Ստորեւ Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահ Արմէն Սարգսեանի ուղերձը` Հայաստանի անկախութեան վերականգնման 30-ամեակին առիթով:
Սիրելի՛ հայրենակիցներ,
Հայաստանի Հանրապետութեան յարգելի՛ քաղաքացիներ,
Այսօր լրանում է Հայաստանի Հանրապետութեան անկախութեան հռչակման 30-ամեակը:
Լրանում է բարդ ու ճգնաժամային իրավիճակում, երբ առկայ են բազում խնդիրներ ու մարտահրաւէրներ:
Լրանում է աղէտաբեր պատերազմի տարելիցի նախօրեակին, հազարաւոր երիտասարդների կորստի ցաւի, գերութեան կամ անյայտութեան մէջ գտնուող մեր հայրենակիցների անորոշ ճակատագրերի, մեր հոգու եւ մարմնի չսպիացող վէրքերի, ընդհատուած երազանքների պայմաններում:
Լրանում է մի ժամանակ, երբ աշխարհի հետ միասին պարտադրուած ենք դիմագրաւել «Քորոնա» համավարակին:
Լրանում է մի ժամանակաշրջանում, երբ երկիրը մեր միասնական ուսի, մեր մտքի ու համատեղ ջանքի մեծագոյն կարիքն ունի, երբ մեր ինքնութիւնն առաւել խորութեամբ հասկանալու եւ այն պաշտպանելու անհրաժեշտութիւն կայ, երբ միասնականութեան ու միմեանց լսելու, հասկանալու, փոխադարձ յարգանքի ու հանդուրժողականութեան,
միմեանց ցաւը կիսելու եւ միմեանց սատար լինելու խիստ կարիք կայ:
30 տարի առաջ նոյնպէս, ինչպէս այսօր, մեր ժողովրդի համար բարդ ժամանակահատուած էր, եւ կրկին նոյն հարցադրումը` կը կարողանա՞նք յաղթահարել եւ ինչպէ՞ս:
Եւ յաղթահարեցինք. 1991 թուական սեպտեմբերի 21-ին իրականութիւն դարձրեցինք մեր բազմամեայ երազանքը` Հայաստանի Հանրապետութիւնը հռչակեցինք անկախ պետութիւն:
Ընդ որում, ոչ ոք մեզ անկախութիւնը չնուիրեց: Մենք ինքներս ձգտեցինք, պայքարեցինք եւ հասանք: Հասանք ո՛չ միայն կամքի ու նուիրուածութեան, այլեւ մեր հայրենակիցներից շատերի կեանքի գնով:
Վերստին խոնարհւում եմ բոլոր նրանց յիշատակի առաջ, ովքեր իրենց զոհաբերեցին Հայաստանի անկախութեան, ինքնիշխանութեան, Արցախի ազատութեան եւ անվտանգութեան համար:
Խորին յարգանքս եմ յայտնում բոլոր նրանց, ովքեր իրենց ներդրումն են ունեցել անկախութեան ձեռքբերման մէջ:
Սիրելի՛ հայրենակիցներ,
30 տարուայ ընթացքում տարբեր առարկայական եւ ենթակայական պատճառներով չենք կարողացել լիարժէք իրացնել անկախութեան ընձեռած հնարաւորութիւնը, չենք կարողացել զարգացնել յաղթանակն ու յաջողութիւնը:
Կարծես թէ դրա համար ամէն ինչ առկայ էր` երազանքից մինչեւ գաղափար, ոգեւորութիւնից մինչեւ կամք, անցեալի փորձից մինչեւ ապագայի ձգտում:
Մինչդեռ այսօր պարզւում է, որ ըստ արժանւոյն չենք գնահատել այն, ինչ ունէինք: Աւելի՛ն, թերագնահատել ենք ինչպէս ձեռքբերումները, այնպէս էլ կորուստները:
Մեր ոգին ծառայեցրել ենք ոչ այնքան իրական յաջողութիւն ստեղծելուն, որքան ցանկալի յաջողութեամբ ուրախանալուն:
Շուրջ երեսուն տարի անց ստացած հարուածը, ցաւօք, նոր պատերազմի տեսքով էր…
Այսօր միահիւսւում են մեր երկրի եւ ժողովրդի պատմութիւնը, ներկան եւ ապագան: Մենք պէտք է դասեր քաղենք անցեալից: Միեւնոյն ժամանակ, պէտք չէ թոյլ տանք, որ անցեալը կաշկանդի մեզ առաջ քայլել:
Մեր հայրենիքի կարեւորագոյն խնդիրը մնում է եւ դեռ երկար ժամանակ լինելու է ազգային անվտանգութիւնը: Մենք պարտաւոր ենք ամէն ինչ անել մեր անվտանգութեան համակարգն ամրապնդելու համար: Առանց ուժեղ անվտանգութեան համակարգի չի կարող լինել ո՛չ զարգացում, ո՛չ էլ առաջընթաց:
Պէտք է աւելի շատ ջանքեր ուղղենք մեր հայրենիքի` Հայաստան ու Արցախի ապագային միտուած զարգացմանը: Բայց նախ եւ առաջ պէտք է իրականութեան մէջ, այլ ոչ թէ զգացմունքային դաշտում գնահատենք ու գիտակցենք անկախ պետականութեան կենսական արժէքը:
Պետականութիւնը դառնում է իրողութիւն, երբ ապրում է մեր մէջ, մեր աշխատանքում, մեր կենսակերպում, մեր ընտանիքում, մեր մտածողութեան մէջ:
Մենք պէտք է ունենանք ազգային եւ պետական յստակ օրակարգ, տեսլական եւ ծրագիր, որոնք պէտք է նաեւ ուղղորդեն մեր գործողութիւնները մեր գործընկերների հետ շփումներում եւ ընդհանրապէս միջազգային յարաբերութիւններում:
Մեզ անհրաժեշտ է ազգային ինքնութեան եւ պետականութեան խորին գիտակցում:
Անհրաժեշտ է միասնութիւն` հայրենիքը դարձնելու անվտանգ, պաշտպանունակ, ուժեղ եւ բոլոր առումներով առողջ պետութիւն:
Անհրաժեշտ է համբերութիւն եւ այն բանի գիտակցում, որ դժուարութիւնները ժամանակաւոր են, եւ մենք կարող ենք դրանք յաղթահարել:
Անհրաժեշտ է հեռատեսութիւն` անգամ ներկայիս իրավիճակում տեսնելու նոր հնարաւորութիւններ:
Անհրաժեշտ է իրատեսութիւն, իրականութեան վերարժեւորում. վերամեկնարկի կարիք ունի ո՛չ միայն պետութիւնը, այլեւ պետականութեան մեր զգացողութիւնը, այն կորցնելու հնարաւոր վտանգի հետեւանքների գիտակցումը:
Պէտք է կարողանանք գլուխներս բարձր եւ մէջքներս ուղղած դուրս գալ ստեղծուած իրավիճակից եւ շարժուել առաջ`
համերաշխութեան ու հանդուրժողականութեան, ազգային համաձայնութեան մթնոլորտում,
միմեանց աչքերին արժանապատուօրէն, ուղիղ եւ ազնուօրէն նայելու համարձակութեամբ,
ձեւականութիւնից, ամբոխահաճութիւնից հրաժարուելու եւ իրական քայլեր անելու հաստատակամութեամբ:
Հայրենիքը` Հայաստանը եւ Արցախը, անվտանգ եւ բարգաւաճ դարձնելու նպատակաուղղուածութեամբ:
Պատմութիւնը յիշում է թէ՛ պարտութիւնները, թէ՛ յաղթանակները: Պէտք է կարողանանք որպէս պետութիւն, որպէս ժողովուրդ, որպէս հասարակութիւն ապրել այնպէս, որ պատմութեանը պարտադրենք մեր մասին վկայել միայն ձեռքբերումների եւ յաղթանակների միջոցով:
Անկախութեան տօնը միաւորում է բոլորիս` Հայաստանից մինչեւ Արցախ ու սփիւռք: Թող միասնութեան այս զգացումը մեզ օգնի հասնելու համազգային, համահայկական ու համապետական նպատակներին:
Աստուած պահապան մեր հայրենիքին եւ մեր ժողովրդին Հայաստանում, Արցախում եւ սփիւռքում:
