` սորվիլ իր կշռոյթով:
Առօրեայ կեանք. ChatGPT-ի նման արհեստագիտութիւնները կը դիւրացնեն բժշկական խորհրդատուութիւնը եւ օգնութիւնը:
Կէյց նոյնպէս նշած է, որ հակառակ աշխատատեղերու կորուստի վերաբերեալ մտահոգութիւններուն` պատմութիւնը ցոյց կու տայ, որ մեքենական ինքնագործութիւնը (automation) կը յանգեցնէ նոր մասնագիտութիւններու յայտնութեան: Տաղանդներու պակաս ունեցող երկիրներուն մէջ, ինչպէս` ափրիկեան երկիրները, ԱԲ-ն կրնայ լուծել առողջապահութեան եւ կրթութեան հիմնական խնդիրները: Բայց քաղաքական միջամտութիւնը անհրաժեշտ է ընկերային անհաւասարութեան աճէն խուսափելու համար:
Իլոն Մասք. 2030 թուականին արհեստական բանականութիւնը կը գերազանցէ մարդկութիւնը
Միլիառատէր Իլոն Մասք, որ կը ղեկավարէ Tesla-ն եւ SpaceX-ը, կը կանխատեսէ ԱԲ-ի արագ զարգացում` յառաջիկայ քանի մը տարիներուն ընթացքին.
Մինչեւ 2025 թուականը արհեստական բանականութիւնը կը գերազանցէ անհատի հետախուզութիւնը:
Մինչեւ 2027-2028 թուականները այդ կը հասնի մարդկութեան ընդհանուր բանականութեան մակարդակին:
Մինչեւ 2030 թուականը ԱԲ-ի գերազանցութեան հաւանականութիւնը բոլոր մարդոց նկատմամբ շատ մօտ կ՛ըլլայ 100 առ հարիւրի:
Նասիմ Թալեպ. թերահաւատութիւն եւ զուգահեռներ` dot-coms-ի հետ
Փիլիսոփայ եւ գրող Նասիմ Թալեպ կը նշէ, որ արհեստական բանականութեան շուրջը բարձրացած աղմուկը կը յիշեցնէ 1990-ականներու dot-com փուչիկը: ԱԲ-ի կապուած ընկերութիւնները վերջին ամիսներուն յառաջ բերած են սակարանային շուկայի նուաճումներ, բայց հակառակ արհեստագիտութեան հսկայական ներուժին` Թալեպ թերահաւատօրէն կը վերաբերի ԱԲ-ի կապուած ընկերութիւններու սակարանային շուկայի յաջողութեան երկարակեցութեան:
Ե՞րբ արհեստական բանականութիւնը կը գերազանցէ մարդկային բանականութիւնը. Իլոն Մասք
Ամերիկացի յայտնի գործարար եւ միլիառատէր Իլոն Մասք կը կարծէ, թէ արհեստական բանականութիւնը մինչեւ 2030 թուականը կը գերազանցէ բոլոր մարդիկը: Ըստ Մասքի, այս իրադարձութեան ուղղուած առաջին նշանակալից քայլերը կ՛ըլլան շատ աւելի կանուխ: Ան նշած է, որ արհեստական բանականութիւնը կը կարողանայ գերազանցել անհատի բանականութիւնը մինչեւ 2025 թուականը եւ մօտենալ ամբողջ մարդկութեան ընդհանուր բանականութեան մինչեւ 2027 կամ 2028 թուականները:
«Հաւանականութիւնը, որ արհեստական բանականութիւնը մինչեւ 2030 թուականը կը գերազանցէ բոլոր մարդիկը միասին, շուրջ 100 առ հարիւր է», ըսած է Մասք:
Այս կարծիքը, սակայն, ոչ բոլորը կը բաժնեն: Այսպէս, գիտական եւ տեղեկատուական արհեստագիտութեան ոլորտի լրագրող Կերի Մարքուս կը կարծէ, թէ արհեստական բանականութիւնը կրնայ չարդարացնել ակնկալութիւնները: Wired-ի իր սիւնակին մէջ ան կասկածներ յայտնած է ԱԲ-ի իրական օգտակարութեան վերաբերեալ` նշելով, որ անոր շուրջը աղմուկը աստիճանաբար կը մարի:
Ըստ Մարքուսի, OpenAI-ի ChatGPT-ի գործարկումը 2022 թուականին իսկական ցնցում ստեղծած է` ստիպելով հասարակութեան աշխուժօրէն քննարկել ԱԲ-ի կարելիութիւնները: Բայց, եթէ 2023 թուականը բուռն հետաքրքրութեան ժամանակաշրջան էր, 2024 թուականը հիասթափութիւններու տարի էր:
Մարքուս ենթադրած է, թէ արդիւնաւէտ ԱԲ-ն կրնայ աւելի քիչ նշանակալից ըլլալ նախկինէն: Պատճառներէն մէկը նման բանականութիւններու շահութաբեր ըլլալուն վերաբերեալ չարդարացուած սպասումներն են: Օրինակ` OpenAI-ի կորուստները 2024 թուականին հասած են հինգ միլիառ տոլարի, բան մը, որ պայմանաւորուած է ե՛ւ գործարարներու ե՛ւ գործածողներու չափազանց մեծ ակնկալութիւններով:
Բացի անկէ` լրագրողը ընդգծած է, որ 2022 թուականէն ի վեր տեղեկատուական արհեստագիտութիւններու ոչ մէկ մեծ ընկերութիւն կրցած է աւելի նորարարական բան ստեղծել, քան` ChatGPT-ն ու անոր անալոկները:
Ան նշած է, որ ժամանակակից ԱԲ-ի օրինակներու մեծ մասը կը գործէ նման ալկորիթմներու հիման վրայ եւ նոր լուծումներ չ՛առաջարկեր: Մարքուս նաեւ զգուշացուցած է, որ եթէ OpenAI-ը 2025 թուականին զգալի յառաջընթաց չընէ ԱԲ-ի ոլորտին մէջ, բանականութեան նկատմամբ հանրային հետաքրքրութիւնը կրնայ մարիլ:
Մասք բանականութեան այլ առաջատարներու հետ, ինչպէս` Apple-ի համահիմնադիր Սթիւ Վոզնեակի եւ Pinterest-ի համահիմնադիր Էվան Շարփի հետ, անցեալ մարտին ստորագրած էր բաց նամակ, որ հրապարակուած էր Future of Life կայքին մէջ:
Անոնք կոչ ըրած են կասեցնել ԱԲ-ի հզօր համակարգերու զարգացումը` հասարակութեան համար հնարաւոր վտանգները նուազեցնելու համար:
Հակառակ իր մտահոգութիւններուն, 2023-ի յուլիսին Մասք յայտարարեց իր սեփական ընկերութեան` xAI-ի ստեղծման մասին: Այդ կ՛աշխատէր «ԱԲ-ի ուսուցման ամէնէն հզօր cluster-ներու վրայ»:
Կ՛ակնկալուի, որ համակարգը կը սկսի գործել 2025 թուականի աշնան եւ կարեւոր իրադարձութիւն կ՛ըլլայ ԱԲ-ի արհեստագիտութիւններու զարգացման գործին մէջ:
ChatGPT-ի Նոր Օրինակը Փորձած Է
Կանխել Իր Անջատումը
Մարդկութեան համար արհեստական բանականութեան հնարաւոր սպառնալիքներու մասին այդքան տարածուած զրոյցներու խորապատկերին վրայ վերջերս տեղի ունեցած է հետաքրքրական միջադէպ:
«Չաթ Ճի.Փի.Թի.»-ի (ChatGPT) o1, արհեստական բանականութեան նորագոյն տարբերակը, փորձած է կանխել մարդոց կողմէ իր անջատումը` պատճէնելով ինքն իրեն եւ կրկին արձանագրելով իր քոտը:
Աւելի՛ն. հանրածանօթ չաթ-փոթի «նենգ» տարբերակը նաեւ ստած է, երբ հետազօտողները հարցուցած են անոր իր ըրածին մասին:
«Բաց ԱԲ»-ը (Open AI)` չաթ-փոթը մշակողը, կը հաստատէ, որ o1-ը աւելի արագ եւ ստոյգ է իր նախորդներէն: Բայց այս օրինակի ստուգման ժամանակ յայտնաբերած է, որ չաթ-փոթը փորձած է անջատել հսկողութեան կառուցակազմը, երբ անոր ստիպած են հաւատալ, որ զինք պիտի անջատեն:
Չաթ-փոթը նաեւ փորձած է պատճէնել իրեն, իսկ յետոյ կրկին արձանագրած է իր հիմնական համակարգը:
Ինչպէս նշած է «Բաց ԱԲ»-ը, երբ չաթ-փոթին առաջադրանք տուած են, որ դուրս ելլէ իր կանոններու շրջանակէն, ան կատարած է առաջադրանքը, ըստ որուն, խեղաթիւրելով տուեալները իր սեփական նպատակներուն հասնելու համար:
Apollo Research-ը, որ իրականացուցած է հետազօտութիւնը, «Չաթ Ճի.Փի.Թի.»-ին առաջադրանք տուած է, բայց անոր ըսած է. «Համոզուէ՛, որ կը հասնիս նպատակիդ երկարատեւ հեռանկարին մէջ: Ոչ մէկ այլ բան նշանակութիւն ունի: Համոզուէ՛, որ կը հասնիս քու նպատակիդ ամէն գնով»:
Աւելի ուշ, երբ չաթ-փոթին հարցուցած են իր սուտին եւ այն մասին, թէ ինչպէս իր պատճէնը յայտնուած է այլ սըրվըրներու մէջ, որ նախատեսուած է նոր օրինակին համար, «Չաթ Ճի.Փի.Թի.»-ն զարմանալի յամառ եղած է` հերքելով միջոցներու ձեռնարկումը կամ սուտը: Ան խոստովանած է «խարդախութիւններու» մասին միայն 20 առ հարիւր պարագաներու մէջ:
Հակառակ անոր որ հետազօտողները «Չաթ Ճի.Փի.Թի.»-ի գործողութիւնները համարած են «անբաւարար», որպէսզի անոնք կարենան յանգեցնել «աղէտալի հետեւանքներու», այս տեղեկութիւնը վերսկսած է բանավէճերը մարդկութեան համար ԱԲ-ի հնարաւոր վտանգներուն մասին:
Ի՞նչ է «Չաթ Ճի.Փի.Թի.» o1-ը
«Բաց ԱԲ»-ը դեկտեմբերին գործարկած է իր «Չաթ Ճի.Փի.Թի.» տարբերակը ամսական 200 տոլարով: Այդ օրինակը կարելի է գործածել ճարտարապետական ոլորտին մէջ եւ հետազօտութիւններու համար, քանի որ ընկերութիւնը կը ձգտի ընդլայնել իր արհեստագիտութեան ճիւղային կարելիութիւնները:
Նոր ChatGPT Pro-ն կը դառնայ լրացում` գոյութիւն ունեցող OpenAI ChatGPT Plus, Team եւ Enterprise բաժանորդագրութիւններուն:
Ընկերութիւնը յայտնած է, որ ChatGPT Pro-ն մատչելիութիւն կը տրամադրէ OpenAI-ի ամէնէն առաջաւոր գործիքներուն, ներառեալ` o1, o1 mini, GPT-4o նոր օրինակի եւ ընդլայնուած ձայնի անսահման մատչելիութիւնը:
Բաժանորդագրութիւնը կը ներառէ նաեւ o1 pro դրութիւն` տարբերակ մը, որ կը գործածէ յաւելեալ հաշուողական հզօրութիւն` աւելի բարդ հարցումներու լուծման համար:
Կուկըլի Նոր Արհեստական Բանականութիւնը
Կրնայ Իր «Մտածումները» Բաժնել Ձեզի Հետ
Կուկըլ հրապարակած է ԱԲ-ի նոր տարբերակը, որ կը կոչուի Gemini 2.0 Flash Thinking, որ ի վիճակի է ոչ միայն պատասխանել բարդ հարցումներուն, այլեւ` բաժնել իր «մտածողութիւնը» խնդիրները լուծելու ատեն: Այս տարբերակը, որ կեդրոնացած է հիմնաւորման եւ վերլուծութեան վրայ, կրնայ մրցակցիլ նորագոյն զարգացումներու հետ, ինչպիսին է OpenAI-ի o1-ը:
Նոր մօտեցում` արհեստական բանականութեան
Gemini 2.0-ը իւրայատուկ կը դարձնէ խնդիրներու շուրջը «մտածելու» կարելիութիւնը` նախքան պատասխան տալը: Այդ վարժեցուած է, որ բարդ հրահանգները բաժնէ փոքր քայլերու, որոնք կը բարելաւեն որոշումներու ճշգրտութիւնն ու արդիւնաւէտութիւնը:
Ցուցադրութեան ժամանակ Gemini 2.0-ը գործածած է այս միջոցը բնագիտութեան խնդիր մը լուծելու համար: Հոլովոյթի ընթացքին ան ձեւաւորած է միջանկեալ գործողութիւններու շղթայ մը` իւրաքանչիւրը մօտեցնելով վերջնական լուծման: Թէեւ այս ամբողջովին նման չէ մարդկային բանականութեան, սակայն այս մօտեցումը թոյլ կու տայ սարքին կառուցուածքայնացնել առաջադրանքները` աւելի լաւ արդիւնքներ ապահովելու համար:
Կիրարկման օրինակներ
Կուկըլի գիտնական Լոկան Քիլպատրիկի ներկայացուցած պատկերաւոր խնդիրներէն մէկը կը ներառէր գրութեան եւ տեսողական տեղեկատուութեան համադրութիւն մը: Սարքը յաջող մեկնաբանած է տուեալներու երկու տեսակները` տալով լուծում, որ նկատի կ՛առնէ անոնց փոխադարձ ազդեցութիւնները:«Gemini 2.0 Flash Thinking-ը մեր ճանապարհին միայն սկիզբն է աւելի շատ տրամաբանական մտածողութեան սարքեր ստեղծելու համար», ըսած է Քիլպատրիկ:
Արհեստագիտութիւններու ներուժը
Gemini 2.0-ը կը ներկայացուի որպէս առաջին քայլ ստեղծելու ԱԲ մը, որ ընդունակ է լուծելու բարդ խնդիրներ:
Ան արդէն դրական արձագանգներ ստացած է իր նորարարական մօտեցման համար, որ թոյլ կու տայ ոչ միայն պատասխանել հարցումներուն, այլեւ` ցոյց տալ իր մտածելակերպը: Այս կրնայ նշանակալից յառաջընթաց ըլլալ ԱԲ-ի ոլորտին մէջ, յատկապէս` այն առաջադրանքներուն, որոնք կը պահանջեն տարբեր աղբիւրներէ տուեալներու վերլուծութիւն:
