Կոլանի ուղղութեամբ իրականացած հրթիռակոծումը ստեղծեց անվտանգային լարուած եւ սուր իրավիճակ: Իսրայէլը շտապեց մեղադրելու Հըզպալլան` հիմնաւորելով իր մեղադրանքը հրթիռներու իրանեան արտադրատեսակ ըլլալով: Հըզպալլայի հերքումը նոյն արագութեամբ էր: Ուշագրաւը այն էր, որ հարուածուած բնակչութիւնը` Կոլանի տիւրզիները չընդունեցին իսրայէլեան մօտեցումները եւ նոյնիսկ իրենց բողոքը արտայայտեցին` մերժելով իսրայէլացի պաշտօնատարներուն մասնակցութիւնը զոհերու յուղարկաւորութեան:
Այս բոլորը տեղի կ՛ունենային Իսրայէլի վարչապետին Ուաշինկթըն գտնուած ըլլալու միջոցին, Միացեալ Նահանգներու քաղաքական հանդիպումներէն անմիջապէս ետք: Ուաշինկթըն միաժամանակ թէ՛ կը զօրակցէր Իսրայէլի ինքնապաշտպանուելու իրաւունքին, թէ՛ կը յորդորէր ռազմական բախումները չտարածել: Միացեալ Նահանգներու արտաքին գործոց նախարարը ուղղակի կը յայտնէր, որ իր երկիրը Կոլանի վրայ յարձակումէն ետք մագլցում չ՛ուզեր:
Ամերիկացի պաշտօնատարներու յայտարարութիւններուն մէջ կան որոշ տարբերութիւններ: Եթէ Պլինքըն մագլցումի դէմ կը խօսի, ապա Սպիտակ տան Ազգային անվտանգութեան խորհուրդի բանբերը կը բաւարարուի յարձակումը դատապարտելով` առանց ուղղակի հասցէագրում կատարելու: Մինչ, ամերիկացի այլ պաշտօնատարներ կը յայտնէին, որ ամերիկեան վարչակազմը շատ մտահոգ է, որ Կոլանի յարձակումէն ետք իրադրութիւնները կրնան վերածուիլ Իսրայէլ-Հըզպալլա համապարփակ պատերազմի:
Նոյն պարունակին մէջ կ՛ընդգծուէր այն, որ այս յարձակումը կրնայ ըլլալ այն կայծը, որմէ 10 ամիսներէ ի վեր կը խուսափէին:
Համապարփակ պատերազմի նշումը կամ խուսափուած կայծի բռնկումի հաւանականութեան մասին ակնարկ կատարելը ամերիկացի թիւ մէկ դիւանագէտի յորդորին համապատասխան չեն: Յամենայն դէպս ներկայ պահու դրութեամբ այդ հաւանականութիւններուն մասին ակնարկ ընելը զգուշացումի դեր կրնայ ունեցած ըլլալ:
Իրանի արձագանգը նման խառն ուղերձներ չի պարփակեր: Իրան պարզապէս կը զգուշացնէ Լիբանանի դէմ իսրայէլեան արկածախնդրութենէ: Խիստ ամբաստանութիւններով յագեցած պաշտօնական յայտարարութիւններուն միտք բանին այն է, որ Իսրայէլը նման բեմագրութիւններով փորձ կը կատարէ միջազգային ընտանիքի ուշադրութիւնը շեղել ցեղասպանական իր արարքներէն: Պատերազմի ընդլայնման որեւէ սխալի պարագային պաշտօնական Թեհրանը կը խոստանայ չսպասուած հակազդեցութիւններ:
Իսրայէլի բանաձեւը հիմա սահմանափակ, բայց ուժգին հակահարուածն է: Իրադրութիւնները կը թուի, որ այնպէս կ՛ընթանան, որ ռազմախաղի կանոնները խախտած Իսրայէլ-Իրան անօդաչու սարքերով ուղիղ փոխհարուածները թէեւ փոխեցին պատերազմի աշխարհագրութիւնը, այնուամենայնիւ մնացին սահմանափակ: Հիմա եւս աշխարհագրութիւն կը փոխուի. միաժամանակ գլխաւոր կողմերը մագլցում չեն ցանկար` անուղղակիօրէն փոխանցելով, որ կայ տակաւին հասկացողութիւն գործողութիւններու սահմանափակումին:
Եւս մէկ ուշագրաւ արձագանգի նկատմամբ պէտք է դիտարկում արձանագրէ հայկական ոսպնեակը: Խօսքը կը վերաբերի Թուրքիոյ նախագահի յայտարարութեան, թէ ինչպէս որ իր երկիրը մտաւ Ղարաբաղ եւ Լիպիա, այնպէս ալ կը մտնէ Իսրայէլ:
Պահ մը շրջանցենք հռետորաբանական պատերազմը Անգարայի եւ Թել Աւիւի միջեւ, իրար ցեղասպանական պետութիւն համարելը կամ Հիթլեր-Սատտամ փոխպիտակաւորումները եւ կեդրոնանանք «Ղարաբաղ մտնելու» ինքնախոստովանութեան վրայ:
Պարզ եւ մեկին Թուրքիոյ նախագահը այս ձեւով կը յայտարարէ, որ Արցախի պատերազմին մասնակցած է Թուրքիան, եւ իր բանակները մտած են Հարաւային Կովկաս, այս պարագային` Արցախ: Խօսքը Աղտամի խաղաղապահ առաքելութեան մէկ հատուածին մասին չէ: Ռուս-թրքական խաղաղապահ միացեալ առաքելութիւնը աւարտած է: Աւելի հեռուն գացող ակնարկը Թուրքիոյ կողմէ ղեկավարուած թուրքեւազրպէյճանական միացեալ ուժերու մասին է: Համեմատութիւնը Լիպիոյ հետ եւս համոզել կու տայ, որ պատկերացումը զինեալ ուժերու մասին է, տեղւոյն բնակչութիւնը, այս պարագային պաղեստինցիները պաշտպանելու համար:
Էրտողանի այս ինքնախոստովանութիւնը կը բաժնէ Պաքուի հետ պատասխանատուութիւնը պատերազմի բոլոր հետեւանքներուն` Արցախի ամբողջական հայաթափումէն, ցեղային զտումէն մինչեւ բռնի տեղահանութիւն եւ ցեղասպանական արարքներ: Խնամքով անուշադրութեան մատնելով, որ Թուրքիան, Ազրպէյճանն ու Իսրայէլը նոյն խրամատին մէջ էին արցախեան պատերազմի ամբողջ ընթացքին: Պաշտօնական Երեւանէն կ՛ակնկալուէր արագ արձագանգում եւ միջազգային ատեաններուն մօտ այս հարցի բարձրացում:
«Ա.»
