Թուրքիոյ Փտած Բարեկամը

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ

Նիւ Եորքի քաղաքապետը փտածութեան համար մեղադրուած է: Անոր ապօրինութիւններէն մէկն ալ Հայոց ցեղասպանութեան մասին չխօսիլն է` թրքական պահանջով: «Կարտիըն» թերթի կայքը Ատամսի «քաջագործութեան» մասին հրապարակած է յօդուած մը:

Ն.

Ցոյց  Տուր Ինծի Դրամը.
Ինչպէ՞ս Էրիք Ատամս Հասաւ Գագաթ Եւ Ետ Ինկաւ

Նիւ Եորքի քաղաքապետը ողջունեցին որպէս ժողովրդավարականներու ապագայ, սակայն նախկին հանրապետական ոստիկանը խայտառակութիւններու պատմութիւն ունի: Սեպտեմբերին ան կը պայքարէր դատախազներուն դէմ: Լուրեր արդէն արտահոսած էին, որ նախկին ոստիկան Ատամս, որ յաղթեց 2021-ի ընտրութեան մէջ օրէնքի եւ կարգի մասին ուղերձով, պիտի դառնար քաղաքի պատմութեան առաջին քաղաքապետը, որ կը մեղադրուէր փտածութեան համար:

Ատամսի տուած մամլոյ ասուլիսէն քանի մը վայրկեան ետք Նիւ Եորքի հարաւային շրջանի դատախազը պաշտօնապէս յայտարարեց կաշառակերութեան, դրամական խարդախութեան եւ օտարերկրեայ քաղաքացիներու կողմէ նախընտրական քարոզարշաւի համար ներդրումներ պահանջելու մեղադրանքները: Ատամս ինքզինք ներկայացուցած է որպէս «արտահոսքի», «բամբասանքի» եւ  «նենգամտութեան» 10 ամիս տեւած արշաւի զոհ: «Մենք չենք զարմանար,- հանդիսաւոր ըսաւ Ատամս` կանգնելով ամպիոնին մօտ: – Մենք այս կը սպասէինք»:

Քաղաքապետի ետին կանգնած էր ափրիկեան ծագումով հոգեւորականներու շարքը: Այս կը յուշէր, որ Ատամս երկար շառաւիղէն էր սեւամորթ առաջնորդներու, որոնք սպիտակ ուժային կառոյցի թիրախին մէջն էին:

Բայց այդ առաւօտ ասուլիսին ներկայ համարձակ անձ մը պոռաց. «Այս սեւամորթի խնդիր չէ: Այս ձեր խնդիրն է: Դուք խայտառակութիւն էք այս քաղաքի բոլոր սեւամորթներուն համար: Այն բաները, որոնք  դուք ըրած էք, անխիղճ են: Դուք վնաս պատճառած էք մեր դպրոցներուն: Մեր փողոցները աղտոտ են: Ոստիկանները մեր երեխաները կը հետապնդեն»:

Ատամսի դէմքին անյարմար քմծիծաղ մը յայտնուեցաւ:

Քանի մը վայրկեան ետք Ատամս կրցաւ խօսիլ, երբ իրեն հարցումներ ուղեցին լրագրողները, որոնք նոր ստացած էին քաղաքապետին դէմ տակաւին չկնքուած մեղադրական եզրակացութիւնը: Անոր մէջ կ՛ըսուէր, որ քաղաքապետի ընտրութեան ընդառաջ Ատամս գիտակցաբար փնտռած եւ ընդունած է նախընտրական քարոզարշաւի ապօրինի նուիրատուութիւնները, որոնք իրեն տրամադրած են թրքական կառավարութեան մաս կազմող կամ անոնց մերձաւոր մարդիկ, տակաւին չխօսելով շքեղ պանդոկներու մէջ կեցութիւն եւ աւելի քան հարիւր հազար տոլար արժողութեամբ անվճար կամ զեղչուած գիներով թռիչքներ` Ֆրանսա, Սրի Լանքա, Չինաստան եւ այլն:

Մեղադրական եզրակացութեան հրապարակման յաջորդ օրը Ատամս ստիպուած էր դիմել դատարան: Ան չէր ընդունած  մեղադրանքները: Այս այն ապագան չէր, որ Ատամս իրեն համար կը պատկերացնէր երեք տարի առաջ, երբ պարզ դարձաւ, որ ան կը պատրաստուի դառնալ բնակչութեան թիւով Միացեալ Նահանգներու ամէնէն մեծ քաղաքին քաղաքապետը:

Այդ ժամանակ թեկնածուի հիմնական աջակցութիւնը կու գար դուրսէն:

Ատամս յիշեցուց, որ Աստուած սկիզբէն իրեն ըսած էր, որ ինք «քաղաքապետ պիտի դառնայ», եւ իրօք, 2021 թուականին, ժողովրդավարականներու առանցքային նախնական ընտրութենէն անմիջապէս առաջ, յայտնի էր, որ ամէն բան լաւ կ’ընթանայ:

Ատամսի գլխաւոր մրցակիցներէն մէկը տապալեցաւ ընտրութիւններուն մէջ տասնամեակներ շարունակուող ոտնձգութիւններու մեղադրանքներու պատճառով: Ճորճ Ֆլոյտի սպանութեան եւ կրակոցներու ժամանակաւոր աճի դէմ ամիսներ շարունակուող բողոքի ցոյցերէն ետք Ատամս յանցագործութեան դէմ կոշտ հակազդեցութիւն ունեցաւ եւ ընտրութեան մէջ յաղթեց նախկին պաշտօնատարի մը` նախընտրական քարոզարշաւի համար աւելի քիչ կանխիկ գումարով:

«Նայեցէ՛ք ինծի, եւ դուք կը տեսնէք Ժողովրդավարական կուսակցութեան ապագան,- ըսաւ Ատամս այն ժամանակ կողմնակիցներուն: Եթէ կուսակցութիւնը չկարողանայ ճանչնալ այն, որ մենք ըրած ենք այստեղ` Նիւ Եորքի մէջ, անոնք խնդիր կ՛ունենան միջանկեալ եւ նախագահական ընտրութիւններուն մէջ»:

Միայն Ատամսը չէր, որ մեծ բաներ կը կանխատեսէր:

Ազգային քաղաքական յօդուածագիրներէն, խորհրդատուներէն եւ վերլուծաբաններէն կազմուած երգչախումբը ազդարարեց անոր գալիք թագաւորութիւնը: Նոյնիսկ քաղաքական մեկնաբան Նէյթ Սիլվր մեծ յոյսեր կը կապէր քաղաքապետ դարձած նախկին հանրապետական ոստիկանին:

«Հաւանաբար յիմարութիւն է կարծել, որ Նիւ Եորքի քաղաքապետը յաջողութեամբ կը վերածուի ազգային քաղաքական գործիչի, բայց ես դեռ կը կարծեմ, թէ Էրիք Ատամս կ՛ըլլայ իմ լաւագոյն հնգեակիս մէջ, «որ կ՛ըլլայ Ժողովրդավարական կուսակցութեան նախագահի յաջորդ թեկնածուն Ճօ Պայտընէն ետք», գրած է Սիլվըր` Ատամս պաշտօնը ստանձնելէ քանի մը օր ետք:

Այսօր, երբ ան կը բախի մեղադրանքներու եւ քաղաքապետներու բազմացող մրցակիցներու, որոնցմէ արեան հոտ կու գայ, Ատամս աւելի շատ նման է ապագայի մէկ ժամկէտով քաղաքապետի, քան` ժողովրդավարական կուսակցութեան ապագային:

Այս ազգային մեկնաբաններու կանխատեսած արդիւնքը չէր: Սակայն Ատամսի նախկին աշխատակիցները, օգնականները, տեղական լոպիստները եւ ընտրուած պաշտօնատարները` այն մարդիկ, որոնք գիտեն, թէ ինչպէ՛ս կը կառավարուի կայսրութիւնը, կ՛ըսեն, որ զարմացած չեն:

Ատամս իշխանութեան եկաւ Նիւ Եորքի մեքենայական քաղաքականութեան միջոցով, որ թանձր, բայց հզօր ենթամշակոյթ էր, որ կառուցուած էր աւելի շատ բարեհաճութեան առեւտուրի եւ հաւատարմութեան վրայ, քան` որեւէ ամուր գաղափարական համոզումի: Աւելի քան երկու տասնամեակ Ատամս կապուեցաւ Պրուքլինի ազդեցիկ նահանգային օրէնսդիրներու եւ կուսակցական ղեկավարներու հետ, մշակեց թաղամասի որոշ յառաջատար անշարժ գոյք եւ օրինական տիտաններ ու ստեղծեց խորհրդատուներու եւ աշխատակիցներու սերտ խումբ մը, որուն անդամները տարիներ շարունակ բարձրացած էին անոր հետ Պրուքլինի քաղաքականութենէն:

Այս քաղաքական ցանցը եւ Ատամսի սեփական անդադար աշխատանքը օգնեցին թեկնածուին` ստեղծել նախընտրական պատերազմի վահան, որ բաւական մեծ էր, որպէսզի ան յաջողէր 2021 թուականին:

«Դուք կը յաղթէք մրցավազքի մէջ` գումար հաւաքելով: Պետք է գումար հաւաքել: Մնացած ամէն բան դատարկ է», ըստ մեղադրական եզրակացութեան, կ՛ըսուի ընտրութենէն առաջ Ատամսի  հաղորդագրութեան մէջ, որ ղրկած է մտերիմ կողմնակիցին: «Ես ունիմ 7 միլիոն տոլարի մրցավազք: Ես յստակ ծրագիր մը ունիմ այդ բարձրացնելու համար, եւ ամէն գիշեր մենք դուրս կու գանք` իրականացնելու ծրագիրը»:

Բայց ճիշդ այս խստապահանջ մղումն էր, կը պնդեն դատախազները, որ ստիպեց անոր հատել բարոյագիտական եւ իրաւական սահմանները` հետապնդելով նախընտրական կանխիկ գումար եւ անոր հետ եկող իշխանութիւնը:

Մեղադրական եզրակացութեան մէջ Ատամսի նախկին աշխատակիցները, որոնք գործարքներ կնքած են դատախազներու հետ, կը պնդէին, որ իրենց ղեկավարը անձամբ ապօրինի նուիրատուութիւններ պահանջած է օտարերկրեայ գործարարներէն եւ հաւանութիւն տուած է դատարկ, անարժէք նուիրատուներու նախագիծներուն, որոնք կ՛օգտագործէին Միացեալ Նահանգներու բնակիչները` դրամի իրական ծագումը քողարկելու համար: Մեղադրական եզրակացութեան նշած հաղորդագրութիւններէն մէկուն մէջ կ՛երեւայ, որ Ատամս անձամբ դրդած է աշխատակիցը` «օգնութիւն» փնտռել ու թուրք գործարարէն, որ այժմ կը մեղադրուի անոր այդպիսի նուիրատուութիւններ փոխանցելու համար:

Ատամս չընդունեց մեղաւոր ըլլալը: Անոր փաստաբան Սփիրօ դատարանին մէջ յայտարարեց, որ մեղադրանքները կը վերացուին եւ  դատախազները մեղադրեց, քանի որ անոնք ոգեւորուած էին «տեսարանէն»:

Թէ որքանով քաղաքապետը ներգրաւուած է այս ենթադրեալ նախագիծներուն, շուտով կրնայ մնալ երդուեալներու որոշելիքը: Բայց տարիներ շարունակ, նախքան հետաքննութեան համար կանչուիլը, նշաններ կային, որ Ատամս կը գործէր` առանց օրէնքէն վախնալու:

Երբ 2000-ականներու կէսերուն Ատամս առաջին անգամ դարձաւ Պրուքլինի նահանգային ծերակուտական, ան բարեփոխիչի համբաւ ունէր:

Բայց Ատամս, որուն յաւակնութիւնը միշտ եղած է քաղաքապետ դառնալը, աւելի մեծ հետաքրքրութիւն կը ցուցաբերէր` դաշինքներ զարգացնելու, քան` կարեւոր օրինագիծներու ընդունումը: Իսկ շարք մը օրէնքներու վաւերացման մէջ իր կարեւոր ներդրումը ակներեւօրէն կը բխէր իր շահերէն:

2007 թուականին Ատամս, որ այն ժամանակ նորելուկ օրէնսդիր էր, կանգնեցաւ ծերակոյտին մէջ եւ պոռաց օրէնսդիրներու աշխատավարձերու բարձրացման անհրաժեշտութեան մասին: Ցոյց տուր ինծի դրամը,- յայտարարեց Ատամս: «Ցոյց տուր ինծի դրամը: Ահա թէ ի՛նչ բանի մասին է խօսքը»:

Երկու տարի ետք, Ատամս գտաւ աւելի շատ նախընտրական գումարներ հաւաքելու միջոց, եթէ ոչ անձնական:

2008-ին Ատամս օգնեց կնքել գործարք մը, որուն շնորհիւ իր լաւ ընկերը` նահանգի ծերակուտական Ճոն Սամսոն, եղաւ պալատի ժողովրդավարական մեծամասնութեան նախագահը` այն ժամանակ երեք պաշտօններէն մէկը, որ կը գերիշխէր Նիւ Եորքի օրէնսդիր մարմինին մէջ: Ոմանք այդ նկատեցին քաղաքական փտածութեան դպրոց:

Յաջորդ տարի, որպէս մրցումներու եւ գրաւներու հարցերու ծերակոյտի յանձնախումբի նախագահ` Ատամս սկսաւ աշխատիլ Սամսոնի հետ` որոշելու, թէ ո՛ր ընկերութեան անոնք կ՛առաջարկեն բազմամիլիառ տոլար արժողութեամբ վիտէօ խաղի պայմանագիր կնքել պետական սեփականութիւն հանդիսացող վազքուղիին վրայ, Քուինզի մէջ:

Նիւ Եորքի գլխաւոր տեսուչը աւելի ուշ եզրակացուց, որ ընտրութեան գործընթացը արատաւորուած է կողմնակալութեամբ:

Քննիչները պարզած են, որ Սամսոն «մրցակցող դիմումներու վերաբերեալ ծերակոյտի ներքին քանի մը գաղտնի վերլուծութիւններ» փոխանցած է անձի մը, որ կ՛աշխատէր AEG-ի մէջ. ընկերութիւն մը, որ ի վերջոյ կնքեց պայմանագիրը:

Ատամս եւ Սամսոն ճաշարանի մը մէջ տեսակցեցան Նիւ Եորքի այն ժամանակուան նահանգապետ Տէյվիտ Փաթրսընին հետ եւ մղեցին զայն հաստատել AEG կոչուող ընկերութեան պայմանագիրը: Այս մասին  աւելի ուշ Փաթրսըն ըսաւ քննիչներուն:

Ատամս քանի մը շաբաթ ետք AEG-ի կապուած ներդրողներէն ստացած է աւելի քան 6000 տոլար:

Ատամս հետագային պնդեց քննիչներուն, թէ ինք չէ հանդիպած Փաթրսընին հակառակ նահանգապետի եւ անոր լաւ ընկեր Սամսոնի պնդումներուն: «Ես պարզապէս բարեւեցի անոնց եւ անցայ գացի», ըսաւ ան քննիչներուն:

AEG-ին պայմանագիր կնքելէ չորս օր ետք Ատամս եւ Սամսոն որոշեցին մասնակցիլ 1,5 միլիոն տոլար արժողութեամբ «յաղթանակի տօնակատարութեան» ընկերութեան լոպիականի տան մէջ:

Խայտառակութեան բացայայտումէն ետք պայմանագիրը լուծարուած է: Բայց դատախազները երբեք որեւէ մեղադրանք չեն առաջադրած Ատամսի, որ երկար ժամանակ ետք պնդած է, թէ ինք  կը պահպանէ բարոյագիտութեան «բարձրագոյն» չափանիշները` ամբողջ դրուագի ընթացքին: Սամսոն, որուն նոյնպէս մեղադրանք չէ առաջադրուած, հետագային մեղադրուեցաւ քանի մը տարի անցած առանձին միջադէպէն բխող իւրացման մեղադրանքով: Բանտէն դուրս գալէն ետք նախկին օրէնսդիրը օգտուեցաւ Ատամսի հետ իր ընկերութենէն:

«Թուրքիոյ իսկական բարեկամը».

Քանի որ ան 90-ականներու կէսերուն Նիւ Եորքի ոստիկանութեան սպայ էր, Ատամս հանգիստ յաւակնութիւններ ունէր քաղաքապետ դառնալու, եւ 2013-ին ան կատարեց յաջորդ քայլը դէպի իր նպատակը` դառնալով Պրուքլինի վարչական շրջանի նախագահ: Պաշտօնը քիչ հիմնական պարտականութիւններ ունէր, բայց այդ հիանալի մեկնարկային հարթակ էր անոր երկար ծրագրած քաղաքապետի առաջադրման համար:

Պաշտօնը ստանձնելէ ետք Ատամս սկսաւ օգտագործել դիրքը` իր վարկը բարձրացնելու համար: Ատամս իր մեծ նկարը անվճար կախեց թաղի դահլիճին դիմացի սիւներուն եւ համերգներու գովազդներու վրայ: Շուտով ան սկսաւ թռչիլ աշխարհի երկիրներ զարգացնելով յարաբերութիւններ օտարերկրեայ պետական պաշտօնեաներու եւ գործարարներու հետ, որոնք յաճախ Նիւ Եորքի մէջ այդ երկիրներու սփիւռքի անդամներու նախընտրական արշաւներուն կասկածելի նուիրատուութիւններ կ՛ընէին:

Նոր պաշտօնով իր երկրորդ տարին Ատամս ժամանակ գտաւ երկու ուղեւորութիւն կատարելու Թուրքիա, որոնք կազմակերպուած են Թուրքիոյ կառավարութեան պաշտօնատարի մը եւ Ռեճեփ Թայիփ Էրտողանի կառավարութեան հետ կապ ունեցող գործարարներու կողմէ:

2016 թուականին Թուրքիոյ կառավարութեան պաշտօնեան Ատամսը ծանօթացուցած է թրքական օդանաւային ընկերութեան (մասամբ` պետական) տնօրէնին:

Դատախազները կը պնդեն, որ հետագայ տարիներուն ընկերութիւնը Ատամսին եւ անոր մերձաւոր շրջապատի անդամներուն տրամադրած է աւելի քան 100 հազար տոլար արժողութեամբ անվճար կամ զեղչուած տոմսեր` դէպի Հնդկաստան, Ֆրանսա, Չինաստան, Հունգարիա, Ղանա եւ Թուրքիա, ուր ան կը վայելէր` անվճար ընթրիքներ, նաւով շրջագայութիւն, թրքական բաղնիք ծովափնեայ պանդոկին մէջ եւ այլ արտօնութիւններ:

2021 թուականին, երբ Ատամս պաշտօնապէս կ՛առաջադրուէր քաղաքապետի պաշտօնին, թրքական կառավարութեան պաշտօնեան անձամբ օգնեց անոր հաւաքել ապօրինի նախընտրական կանխիկ գումարը, կ՛ըսուի մեղադրական եզրակացութեան մէջ: Դատախազները կը պնդեն, որ դէպքով մը Նիւ Եորք բնակող թուրք շինարարութեան սեփականատէրը, որ կ՛աշխատի Էրտողանի պաշտօնատարի հրամանով, դրամահաւաք կազմակերպած է Ատամսի համար: Կառավարութեան պաշտօնեան ղրկեց իր վարորդը` քարոզչական ստուգումներ յանձնելու,  եւ շինարարութեան սեփականատէրը իր աշխատակիցներէն քանի մը հոգի դրդեց ներկայանալու որպէս նուիրատուներ, որոնցմէ իւրաքանչիւրը 1250 տոլար կու տար Ատամսին: Գումարներ, որոնք աւելի կանուխ ստացած էին իրենց ղեկավարէն:

Երկու ամիս ետք Ատամս յաղթեց Նիւ Եորքի ժողովրդականներու նախնական ընտրութեան մէջ` դառնալով քաղաքապետ:

Դատախազները կը պնդեն, թէ սեպտեմբերին թուրք պաշտօնեան, որ Ատամսին շուրջ վեց տարի գումարներ յատկացուցած է, օգնութիւն խնդրած է իր ընկերոջմէն:

Էրտողան կ՛այցելէր Նիւ Եորք` ՄԱԿ-ի հանդիպման համար, եւ Թուրքիոյ հիւպատոսութիւնը անհրաժեշտ կը նկատէր, որ  նախագահին այցելութիւնը համընկնի 300 միլիոն տոլար արժողութեամբ ապակեայ բարձրայարկ շէնքի բացման, որ նախատեսուած է որպէս թրքական դիւանագիտական բազմաթիւ առաքելութիւններու կեդրոնատեղի: Սակայն շէնքը ունէր հակահրդեհային  անվտանգութեան բազմաթիւ թերութիւններ, եւ թուրք պաշտօնեաները մտավախութիւն ունէին, որոնք կը խանգարեն իրենց առաջնորդին նախագահելու բացման արարողութեան:

Այսպիսով, թրքական կառավարութեան պաշտօնատարը սկսաւ կապ հաստատել Ատամսի արեւելեան Եւրոպայի իսլամ երկիրներու կապի հետ` ըսելով անոր, որ Թուրքիա կ՛աջակցի Ատամսին, եւ այժմ «անոր կարգն է» աջակցելու Թուրքիոյ: Ատամս խոստացաւ օգնել:

Յաջորդող օրերուն Ատամս քանի մը անգամ կապ հաստատեց հրշէջ ծառայութեան ղեկավարին հետ` գործընթացին արագ հետեւելու համար, նոյնիսկ երբ բաժնի աշխատակիցներէն մէկը զգուշացուց բարձրաստիճան պաշտօնեաները, որ կայքի հակահրդեհային ազդանշանային համակարգը «հիմնական խնդիրներ» ունի, եւ շէնքը անվտանգ չէ` ըստ փաստաթուղթերու մէջ նշուած հաղորդագրութիւններուն:

Յաջորդ առաւօտ Ատամս հրշէջ յանձնակատարին ըսաւ, որ  ստուգէ շէնքը: Կէսօրին Ատամսի անմիջական ենթականերէն մէկը գործակալութեան հրդեհային կանխարգիլման ղեկավարին ըսաւ, որ եթէ ան չվերացնէ թրքական շէնքի վարչարարական խոչընդոտները, անոնք երկուքն ալ կը կորսնցնեն իրենց աշխատանքը: Հրդեհներու կանխարգիլման ղեկավարը շրջանցեց ստորաբաժանման կանոններու ընթացակարգը եւ նամակ ղրկեց` վերացնելով շէնքի բացման ճամբու արգելքը,  գործողութիւն մը, որ ան հետագային նկարագրեց որպէս «աննախընթաց»: Ատամս լուրը ստացաւ եւ վայրկեաններ ետք հաղորդագրութիւն ղրկեց Էրտողանի պաշտօնեային. «Հրշէջ յանձնակատարէն. նամակը կը պատրաստուի հիմա: Ամէն բան լաւ պիտի ըլլայ երկուշաբթի առաւօտեան երթալու համար»:

Թուրք պաշտօնատարը գրած է. «Դուք բացառիկ էք, Էրի՛ք, մենք այնքան ուրախ ենք: Դուք Թուրքիոյ իսկական բարեկամն էք»:

Անցեալ շաբաթ դատախազները ըսին, որ Թուրքիոյ հետ Ատամսի կապերու հետաքննութիւնը կը շարունակուի:

Նոյն առաւօտեան Ատամս դուրսը կը դիտէր, թէ ինչպէ՛ս ցուցարարները քանի մը անգամ կ՛ընդհատեն իր իսկ մամլոյ  ասուլիսը` զինք անուանելով «խայտառակութիւն» եւ «ամօթ»:

Անոնց պոռչտուքներուն մէջ Ատամս հանրութենէն խնդրեց այդ դատողութիւնը չընել:

«Զիս ճանչցողները գիտեն, որ ես կը հետեւիմ քարոզարշաւի կանոններուն եւ կը հետեւիմ օրէնքին,- ըսաւ ան: Այդպէս կ՛ապրիմ իմ կեանքս: Ես չեմ տեսներ, որ այս տարիքիս` 60-ի մէջ  կարելի է յանկարծակի փոխել այն, որ միշտ ըրած եմ»:

Դատախազութիւնը Ատամսը նոյնպէս կը մեղադրէ Թուրքիոյ կառավարութեան կողմէ կաշառք ստանալով` Հայոց ցեղասպանութեան մասին յայտարարութիւն չընելու համար: Կը նշուի, որ 2022-ի ապրիլին, Հայոց ցեղասպանութեան տարելիցի նախօրէին, Թուրքիոյ գլխաւոր հիւպատոս Ռէյհան Օզկուր, քաղաքապետ Ատամսի տեղակալէն` ազգութեամբ ազերի Ռանա Ապասովայէն, քանի մը անգամ երաշխիքներ պահանջած է, որ Ատամս չխօսի Հայոց ցեղասպանութեան մասին, նշելով, որ այդ չափազանց զգայուն հարց է Թուրքիոյ կառավարութեան համար: Դատախազները կը հաստատեն, որ Ապասովան շեշտած է, որ Ատամս յայտարարութիւն չընէ, եւ Ատամսն ալ նման յայտարարութիւն չէ ըրած: