Լիբանանեան դրամանիշի անսանձ գահավիժումի իւրաքանչիւր նոր փուլ իր քաղաքական բացատրութիւնները ունի: Ներլիբանանեան անհամաձայնութիւններ, հակոտնեայ դիրքորոշումներ, հրաժարեալ կառավարութեան լիազօրութիւններէն դուրս քայլերու անօրինականութեան հետ կապուած հարցեր, քրիստոնեայ համայնքներու հոգեւոր պետերու անարձագանգ մնացող կոչեր` հանրապետութեան նախագահ ընտրելու, եւ ընդհանրապէս ճգնաժամէն դուրս գալու համար տարբեր կողմերու միջեւ երկխօսութեան բացակայութիւն: Զուգահեռ սակայն, Ընդհանուր ապահովութեան կառոյցի ընդհանուր տնօրէնի հանգստեան կոչում, Պեքաայի եւ Պաալպեքի մէջ թմրեցուցիչի դէմ կատարուող գործողութիւններ եւ ուշագրաւ ձերբակալութիւններ, ֆինանսական քաղաքականութեան հետ կապուած կառավարութեան եւ Կեդրոնական դրամատան կողմէ յայտարարուող նոր որոշումներ: Եւ` խորհրդարանական յանձնախումբերու գործնական ընթացիկ նիստեր:
Այս բոլորին մէջ երկու ուղղութիւն ուշագրաւ լուսարձակի տակ կ՛առնուին: Թէ՛ ապահովութեան ընդհանուր տնօրէնի հանգստեան կոչումը եւ թէ՛ բանակի կողմէ արձանագրուող գործողութիւնները կը խօսին երկու իրաւական-ապահովական ոլորտներու գործունէութեան արդիւնաւէտութիւնը պահպանելու մօտեցումի մասին:
Մնացեալ մարզերը ո՛չ միայն անդամալուծուած, այլ նաեւ հետզհետէ կազմաքանդման ընթացքի մէջ են` գործադիրէն դատական, տնտեսականէն ֆինանսական:
Համակարգի որոշ բաժիններու բանումն ու այլոց կազմաքանդումը ընդհանուր համակարգումի եւ հունաւորման տեսութիւնը կը շեշտէ: Լիբանանը այն պայմաններուն մէջ է, որ ինքնուրոյն չի կրնար աշխատցնել իր պետական կառոյցները. շատ արագ կրնան բախումի տանիլ նոյն ոլորտի պատասխանատուները, չէզոքացնել ամբողջ պետական համակարգ մը, միեւնոյն ժամանակ պահպանելով այլ գերատեսչութիւն մը կամ այս պարագային ամբողջ բանակը:
Ապահովական մարզի կամ զինեալ ուժերու տարանջատումը արդէն բոլորովին նոր իրավիճակ կը ստեղծէ եւ ըստ էութեան իրողական քաոսի մէջ կը ներքաշէ ամբողջ երկիրը:
Քաոսը հիմա կը վերաբերի տնտեսականին, ֆինանսականին, կառավարչականին եւ պետական ծառայութիւններուն` անդամալուծուած պահելով գործադիրն ու արդարադատութիւնը, պահելով խորհրդարանական օրինականութիւնը պարզապէս:
Ի դիմաց սակայն ժողովուրդի ցնցոտիացումին, թշուառացումին կամ քաղաքացիին մարդկային իրաւունքներէ զրկումին կամ իր վաստկած գումարներու բռնագրաւումին, չի գոյանար քաղաքացիական շարժում, պոռթկումի դրսեւորում, կառավարութենէն կամ ֆինանսական համապատասխան մարմիններէն պահանջներ զանգուածային ձեւով բարձրացնելու ժողովրդային դրսեւորում:
Եւ այս առումով պահպանուող իրաւապահ մարմիններն ու բանակը ընդհանրապէս ժողովրդային ցասումի ելոյթներ զսպելու իրենց գործառոյթները իրականացնելու անհրաժեշտութեան առջեւ չեն:
Ասկէ շատ աւելի համեմատաբար տանելի պայմաններու մէջ, քաղաքացիական շարժումը զանգուածայնացաւ եւ ընկերային հարցերու մէջ իր բողոքները լսելի դարձուց բոլորին: Այդ բոլորին արդիւնքը գործնապէս եղաւ այն, որ հանրային կարծիքի որոշակի ազդեցութեամբ արձանագրուեցաւ խորհրդարանական ընտրութիւններուն ընդհանուր համապատկերի ճեղքուածք, եւ խորհրդարան հասան այդ շարժումներու ետին կանգնած կեդրոններու ներկայացուցիչները:
Համոզիչ չէ այն տեսակէտը, որ ժողովուրդը իրավիճակ փոխելու նախադրեալներ չի տեսներ, այդ պատճառով ալ փողոց դուրս չի գար: Լիբանանի մէջ աւելի համոզիչ է հեռակառավարուելու տեսութիւնը: Կոճակներու սեղմումը չի վերաբերիր միայն քաղաքական դաշտին. կը վերաբերի նաեւ քաղաքացիականին: Զանգուածը ոտքի հանելու մղիչ ուժը ոչ թէ անարդարութիւնն է, ոչ թէ իրաւազրկումն է, ոչ թէ երկրին ու պետութեան հանդէպ նախանձախնդրութիւնն է, ոչ թէ ծառայութիւններու բացակայութիւնն է եւ ո՛չ ալ օրէ օր աւելիով գահավիժուող ընթացքն է:
Դժբախտաբար ժողովուրդը նման կարգախօսերով ոտքի հանողները նոյն կեդրոններն են, որոնց ֆինանսական պաշարումին պատճառով ստեղծուած է հիմնականին մէջ այս իրավիճակը: Իրավիճակի ստեղծում, համատարած կրաւորականութիւն, բայց անհրաժեշտ պահուն կոճակային շարժումներու յառաջացում. Լիբանանի մէջ ահա՛ հեռակառավարումի ամբողջ քերականութիւնը, որուն կանոններուն կ՛ենթարկուի թէ՛ պետական -քաղաքական դաշտը եւ թէ՛ քաղաքացիական հասարակութիւնը:
