Միացեալ Նահանգներու նախագահ Ճօ Պայտըն Չինաստանի նախագահ Շի Ճինփինկի հետ հանդիպումը նկատած է ամէնէն կառուցողականներէն մէկը եւ ըսած, որ կողմերը յաջողած են հասնիլ «կարեւոր յառաջընթացի»: Այս մասին կը հաղորդէ ԹԱՍՍ լրատու գործակալութիւնը:
«Կը կարծեմ, որ անիկա մեր ամէնէն կառուցողական եւ արդիւնաւէտ քննարկումներէն մէկն էր: Մեր հանդիպումները միշտ եղած են բաւական անկեղծ, մենք ամէն ինչի շուրջ համաձայնութեան չենք եկած, սակայն ատոնք եղած են անկեղծ քննարկումներ: Սակայն այսօր, կը կարծեմ, մենք կարեւոր յառաջընթաց արձանագրած ենք», յայտարարած է Պայտըն Սան Ֆրանսիսքոյի մէջ ԷՅՓԵՔ-ի վեհաժողովի ծիրին մէջ տրուած մամլոյ ասուլիսի ընթացքին:
Ան մանրամասնած է, որ Միացեալ Նահանգներն ու Չինաստանը կը վերսկսին համագործակցութեան թմրեցուցիչներու դէմ պայքարին մէջ:
«Նախ եւ առաջ, ես ուրախ եմ յայտարարելու, որ երկար տարիներու ընդմիջումէ ետք մենք կը վերականգնենք համագործակցութիւնը Միացեալ Նահանգներու եւ Չինաստանի ժողովրդական հանրապետութեան միջեւ թմրեցուցիչներու դէմ պայքարին մէջ: Մենք քայլերու կը ձեռնարկենք զգալիօրէն նուազեցնելու թմրեցուցիչներու, քիմիական նիւթերու հոքսը Չինաստանէ դէպի Արեւմուտք: Այս պայքարը կեանքեր պիտի փրկէ: Եւ ես բարձր կը գնահատեմ Շի Ճինփինկի` այս հարցին մէջ յանձնառութիւնը», ըսած է Պայտըն:
Միացեալ Նահանգներ եւ Չինաստան նաեւ համաձայնած են վերսկսիլ ուղիղ զինուորական հաղորդակցութիւնները եւ բարձր մակարդակով երկխօսութիւնը երկու երկիրներու զինուորականներու միջեւ:
«Չափազանց կարեւոր է, որ մենք վերսկսինք ուղիղ զինուորական հաղորդակցութիւնները», ըսած է Պայտըն:
«Կողմերու թիւրըմբռնումները կրնան յանգեցնել իրական խնդիրներու այնպիսի պետութեան հետ, ինչպիսին է Չինաստանը, կամ որեւէ այլ մեծ երկրի հետ, այնպէս որ, ես կը կարծեմ, որ մենք իրական յառաջընթաց արձանագրած ենք այս բնագաւառին մէջ», շարունակած է Պայտըն:
Կը նշուի, որ ղեկավարները համաձայնած են հաւասարութեան եւ յարգանքի սկզբունքներուն հիման վրայ վերականգնել բարձր մակարդակի հաղորդակցութիւնը երկու երկիրներու զինեալ ուժերուն միջեւ, վերսկսիլ Չինաստանի եւ Միացեալ Նահանգներու պաշտպանութեան նախարարներու աշխատանքային հանդիպումնեը:
Չինաստանն ու Միացեալ Նահանգները համաձայնած են փորձագիտական մակարդակով քննարկել արհեստական բանականութեան ոլորտին մէջ զարգացումներուն առնչուող անվտանգային հարցեր:
«Մենք կը նախատեսենք հաւաքել մեր (ամերիկացի եւ չին) փորձագէտները` քննարկելու արհեստական բանականութեան ոլորտին մէջ ռիսքերու եւ անվտանգութեան առնչուած հարցեր… Գրեթէ ամէնուր, ուր ես կ՛երթամ ամբողջ աշխարհի վրայ, իւրաքանչիւր մեծ ղեկավար կ՛ուզէ քննարկել արհեստական բանականութեան ազդեցութիւնը», ըսած է Միացեալ Նահանգներու նախագահը:
Ուքրանիա, Կազա Եւ Թայուան
Բացի ատկէ, Պայտըն ըսած է, որ Շի Ճինփինկի հետ քննարկած է Ուքրանիոյ եւ Կազայի մէջ ստեղծուած կացութիւնը, սակայն մանրամասնութիւններ չէ յայտնած:
«Նախագահ Շին եւ ես միտքեր փոխանակեցինք շրջանային եւ համաշխարհային մարտահրաւէրներու լայն շրջանակի շուրջ», ըսած է Պայտըն` բացատրելով, որ խօսքը Ուքրանիոյ եւ Կազայի տագնապներուն մասին է:
Անոր համաձայն, Չինաստանի ղեկավարին հետ զրոյցի ընթացքին ան նաեւ «կրկնած է այն, ինչ որ կ՛ըսուէր նախագահի պաշտօնը ստանձնելէ ետք»:
«Մենք հաւատարիմ ենք «մէկ Չինաստան»-ի քաղաքականութեան վերաբերող համաձայնութիւններուն, ես չեմ պատրաստուիր փոխելու զայն, ատիկա պիտի չփոխուի», ըսած է Սպիտակ տան ղեկավարը:
Երկխօսութիւնը Շարունակելու Մասին
«Միացեալ Նահանգներն ու Չինաստանը պիտի շարունակեն աշխուժ դիւանագիտական երկխօսութիւնը Ուքրանիոյ մէջ եւ հարաւչինական ծովուն մէջ կացութեան շուրջ, ներառեալ բարձր մակարդակի հեռաձայնային կապերու միջոցով», աւելցուցած է Պայտըն:
«Յառաջիկայ ամիսներուն մենք մտադիր ենք շարունակել բարձր մակարդակի դիւանագիտութիւնը Չինաստանի հետ երկու ճակատներու վրայ (Ուքրանիոյ տագնապը եւ Հարաւչինական ծովուն մէջ կացութիւնը) բաց պահելու հաղորդակցութեան ուղիները», եզրափակած է Պայտըն:
Ճինփինկի Յայտարարութիւնները
Փեքին կը յայտնէ Ուաշինկթընի հետ բարեկամական եւ գործընկերային յարաբերութիւններ պահպանելու իր պատրաստակամութիւնը, սակայն պայմանով, որ երկու կողմերը պէտք է յարգեն իրարու շահերը:
«Չինաստանը պատրաստ է ըլլալու Միացեալ Նահանգներու գործընկերն ու բարեկամը: Չին-ամերիկեան յարաբերութիւններուն մէջ մենք կ՛առաջնորդուինք փոխադարձ յարգանքի, խաղաղ գոյակցութեան եւ փոխշահաւէտ համագործակցութեան սկզբունքներով», ըսած է Շի Ճինփինկ:
«Եթէ մենք զիրար դիտենք իբրեւ գլխաւոր մրցակիցներ, ատիկա, անշուշտ, պիտի յանգեցնէ սխալ քաղաքականութեան, սխալ քայլերու եւ սխալ արդիւնքներու», աւելցուցած է Չինաստանի նախագահը:
Նշենք, որ Չինաստանի նախագահը 6 տարուան ընթացքին առաջին անգամ ըլլալով կ՛այցելէր Միացեալ Նահանգներ:
Պայտըն «կառուցողական» եւ «յառաջընթաց արձանագրած» բանակցութիւններէն ետք «Սի.Էն.Էն.»-ի հետ զրոյցի ընթացքին Չինաստանի նախագահը դարձեալ բռնապետ կոչեց:
«Տեսէք, ան բռնապետ է այն իմաստով, որ ան անձ մըն է, որ կը ղեկավարէ երկիր մը, որ համայնավարական երկիր է` հիմնուած կառավարման այնպիսի ձեւի վրայ, որ մերինէն բոլորովին տարբեր է», ըսած է Պայտըն` աւելցնելով. «Ամէն պարագայի, մենք յառաջընթաց արձանագրեցինք»:
«Սի.Էն.Էն.» կը յիշեցնէ, որ Պայտըն Ճինփինկը բռնապետ կոչած էր նաեւ այս տարուան յունիսին:
ԹԱՍՍ լրատու գործակալութիւնը կը հաղորդէ, որ Չինաստանի արտաքին գործոց նախարարութեան արձագանգը չէ ուշացած: Նախարարութիւնը Միացեալ Նահանգներու նախագահի խօսքերը «սխալ ու անպատասխանատու» նկատած է:
«Այս յայտարարութիւնը չափազանց սխալ է եւ անպատասխանատու: Չինաստանը վճռականօրէն դէմ է քաղաքական շահագործումներուն», մամլոյ ասուլիսի ժամանակ ըսած է Չինաստանի արտաքին գործոց նախարարութեան բանբեր Մաօ Նինկ:
