Հարցազրոյցը վարեց` ՄԱՐԻՆԱ ՀԱՄԱՄՃԵԱՆ
«ԱԶԴԱԿ».- Պատմեցէ՛ք երաժշտական ձեր անցած ճանապարհին մասին:
ՄԿՐՏԻՉ ՄԻՔԱՅԷԼԵԱՆ.- 2000 թուականէն սկսեալ կը դասաւանդեմ Համազգայինի «Բարսեղ Կանաչեան» երաժշտական քոլեճին մէջ, ուր նաեւ կը վարեմ կիթառի ամպիոնի վարիչի պաշտօնը: 2003-էն ի վեր դասախօս եմ Լիբանանի պետական բարձրագոյն երաժշտանոցին եւ կը դասաւանդեմ Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան դպրեվանքին մէջ եւս:
2007 թուականին հիմը դրի եւ գեղարուեստական ղեկավարութիւնը ստանձնեցի Համազգայինի «Բ. Կանաչեան» երաժշտական քոլեճի կիթառահարներու համոյթին, իսկ 2011-ին` «Տաւիղ» նուագախումբին: Նախանցեալ տարի` 2019-ին, հիմնեցի «ԱՐԱՐԱՏ» լարային հնգեակը:
Համեստ մասնակցութեամբս ներդրում ունեցած եմ, իբրեւ դատական կազմի անդամ, զանազան միջազգային մրցոյթներու, ինչպէս նաեւ իբրեւ մենակատար ելոյթ ունեցած եմ Լիբանանի պետական սենեկային նուագախումբին հետ:
Մենահամերգներով նուագահանդէսներ ունեցած եմ Լիբանանի, Հայաստանի, Քանատայի, Ֆրանսայի, Յունաստանի, Շուէտի եւ Արաբական Միացեալ Էմիրութիւններու մէջ:
2002-ին Կիլիկիոյ թեմի կաթողիկոսութեան հրատարակութեամբ լոյս տեսած է «Pieces From The Armenian Liturgy And Songs For Guitar» գիրքը:
Իսկ 2006-ին Համազգայինի եւ «Pomegranate Music»-ի հետ գործակցաբար ձայնագրած եմ առաջին խտասալիկս, որ կը պարունակէ դասական կիթառի երաժշտութիւն:
2006 եւ 2007 թուականներուն գնահատագիր ստացած եմ Լիբանանի պետական համալսարանի գեղարուեստի բաժանմունքին կազմակերպած փառատօներէն` «Օփըն տոր ֆեսթիվըլ»-էն, իսկ 2006-ին պարգեւատրուած եմ Հայ աւետարանական քոլեճին կողմէ:
2008-ին Աթէնքի մէջ ձայնագրած եմ երկրորդ խտասալիկս` «Kaleidoscope» խորագիրով, որ լոյս տեսած է Միացեալ Նահանգներու մէջ, հովանաւորութեամբ «Pomegranate Music»-ի:
2010-ին հրապարակած եմ դասական կիթառի նուիրուած տեսերիզ մը` Համազգայինի հովանաւորութեամբ:
2011-ին, Քանատայի Թորոնթօ քաղաքին մէջ ունեցած փայլուն նուագահանդէսէս ետք պարգեւատրուած եմ «House of Commons»-ի ներկայացուցիչ, Սքարպրօ-Աժենքուրի խորհրդարանի անդամ Ճիմ Քարիաճիաննիսի կողմէ, իսկ 2012-ին, պատիւը ունիմ յայտնելու, որ իբրեւ գնահատագիր շնորհուեցաւ ինծի «Քանատական հպատակութեան իրաւունքներու պայմանագիր»-էն օրինակ մը` թարգմանուած հայերէնի:
Շուէտի մէջ լոյս տեսնող յատուկ դասական կիթառի «Կիթառ Օ Լութա» պարբերաթերթին մէջ 2016-ին, լոյս տեսած է իմ մշակումովս Բարսեղ Կանաչեանի «Օրօր»-ը: Հոս կ`ուզեմ մէջբերել, որ բոլոր այն հայկական երգերը կամ երաժշտութիւնները, որոնց մշակումը կատարած եմ, առաջին անգամն է, որ կիթառով կը նուագուին ու կը ներկայացուին հանրութեան: Նախապէս անոնք կա՛մ եղած են երգեր, եւ կա՛մ ներկայացուած են երաժշտական այլ գործիքներով:
Շարունակեմ. 13 ապրիլ 2019-ին Համազգայինի «Բարսեղ Կանաչեան» երաժշտական քոլեճի կիթառահարներու համոյթը, իմ ղեկավարութեամբս, իր մասնակցութիւնը բերաւ «Վերածնունդ» մրցում-փառատօնին, որ կայացաւ Երեւանի «Սայաթ Նովա» երաժշտական դպրոցին մէջ: Այս մրցումին գրաւեցինք առաջին դիրքը, լարային գործիքներու կիթառի համոյթային խումբերու բաժինին մէջ:
2018-ին եւ 2019-ին հրաւիրուեցայ Հայաստան` իբրեւ Միջազգային կիթառի մրցոյթի դատական կազմի անդամ:
Հրաւէր ստացած եմ նաեւ Յունաստանէն` իբրեւ Միջազգային կիթառի մրցոյթի դատական կազմի անդամ: Այս մրցոյթի ընթացքին աշակերտներուն տուած եմ կիթառի վարպետութեան դասեր (մասթըրքլասներ) եւ ունեցած եմ նուագահանդէս մը:
Համազգայինը եւս պարգեւատրեց զիս, երբ մեր աշակերտները Հայաստանի մէջ Միջազգային մրցոյթին առաջին մրցանակը նուաճեցին:
Պարգեւատրուած եմ նաեւ Լիբանանի պետական բարձրագոյն երաժշտանոցին կողմէ` միջազգային փայլուն գործունէութիւն ունենալուս համար:
«Ա.».- Խօսեցէ՛ք ձեր հրապարակած «Օրօր» եւ «Արարատ» սկաւառակներուն մասին:
Մ. Մ.- Նախ յայտնեմ, որ այս սկաւառակներս լոյս տեսան ԳՈՀԱՐ-ի հովանաւորութեամբ, առաջինը` «Օրօր», իսկ երկրորդը` «Արարատ» խորագիրներով: «Օրօր»-ը դասական մենակատարում է քլասիք (սոլօ), մէկ կիթառով նուագած եմ, իսկ «Արարատ»-ը նուագներ են, որոնք կատարած եմ լարային հնգեակով:
«Օրօր»-ը կը պարունակէ դասական եւ հայկական երաժշտութիւն: Հայկականները իմ մշակումներս են, մինչ «Արարատ»-ը կը պարունակէ աւելի նորարական, արդի (մոտըրն) երաժշտութիւն` հայկական, լատին, սպանական, որոնք եւս մշակուած են իմ կողմէս:
«Ա.».- Երաժիշտի մը համար ի՞նչ պէտք է յառաջդիմելու:
Մ. Մ.- Երաժիշտի մը համար կը կարծեմ նախ պէտք է Աստուծոյ կողմէ պարգեւուած տաղանդ, ինչո՞ւ չէ, նաեւ` կրթութիւն եւ շատ աշխատասիրութիւն, որպէսզի կարենայ նուաճել վերելքներ:
«Ա.».- Ինչպէ՞ս ձեւաւորուած է «Արարատ» հնգեակը: Ինչո՞ւ «Արարատ» կոչեցիք զայն:
Մ. Մ.- «Արարատ» հնգեակը հիմնեցի 2019-ին: «Արարատ» հնգեակի հիմնադրութեան նպատակը այն էր, որ կարենամ հայկական թէ օտար երաժշտութեան մշակումներս ներկայացնել հանրութեան աւելի հաճելի եւ տպաւորիչ կերպով` հնգեակով, որուն մէջ ներառած եմ, կիթառի կողքին, ընկերակցութիւնը` մէկ ջութակի եւ մէկ թաւջութակի, այսպիսով մշակումներս աւելի կը հարստանան եւ գունագեղ կը դառնան:
Իսկ անուանումը, թէ հնգեակը ինչո՛ւ «Արարատ» կոչած եմ, պարզ այն պատճառով, որ նախ` հնգեակով ներկայացնելիք աշխատանքս հայկական մշակումներ էին, ինչպէս նաեւ մշակած գործիս խորագիրը «Արարատ» էր, ուստի մտադրեցի հնգեակն ալ նոյն անունով ու մանաւանդ հայկական անունով կոչել:
«Ա.».- Ի՞նչ ունիք ըսելու նոր սերունդի այն երիտասարդներուն, որոնք երաժշտութիւնը ընտրած են իբրեւ ասպարէզ: Ինչպէ՞ս պէտք է յարատեւեն նորարարութիւններ ձեռք բերելու համար:
Մ. Մ.- Շատ պարզ եւ յստակ` կը թելադրեմ հայ երիտասարդութեան, որ ընդհանրապէս պահպանեն հինը, բայց ստեղծագործեն նորովի:
«Ա.».- Խօսեցէ՛ք ձեր նոր ծրագիրներուն մասին:
Մ. Մ.- Նոր ծրագիրներ միշտ կան: Եւրոպայի մէջ ունիմ համերգներու շարք մը, ինչպէս նաեւ հրաւէրներ ստացած եմ եւրոպական միջազգային մրցոյթներու կազմակերպիչ մարմիններու կողմէ` իբրեւ այդ մրցոյթներուն դատական կազմի անդամ:
Աւարտին, կ՛ուզեմ յատուկ շնորհակալութիւն յայտնել «Ազդակ» օրաթերթին, այս շահեկան հարցազրոյցին համար: