ՐԱՖՖԻ ՉԻԼԻՆԿԻՐԵԱՆ
Իբրեւ հայ տուտուկահար` ես եղայ 60 երաժիշտներէն մէկը, որ ընդունուեցայ մէկշաբաթեայ Silkroad Global Musician Workshop-ի ծրագիրին, որ աշխարհահռչակ թաւջութակահար Եօ-Եօ Մայի նախաձեռնութիւնն է :
Օգոստոս 2022-ին 24 տարբեր երկիրներէ 60 երաժիշտներ հասան Պոսթըն եւ միասին ապրեցան, փորձեր ունեցան, խնդացին, լացին, իրարմէ սորվեցան, յանպատրաստից նուագեցին եւ տուին ելոյթներ «Նիու Ինկլընտ» երաժշտանոցի շքեղ ու հիանալի «Ճորտըն հոլ» հանդիսասրահին մէջ:
Ես միակ լիբանանցին եւ միակ հայն էի, որ մաս կը կազմէր այս յիշարժան ծրագիրին: Երբեք նման միջազգային փորձառութիւն չեմ ունեցած` նուագակցելով Մոնկոլիայէն, Չինաստանէն, Ճափոնէն, Քոլոմպիայէն, Սպանիայէն, Հնդկաստանէն, Իրանէն եկած եւ այլ ժողովրդային ու դասական գործիք նուագող երաժիշտներու:
Ծրագիրը բաւական յագեցած էր ու ճոխ` սկսելով առտուան ժամը 8:00-ին եւ հասնելով մինչեւ ուշ գիշեր, որ միշտ յանպատրաստից նուագակցութեամբ կ՛աւարտէր: Առտուն ամէն մէկ երաժիշտ ունէր երկու նուագախմբային փորձ, կէսօրէ ետք` նաեւ երկու այլ փորձեր, իսկ միջանկեալ ունէինք աշխատանոցներ, հանդիպումներ եւ ճաշի պահ:
Իւրաքանչիւր երաժիշտ իր նախընտրութեան հիման վրայ երեք խումբերու մաս կը կազմէր: Կէսօրէ ետք, ընթրիքէն առաջ, ունէինք միայն մէկ ազատ ժամ, իսկ ընթրիքէն ետք ունէինք յատուկ պահեր, ինչպէս` աւանդական պարեր եւ թեմային նուագակցութիւններ:
Այս տարի մասնակցող երաժիշտներուն առիթ տրուեցաւ, որ ազատ ընտրովի ձեւի մէջ իրենց մասնագիտութեամբ բաժնեկցին իրենց բարեկամ երաժիշտներուն հետ: Այս պահերուն նիւթերը բազմազան էին` սկսելով պարսկական դասական երաժշտութենէն եւ սկանտինաւեան ջութակի մեղեդիներէն, հասնելով մինչեւ մոնկոլական աւանդական երաժշտութիւն, սպանական նաւարրէ խոթա երաժշտութիւն, Ղանայի տակարա կիյիլ երաժշտութիւն եւ տակաւին շատ մը երկիրներու երաժշտութիւններ: Ունեցանք նաեւ «Բաց բարձրախօս»-ի ելոյթներ, որոնք ընդգրկեցին էրհու (մոնկոլական նուագարան), հիփ-հոփ, թապլա/հարմոնիում, մանտոլին/փամփ-ջութակ, տուտուկ եւ շատ մը այլ երկիրներէ ելոյթներ:
Չորեքշաբթի գիշեր ուսուցչական կազմը Պոսթընի ժողովուրդին համար հիանալի համերգ մը ներկայացուց` ոգեւորելով եւ խանդավառելով բոլոր ներկաները:
Իսկ հինգշաբթի եւ ուրբաթ գիշերները մասնակցող երաժիշտներս 16 տարբեր խումբերու կազմերով ներկայացուցինք երաժշտական կտորներ, որոնք շատ կարճ ժամանակի ընթացքին պատրաստած էինք: Կտորներուն ժանրերը այլազան էին` ճափոնական, չինական, արաբական, մալիական եւ այլ ժանրեր:
Համերգներուն աւարտին բոլորս միասին երգեցինք ու նուագեցինք լիբանանցի երաժիշտ Պասսամ Սապայի «A Wonderful Land» յօրինումը: Պասսամ Լիբանանի պետական երաժշտանոցի տնօրէնն էր նախքան «Քորոնա»-ի ժահրէն վարակուիլն ու մահանալը:
Իսկապէս այս ծրագիրը իւրայատուկ միջազգային փորձառութիւն մըն էր ինծի համար, մէկշաբաթեայ փորձառութիւն մը, որ մինչեւ կեանքիս վերջը պիտի յիշեմ, մանաւանդ` այն բոլոր այն դասերը, զորս քաղեցի աշխարհահռչակ ուսուցիչ-երաժիշտներու կողմէ:
Շնորհակալութիւն կ՛ուզեմ յայտնել նաեւ «Գալուստ Կիւլպէնկեան» հիմնարկին, որուն նիւթական աջակցութեամբ կարողացայ ճամբորդել եւ մասնակցիլ այս շատ իւրայատուկ կրթական ծրագիրին:
Ես շատ պիտի քաջալերեմ երիտասարդ երաժիշտները, որ հաւատքի քայլ առնեն եւ դիմեն նման հիանալի ու կեանք փոխող միջազգային առիթներու: Ես պատրաստ եմ օգնելու բոլոր անոնց, որոնք ուղղութեան պէտք ունին:
