ՀՅԴ Արցախի երիտասարդական միութեան նախաձեռնութեամբ Ստեփանակերտի մէջ Մեծ եղեռնի 107-րդ տարելիցին առիթով կազմակերպուեցաւ «Զարթնի՛ր լաօ» կարգախօսով ջահերթ, որ սկիզբ առաւ Ստեփանակերտի Ս. Յակոբ եկեղեցւոյ բակէն:
Նախքան երթի մեկնարկը, Արցախի թեմի առաջնորդ Վրթանէս եպս. Աբրահամեանի կողմէ Ստեփանակերտի Ս. Յակոբ եկեղեցւոյ մէջ կատարուեցաւ ժամերգութիւն, որմէ ետք բազմահազարանոց երթը Վրթանէս եպս. Աբրահամեանի, ՀՅԴ Արցախի Կեդրոնական կոմիտէի ներկայացուցիչ Արթուր Մոսիեանի, Արցախի Ազգային ժողովի պատգամաւորներու, պետական նախարար Արտակ Բեգլարեանի եւ հոգեւորականներու առաջնորդութեամբ Ստեփանակերտի կեդրոնական փողոցներով ուղղուեցաւ դէպի Ստեփանակերտի յուշահամալիր:
Ստեփանակերտի Վերածնունդի հրապարակէն երթին միացան նաեւ Արցախի նախագահ Արայիկ Յարութիւնեան, ՀՅԴ Բիւրոյի անդամ Դաւիթ Իշխանեան, Արցախի Անվտանգութեան խորհուրդի քարտուղար Վիթալի Բալասանեան, Արցախի նախկին նախագահ Բակօ Սահակեան, գործարար-բարերար Ռուբէն Վարդանեան եւ պետական անձնաւորութիւններ:
Յուշահամալիրին մէջ երթի մասնակիցներուն անունով կոչ ուղղուեցաւ համայն հայութեան ու միջազգային հանրութեան (կը ներկայացնենք ստորեւ), աղօթք հնչեց առ Աստուած: Ելոյթ ունեցան Հայաստանի ժողովրդական արուեստագէտ Շուշան Պետրոսեան եւ Արցախի պետական սենեկային երգչախումբը: Տեղի ունեցաւ մոմավառութիւն:
Երթին ընթացքին հնչեցին «Ո՛չ թուրքի հետ ապրելու», «Արցախը սակարկելի չէ», «Ոչ մէկ զիջում թուրքերուն», «Արդար պահանջ, ոչ մէկ նահանջ» եւ այլ կարգախօսեր ու կոչեր:
Միջազգային Հանրութեանը`
Պէտք Է Բարձրացնի Նշաձողը
Արցախահայութեան կոչը` աշխարհասփիւռ հայրենակիցներուն եւ միջազգային կառոյցներուն:
Լրանում է 20-րդ դարի առաջին ցեղասպանութեան 107-րդ տարելիցը: Այդ ողբերգական ժամանակներից անցել է աւելի քան մէկ դար, մինչդեռ միջազգային հանրութիւնը ամբողջովին չի դատապարտել այդ ոճրագործութիւնը, անաչառ իրաւական գնահատական չի տուել այդ իրադարձութիւններին` անպատիժ թողնելով յանցագործութիւնն իրականացնողներին:
Վերջին յիսուն տարիներին երեսունից աւելի երկրներ ճանաչել են 1915-1922 թուականներին Արեւմտեան Հայաստանում կատարուած ոճրագործութիւնները` որպէս ցեղասպանութիւն` ճանապարհ բացելով պատմական արդարութեան հաստատման համար, սակայն այդ ամէնը բաւարար չէ, որպէսզի կասեցուեն մեր օրերում աշխարհի տարբեր անկիւններում մարդկութեան դէմ սանձազերծուող ցեղապաշտական յանցագործութիւնները: Անպատժելիութիւնը պատճառ է դարձել, որ այսօր եւս շարունակուեն հայութեանը հայրենազրկելու համաթուրքական ծրագրերը:
2020 թուականի սեպտեմբերին Թուրքիայի հովանաւորութեամբ Ազրպէյճանի կողմից Արցախի Հանրապետութեան դէմ սանձազերծուած 44-օրեայ պատերազմը Հարաւային Կովկասում հայ ժողովրդի նկատմամբ ցեղասպանութիւնը շարունակելու միտում ունեցող նախայարձակ գործողութիւն էր: Հազարաւոր հայորդիների կեանքի գնով, ծանր տարածքային կորուստներ կրելով, Հայոց բանակի անձնուրաց ջանքերի շնորհիւ, ինչպէս նաեւ Ռուսաստանի Դաշնութեան միջնորդութեամբ յաջողուել է կասեցնել հայ ժողովրդի հանդէպ նոր ոճրագործութեան իրագործումը: Սակայն սահմանային սադրանքների շարունակումն ու հայկական պատմամշակութային արժէքները ոչնչացնելու մոլագար ցանկութիւնը վկայում են ցեղասպան պետութիւնների կողմից այդ քաղաքականութիւնը շարունակելու նկրտումները: Դա այն նոյն ձեռագիրն է, ինչ Թուրքիան տարիներ շարունակ կիրառել է Արեւմտեան Հայաստանում: Ստեղծուած իրավիճակում Հայաստանի եւ Արցախի հանրապետութիւնները պարտաւոր են պետական մակարդակով հակադարձել հակահայկական սպառնալիքներին եւ հաւատարիմ մնալ հայկական զոյգ պետութիւնների կազմաւորումն ազդարարող հռչակագրերում ամրագրուած իրաւաքաղաքական սկզբունքներին` վերահաստատելով հայկական սփիւռքի հետ միասնական պահանջատիրութիւնը:
Այսօր` 2022 թուականի ապրիլի 23-ին, Ստեփանակերտում կազմակերպուած Հայոց ցեղասպանութեան զոհերի ոգեկոչման համար ջահերով երթի բոլոր մասնակիցներս կոչով դիմում ենք միջազգային հանրութեանը` բարձրացնել «Ցեղասպանութեան յանցագործութիւնը կանխարգելելու եւ պատժելու մասին» միջազգային հռչակագրի պահանջների կատարման նշաձողը, չդաւաճանել համամարդկային արժէքներ կրող Արցախի ժողովրդին, եւ զգուշացնում, որ Արցախի դէմ ոճրագործութիւններն անպատիժ թողնելը առիթ է դառնալու աշխարհի տարբեր անկիւններում մարդկութեան դէմ նոր ոճրագործութիւնների իրականացմանը:
