Հայ դպրոցը շէնք ու դասագիրք չէ միայն: Հայ դպրոցը հայ դպրոց կը դառնայ իր հայ աշակերտութեամբ եւ հայ ուսուցիչով: Մեծ է դերը հայ ուսուցիչին, անոր վստահուած պարտականութիւնը շատ աւելի վեհ է, քան` սովորական ուսուցիչինը, ան գիտութենէ աւելի` աշակերտին կը ջամբէ դարեր շարունակ ժառանգուած մեր ազգային շունչն ու հայրենասիրութեան ոգին:
Սկզբնական շրջանին հայ ուսուցիչը աշակերտին ջահակիրն է, որ կ՛առաջնորդէ զայն դէպի լուսաւոր ապագայ: Աւելի ուշ, երբ այդ ջահը կը յանձնէ աշակերտին, ան կը հասկնայ, որ հայ ուսուցիչը չէ եկած աշակերտը առաջնորդելու, այլ եկած է աշակերտը ուղղելու, կազմաւորելու, կերտելու, որպէսզի աշակերտէն աւելի` ինք ըլլայ պաշտպանն ու պահապանը մեր ազգային ինքնութեան, եւ իր մասնագիտութեամբ դառնայ զինուոր մը Հայ դատին:
Առնենք բաժին մը Սիմոն Զաւարեանի յուշերէն.
«Ընդհատեց դաստիարակս եւ կանչեց ինձ ուրախ ձայնով: Ներս մտնելուս պէս, տակաւին բարեւները չէին վերջացած, երբ յանկարծակիի եկայ ապտակի երեք հարուածներէ… ապա դաստիարակս զիս գրկելով եւ համբուրելով` մօտեցուց սեղանին եւ ճրագի լոյսին տակ կարդաց` «Յօդուած 61-Թուրքիա կը պարտաւորուի…»:
Հայ ուսուցիչ ըլլալ` կը նշանակէ, առանց որեւէ խտրութեան, կարեւորութիւն տալ իւրաքանչիւր աշակերտի, կատարելով կարելին լաւագոյն ձեւով պատրաստելու իւրաքանչիւր անհատ` այն քաջ համոզումով ու հաւատքով, որ իւրաքանչիւր անհատի պատրաստութիւնը կը հզօրացնէ մեր հաւաքական ուժն ու պայքարը:
Հայ ուսուցիչ ըլլալ` կը նշանակէ իւրաքանչիւր օր աշխատիլ նպատակի մը համար, իւրաքանչիւր օր պայքարիլ ապազգայնութեան ու այլասերման դէմ, իւրաքանչիւր օր ցանել հունտ մը, միաժամանակ հերկել ու հոգ տանիլ մնացեալ ցանուած հունտերուն` հաւատալով, որ տարիներ ետք, երբ այդ հունտերը հնձենք, պիտի ստանանք բեղուն արդիւնքներ:
Այսօր, Զաւարեան ուսանողական միութիւնը, դաստիարակուած ըլլալով Սիմոն Զաւարեանի տիպարով, կը շարունակէ իր ՈՒՍՈՒՑԻՉԻՆ` Զաւարեանին իւրայատուկ աշխատանքը մեր հաւաքական կեանքին մէջ, Զաւարեանի նման խօսելով «Ուղեղ»-ներուն:
ԶՈՄ-ը իր հրատարակչական յօդուածներու շարքերով առիթ կու տայ զաւարեանականներուն` իրենց գաղափարները արտայայտելու, ինչպէս նաեւ` այդ գաղափարները տարածելու երիտասարդութեան մէջ:
«Զաւարեան» մատենաշարի հրատարակութիւններուն նպատակն է ՀՅ Դաշնակցութեան գաղափարաբանութիւնն ու յեղափոխական գրականութիւնը հասանելի դարձնել երիտասարդութեան:
Զաւարեան ուսանողական արեւելումի գրասենեակի ծրագիրի ընթացքին լիբանանահայ երկրորդական դասարաններու աշակերտութիւնը առիթը կ՛ունենայ հանդիպելու զաւարեանական ընկերներու եւ մասնագէտներու հետ` տեղեկութիւն քաղելու իրենց նախասիրած մասնագիտութեան վերաբերեալ:
Ձեր տօնը շնորհաւոր, սիրելի՛ հայրենանուէր ուսուցիչներ` մեր ներկայ ու ապագայ սերունդի կերտիչներ: