Համազգայինի Գեղարուեստի Դպրոցներու
Վերամուտին Առիթով Հարցազրոյց
Համազգայինի Գեղարուեստի դպրոցներու վերամուտին առիթով «Ազդակ» հարցազրոյց մը ունեցաւ Գեղարուեստի դպրոցներու խնամակալութեան ատենապետ Շանթ Յարութիւնեանին հետ` ներկայացնելու դպրոցներուն առաքելութիւնը, անցնող տարեշրջանին իրագործումները, վերամուտի մթնոլորտը, թուային պատկերը եւ նոր ծրագիրները:
«Ա.».- Առաջին հերթին` ինչպէ՞ս կ՛արժեւորէք Համազգայինի Գեղարուեստի դպրոցներու անցնող տարեշրջանի գործունէութիւնը Լիբանանի տիրող տագնապալի պայմաններուն եւ բազմատեսակ դժուարութիւններուն դիմաց:
Շ. Յ.- Հակառակ Լիբանանի կացութեան ու տագնապներուն, ինչպէս նաեւ շարունակուող անորոշ վիճակին, անցնող տարիներուն Համազգայինի Գեղարուեստի դպրոցները շարունակած են իրենց առաքելութիւնը եւ ամբողջացուցած են կրթական ծրագիրներն ու կատարած` ամավերջի հանդէսները, եւ ունեցած ենք «Բարսեղ Կանաչեան» երաժշտական քոլեճէն ու «Թորոս Ռոսլին կերպարուեստի դպրոցէն շրջանաւարտներ: Կարեւոր իրագործում էր Լիբանանի մշակոյթի նախարարութեան հետ յուշագիրի ստորագրութիւնը, որուն ճամբով Համազգայինի վկայականը պիտի ունենայ Լիբանանի մշակոյթի նախարարութեան կողմէ վաւերացում, որ Համազգայինին համար նոր ու պարտաւորեցնող կացութիւն է` որակը պահելու ու զարգացնելու, իսկ շրջանաւարտներուն համար` ապագայի ուսման նոր հորիզոններ բանալու ուղի: Պէտք է շեշտել, որ Գեղարուեստի դպրոցներուն երթը ապահովուեցաւ շնորհիւ սաներու ֆոնտին ի նպաստ հանգանակուած օժանդակութիւններուն, ինչպէս նաեւ` ծնողաց յանձնախումբի հասութաբեր ձեռնարկներուն:
«Ա.»- Մշակութային ժառանգութեան պահպանման մէջ որքա՞ն կարեւոր դեր ունին Գեղարուեստի դպրոցները:
Շ. Յ.- Գեղարուեստի դպրոցներու աշակերտները հայ մշակութային ժառանգութեան պահպանողներն են: Այս դպրոցները հայակերտման կեդրոններ են, որոնք, արուեստագիտութեան կողքին կ՛արմատաւորեն հայկական ինքնութիւնը, որպէսզի ապագային դառնան մշակութային գործիչներ, որոնք բարձրագոյն ուսումով եւ միութենական ծառայութեամբ պիտի ապահովեն աշխատանքին շարունակականութիւնը:
«Ա.»- Արդէն իսկ Համազգայինի զոյգ կեդրոնները` Պուրճ Համուտի «Լեւոն Շանթ» եւ Մըզհերի «Ժ. եւ Ց. Խաչատուրեան» կեդրոններուն մէջ վերամուտի մթնոլորտ է, եւ դպրոցներէն սկսան լսուիլ ու երեւիլ երաժշտական ձայները, ոտքերու շարժումները, բեմական կեցուածքները եւ վրձիններու շարժումները: Ի՞նչ ընթացք ունեցաւ վերամուտը:
Շ. Յ.- Այո՛, ամրան ընթացքին Համազգայինի Լիբանանի Շրջանային ժողովէն ետք սկսան կրթական ծրագիրները վերանայելու, ուսուցչական կազմերը վերադասաւորելու, գեղարուեստի պատասխանատուներու համաձայնագիրները պատրաստելու եւ կեդրոնները վերապատրաստելու աշխատանքները: «Ժիրայր եւ Ցոլինէ Խաչատուրեան» կեդրոնը նաեւ բարեզարդման ընթացքի մէջ է: Վերամուտը կատարուեցաւ առանց հիմնական խոչընդոտներուն եւ դժուարութիւններու: Ամէն օր զոյգ կեդրոններուն մէջ դասարանները կը գործեն, իսկ ուրբաթ եւ շաբաթ օրերուն մթնոլորտը իրապէս ոգեւորիչ է:
«Ա.»- Համազգայինի գեղարուստի դպրոցներու աշակերտութեան թիւը, անձնակազմը եւ կամաւորները… Ի՞նչ կարգով կ՛ընթանայ այս բոլոր աշխատանքներուն համակարգումը:
Շ. Յ.- Արդէն իսկ ունինք շուրջ 700 արձանագրութիւն: Մինչեւ նոյեմբերի աւարտ տակաւին նոր արձանագրուողներ կ՛ունենանք, ու թիւը յաւելում կ՛արձանագրէ: Դպրոցները կը գործեն 43 ուսուցիչներով, 6 գեղարուեստական ղեկավարներով եւ 6 անդամներէ բաղկացած անձնակազմով, որուն մաս կը կազմեն վարչական եւ կրթական տնօրէնները: Ուսուցիչներու եւ անձնակազմի կողքին, կան մեծ թիւով կամաւորներ, որոնք յանձնախումբերուն մէջ ընդգրկուելով եւ աշխատանքներուն մասնակից դառնալով` մեծ ներդրում կ՛ունենան: Իւրաքանչիւր դպրոց ունի իր վարիչը, որուն պարտականութիւնն է ծրագիրի գործնականացումը: Կրթական աշխատանքները կը համակարգէ կրթական տնօրէն Գէորգ Քէշիշեանը, իսկ վարչական տնօրէնն է Մարալ Հարպոյեանը: Գեղարուեստի դպրոցներու խնամակալութեան դերն է հսկել աշխատանքներուն, լուծումներ գտնել խնդիրներուն եւ նոր տեսակի առաջարկներով զարգացնել դպրոցները` համադրաբար Համազգայինի Լիբանանի Շրջանային վարչութեան հետ: Խնամակալութիւնը այս տարեշրջանին իւրաքանչիւր դպրոցի համար նշանակեց թեքնիք յանձնախումբ մը, որուն մաս կը կազմեն փորձառութիւն ունեցող անհատներ, որոնց գործն է խորհրդակցութիւն եւ օժանդակութիւն կատարել կրթական ծրագիրի գործադրութեան ճիգերուն մէջ:
«Ա.»- Նիւթականը կը մնայ գլխաւոր դժուարութիւններէն մէկը: Մեր բարերարները մասնակից կը դառնա՞ն դպրոցներու բեռը նուազեցնելու համար: Վճարելու դժուարութիւններ ունեցող ծնողներու զօրակցական ծրագիրը ի՞նչ կացութեան մէջ է:
Շ. Յ.- Նոր որակ ստանալու եւ նոր հորիզոններ ունենալու համար բնականաբար պէտք է ունենալ համապատասխան նիւթական գումար, որուն ապահովման համար կը դիմենք մեր բարերարներուն եւ Համազգայինի առաքելութեան հաւատացողներուն: Մենք այս տարեշրջանի համար նաեւ կը շարունակենք սաներու ֆոնտի ծրագիրը: Մեր ակնկալիքն է, որ հայորդիները իրենց աջակցութիւնը բերեն` իրենց ներդրումը կատարելով մշակոյթի զարգացման ու պահպանման գործին մէջ: Իսկ նիւթական դժուարութիւններ ունեցող ծնողներու վերաբերեալ խնամակալութիւնը կրթանպաստի յատկացումներ կը կատարէ համապատասխան կարգով: Այս փուլին կը կատարուին դիմումնագիրներու քննութիւնները, որոնցմէ ետք կը ճշդուին յատկացումները: Յայտնենք, որ կրթաթոշակները որոշ տրամաբանական բարձրացում մը ունեցան` Լիբանանի ներկայ կացութեան եւ ծախսերուն հիման վրայ, եւ նշեալ յաւելումները տակաւին նուազ են Լիբանանի մէջ գործող մշակութային այլ դպրոցներէն: Վստահաբար այս պայմաններուն մէջ ուսուցիչներու աշխատավարձը եւս յաւելում ունեցաւ:
«Ա.»- Կրնա՞ք ներկայացնել Գեղարուեստի դպրոցներու 2023-2024 տարեշրջանին նորութիւնները` կրթական եւ կազմակերպական առումով:
Շ. Յ.- Կրթական եւ կազմակերպական նորութիւններ կան, որոնք կը միտին մեր աշխատանքներուն նոր թափ տալ եւ զարգացում ապահովել: Մեր ծրագիրին մէջ, տարիներու դադարէ ետք, ուղղորդեցինք հայ մշակոյթի պատմութեան նիւթերու դասաւանդումը եւ հայկական նիւթերով ելոյթներ կատարելու անհրաժեշտութիւնը: Երկրորդ` մենք առաւել եւս կատարողական եւ գործնական աշխատանք կատարելու ուղղութիւնը տուինք կրթական պատասխանատուներուն: Աշակերտը, դասարանային աշխատանքներու եւ հանդէսներու կողքին, առաւել եւս գործնական մասնակցութիւն պիտի ունենայ ելոյթներով եւ կամ այցելութիւններով, նաեւ` հանդիպումներ ունենալով արուեստագէտներու հետ: Այս բոլորը նպատակ ունին աշակերտութեան ծանօթացնել մեր մշակութային արժեհամակարգը: 5-7 տարեկան աշակերտները այս տարեշրջանին պիտի ունենան նախապատրաստական ծրագիր մը, որուն հիմնական նպատակն է նիւթին ընդհանուր ծանօթացում կատարել, նկատի առնելով, որ այս աշակերտներուն ֆիզիքական կարողութիւնը չի ներեր, որ լաւապէս տիրապետեն գործիքին: Իսկ 4-5 տարեկան փոքրերուն համար յատուկ դասարաններ ստեղծուած են` շաբաթական մէկ պահուան ընթացքին երաժշտական գործիքներու եւ արուեստներու ծանօթացում կատարելու համար: Այստեղ շեշտակի հետաքրքրութիւն կայ երգի ու գործիքներու հանդէպ:
«Ա.»- Վերջապէս, Արցախի եւ արցախահայութեան համար յատուկ ծրագիր գոյութիւն ունի՞: Կը մտածէ՞ք տարուան ընթաքին յատուկ նախաձեռնութիւններով ներկայացնել վիճակն ու արտայայտել զօրակցութիւն` արուեստին ճամբով:
Շ. Յ.- Համազգայինի Կեդրոնական վարչութեան հետ առցանց հանդիպումէ մը ետք, Համազգայինի Լիբանանի Շրջանային վարչութիւնը կը շեշտէ, որ կառոյցի բոլոր ծրագիրներն ու աշխատանքները պէտք է առնչուին արցախահայութեան, եւ Արցախը պէտք է դառնայ կիզակէտ: Գեղարուեստի դպրոցները հետեւելով այս ուղիին` յառաջիկայ ելոյթներուն ու հանդէսներուն մէջ միշտ ալ Արցախը տիրական ներկայութիւն պիտի դառնայ:
«Ա.»- Վերջին խօսք…
Շ. Յ.- Շնորհակալութիւն կը յայտնեմ` ուսուցիչներուն, գեղարուեստի ղեկավարներուն, բաժինի վարիչներուն, անձնակազմին եւ ծնողներուն, որոնք կը վստահին Համազգայինի առաքելութեան: Կոչ կ՛ուղղենք մեր ծնողներուն` միանալու Գեղարուեստի դպրոցներուն, որպէսզի հայկական միջավայրին մէջ իրենց զաւակները ստանան գեղարուեստի կրթութիւն:
