Պատրաստեց՝ ՇՈՂԻԿ ՏԷՐ ՂՈՒԿԱՍԵԱՆ
Ապրիլ 8-ին Հիւսիսային Ամերիկայէն բաժին մը օրուան ընթացքին մութի մէջ պիտի ըլլայ: Ասոր պատճառը արեւու ամբողջական խաւարումն է:
– Ի՞նչ է խաւարումը
Ասիկա աստղագիտական երեւոյթ մըն է, որ կը պատահի, երբ լուսինը կը ծածկէ արեւը քանի մը վայրկեան: Արեւը կազի շատ տաք գունդ մըն է, որ կը փայլի, եւ այդ լոյսը կը լուսաւորէ մեր մոլորակէն այն բաժինը, որ անոր կողմը կը գտնուի: Բարեբախտաբար երկրագունդը ինքն իր վրայ կը դառնայ, եւ այս ձեւով ամէն մարդ կ՛օգտուի արեւէն: Նոյն ժամանակ ան լման շրջան մը կ՛ընէ արեւուն շուրջ, եւ այս «ճամբորդութիւնը» կը տեւէ մօտաւորապէս մէկ տարի: Իսկ լուսինը երկրագունդին շուրջ կը դառնայ: Որպէսզի մենք կարենանք արեւու խաւարում մը տեսնել, պէտք է, որ երկրագունդը, լուսինը եւ արեւը նոյն գիծին վրայ գտնուին:
– Ինչո՞ւ այս երեւոյթը հազուադէպ է
Որովհետեւ լուսինը եւ երկրագունդը նոյն ծիրին հիմամբ չեն դառնար: Հետեւաբար այս երեք մարմիններուն «տողադրումը» տարեկան մօտաւորապէս միայն երկու անգամ կը պատահի: Այդ ժամանակ լուսինը իր շուքը կը նետէ երկրագունդէն փոքրիկ բաժինի մը վրայ: Եթէ մենք երկրագունդէն տեսնենք, որ լուսինը ամբողջովին կը ծածկէ արեւը, այդ պարագային արեւու լման խաւարում կը պատահի: Երկրագունդի այդ վայրին մէջ արեւու ո՛չ մէկ ճառագայթը կը հասնի, եւ օրուան ընթացքին մութ կ՛ընէ:
Երբ լուսինը արեւէն միայն բաժին մը կը ծածկէ, արեւէն կարգ մը ճառագայթներ կը հասնին մինչեւ երկրագունդ: Այս պատճառով է, որ ամբողջովին մութ չ՛ըլլար: Ասիկա մասնիկի խաւարում մըն է, եւ ասիկա աւելի յաճախակի է:
* * *
Միացեալ Նահանգներու մէջ վերջին անգամ արեւու լման խաւարում պատահած էր 8 յունիս 1918-ին. իսկ յաջորդը տեղի պիտի ունենայ 12 օգոստոս 2045-ին: Սակայն մի՛ մոռնաք. եթէ պատահի ո՛ւր որ ըլլաք, եւ ականատես ըլլաք նման երեւոյթի մը, խաւարումը միշտ յատուկ ակնոցներով պէտք է դիտէք: Արեւուն անդրմանիշակագոյն ճառագայթները կրնան անվերականգնելի վնասներ հասցնել ձեր աչքերուն, նոյնիսկ կուրութիւն պատճառել:
Սկովտիոյ Մէջ Ապրիլ 1-ի
Կատակները 2 Օր Կը Տեւեն
Ապրիլ 1-ին մենք սովորութիւն ունինք իրարու կատակներ ընելու ամբողջ օրը: Սակայն գիտէի՞ր, թէ Սկովտիոյ մէջ ապրիլ 1-ը առիթն է լման երկու օր տրամադրելու կատակներու եւ տարբեր տեսակի տօնակատարութիւններու: Այդ օրը ունի նաեւ իրեն յատուկ անունը` «Գուգույին հալածումը»:
Ըստ աւանդութեան, առաջին օրը գիւղէն անձ մը կը ղրկուէր անիմաստ գործեր ընելու, ինչպէս` օրինակի համար կեղծ լուր մը տանիլ մէկուն, կամ անիմաստ գնումներ կատարել: Երկրորդ օրը կը կոչուէր «Թէյլի տէյ». մարդիկ իրարու նուէր մը կու տային` անոնց կռակին վրայ թուղթ մը փակցնելով:
* * *
Ապրիլ 1-ի օրուան «տօնակատարութիւնը» ամէն տեղ գոյութիւն չունի: Սակայն ան աշխարհին շուրջ տարածուած է տարբեր ձեւերով: Ֆրանսայի, Իտալիոյ եւ Պելճիքայի մէջ ապրիլեան ձուկի սովորութիւնը տարածուած է, մինչ անգլիախօս երկիրներուն մէջ «Էյփրիլ ֆուլ՛զ տէյ»-ի առտուն միայն մարդիկ իրարու կատակներ կ՛ընեն: Գերմանիոյ մէջ «Ափրիլշերց»-ը ապրիլի կատակն է: Մեքսիքայի մէջ մէկու մը ապրանքները կը փոխանակէին տուփ մը շաքարներով` հետը պզտիկ երկտող մը դնելով: Փորթուգալի մէջ բարեկամներուն վրայ ալիւր կը սփռեն: Իսկ կարգ մը երկիրներու մէջ, ինչպէս` Պրազիլ, այդ օրը կը կոչուի «Տիա տաս մենթիրաս»` սուտերու օրը:
* * *
Տարբերակները շատ են աշխարհի շուրջ, ինչպէս` Դանիոյ, Նետերլանտներու, Լեհաստանի, Շուէտի, Ֆինլանտայի, Միացեալ Նահանգներու մէջ, ինչպէս նաեւ` Ճափոնի, ուր բազմաթիւ օրեր տրամադրուած են կատակներուն: Հոն միայն ապրիլ 1-ի մասին չի խօսուիր, այլ` «10 հազար ապուշութիւններու եղանակ»-ին մասին:
Մտածենք
Զատկուան Արձակուրդ
Զատկուան արձակուրդին չորս ընկերներ իրենց ազգականներուն այցելութեան գացին: Անոնցմէ իւրաքանչիւրը տարբեր նուէր մը ստացաւ տարբեր ազգականէ մը: Առաւել, անոնք տարբեր ազգականներու այցելեցին` բազմաթիւ այցելութիւններ կատարելով:
Հետեւելով վարի բացատրութիւններուն` փորձէ գիտնալ, թէ անոնցմէ իւրաքանչիւրը ի՛նչ նուէր ստացաւ, որո՛ւն այցելեց եւ քանի՛ անգամ:
* * *
1 – Արամը տուրմէ անասուն մը ստացաւ իր մօրաքրոջ աղջիկէն: Ան այցելեց հինգ վայր:
2 – Տուրմէ հաւկիթ մը ստացող տղան շատ աւելի վայրեր այցելեց, քան` դրամ ստացող տղան, բայց նուազ քան` Վիգէնը:
3 – Մեծ մաման քիչ մը դրամ տուաւ իր թոռնիկին: Ան ո՛չ Ռուբէնն է, ո՛չ ալ Հրակը:
4 – Այն տղան, որ ո՛չ Հրակն է, ո՛չ ալ Վիգէնը, չորս վայրեր այցելեց: Ան ստացաւ ներկուած հաւկիթ մը, անձէ մը, որ իր մայրը չէր:
5 – Տուրմէ ոչխարը մօրաքրոջ մը նուէրն էր:
Ժամանց
Կրնա՞ս գտնել 2 պատկերներուն միջեւ գոյութիւն ունեցող
7 տարբերութիւնները:
Կրնա՞ս գտնել կղզի հասցնող ճամբան:
Կրնա՞ս գտնել իրարու նմանող 2 գլխարկները:
Կրնա՞ս գտնել պատկերին մէջ պահուած առարկաները:
