Շաբաթ օր Աղտամի մէջ տեղի ունեցաւ Լեռնային Ղարաբաղի տագնապի գօտիին մէջ զինադադարի դրութեան եւ բոլոր զինուորական գործողութիւններու վերահսկման ռուս-թրքական կեդրոնի բացումը: Ազրպէյճանական «Մինվալ» կայքը կը հաղորդէ, որ բացման արարողութեան մասնակցած են Ազրպէյճանի պաշտպանութեան նախարար Զաքիր Հասանով, Թուրքիոյ պաշտպանութեան փոխնախարար Եունուս Էմրէ Կարօսմանօղլու եւ Ռուսիոյ պաշտպանութեան փոխնախարար Ալեքսանտր Ֆոմին:
Կայքը նաեւ կը հաղորդէ, որ ռուս-թրքական միացեալ հսկողութեան կեդրոնի անվտանգութիւնը պիտի ապահովէ ազրպէյճանական բանակը: Կեդրոնի տեղակայման վայրի տարածքի ընդհանուր մակերեսը շուրջ 4 հեկտար է: Տարածքը ցանկապատուած է, ատոր շուրջ տեղադրուած են չորս հսկողութեան աշտարակներ:
Հսկողութեան կեդրոնի թրքական անձնակազմը կը ղեկավարէ զօր. Ապտուլլա Քաթըրճըն, ռուսական անձնակազմը` զօր. Վիքթոր Ֆելորենքոն:
Ըստ կայքին, այդ վայրին մէջ կը գտնուին 65 ծառայողական տարածքներ եւ բնակութեան համար նախատեսուած տարածքներ:
«ՌԻԱ Նովոսթի», յղում կատարելով Ռուսիոյ պաշտպանութեան նախարարութեան, կը հաղորդէ, որ կեդրոնը աշխատանքի նպատակով պիտի օգտագործէ անօդաչու թռչող սարքեր:
«Կեդրոնը պիտի հաւաքէ, պիտի կազմէ եւ պիտի ստուգէ տեղեկութիւնը զինադադարի դրութեան պահպանման եւ կողմերուն միջեւ ձեռք բերուած համաձայնութիւնները խախտող գործողութիւններու մասին: Վերահսկողութիւնը պիտի կատարուի անօդաչու թռչող սարքերու օգտագործման, ինչպէս նաեւ այլ աղբիւրներէ ստացուած տուեալներու գնահատման միջոցով», կը նշուի նախարարութեան հրապարակած հաղորդագրութեան մէջ:
Նշենք, որ ռուս-թրքական հսկողութեան Աղտամի կեդրոնը կը գտնուի Քիամատտինլիի մէջ, որ 1994-ի շփման գիծէն դուրս է: Թրքական եւ ազրպէյճանական կողմերը կը պնդէին, որ կեդրոնը պէտք է Արցախի մէջ ըլլայ: Թրքական կողմը առաջարկած էր Աղտամի` 1994-ի շփման գիծը, իսկ ռուսական կողմը` Ազրպէյճանի մէջ այդ գիծէն հեռու գտնուող Պարտան: Քիամատտինլին կը թուի փոխզիջումային լուծումը ըլլալ` Արցախի սահմաններէն դուրս, սակայն ոչ շատ հեռու:
Փութին–Ալիեւ Քննարկում
Ռուսիոյ եւ Ազրպէյճանի նախագահներ Վլատիմիր Փութին եւ Իլհամ Ալիեւ հեռաձայնով քննարկած են ղարաբաղեան տագնապի գօտիին մէջ կրակոցի դադրեցման եւ զինուորական գործողութիւններու վերահսկման ռուս-թրքական միացեալ կեդրոնի աշխատանքի մեկնարկը: Այս մասին հաղորդեց Քրեմլինի մամլոյ ծառայութիւնը:
Զրոյցի ընթացքին կողմերը յոյս յայտնած են, որ կեդրոնին գործունէութիւնը պիտի նպաստէ Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ կացութեան հետագայ կայունացման եւ Ռուսիոյ ու Ազրպէյճանի նախագահներու եւ Հայաստանի վարչապետի 9 նոյեմբեր 2020-ի յայտարարութեան մէջ ամրագրուած համաձայնութիւններու պատշաճ պահպանման:
Բացի ատկէ, քննարկուած են ռուս-ազրպէյճանական երկկողմանի համագործակցութեան վերաբերող որոշ հարցեր:
Էրտողան–Ալիեւ Քննարկում
ԹԱՍՍ լրատու գործակալութիւնը, յղում կատարելով Ազրպէյճանի նախագահի մամլոյ ծառայութեան, կը հաղորդէ, որ Ազրպէյճանի նախագահ Իլհամ Ալիեւ նոյն օրը Թուրքիոյ նախագահ Ռեճեփ Թայիփ Էրտողանի հետ քննարկած է Լեռնային Ղարաբաղի մէջ ռուս-թրքական միացեալ հսկողութեան կեդրոնի գործունէութեան առնչուող հարցեր:
«Իլհամ Ալիեւ շնորհաւորած է իր թուրք գործընկերը Աղտամի շրջանին մէջ ռուս-թրքական միացեալ հսկողութեան կեդրոնի բացման առնչութեամբ: Երկու երկիրներու ղեկավարները համոզում յայտնած են, որ կեդրոնի գործունէութիւնը շրջանին մէջ խաղաղութեան ապահովման պիտի ծառայէ», կը նշուի հաղորդագրութեան մէջ:
Բացի ատկէ, զրուցակիցները գոհունակութիւն յայտնած են Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինեանի, Ռուսիոյ նախագահ Վլատիմիր Փութինի եւ Իլհամ Ալիեւի ստորագրած եռակողմանի յայտարարութեան պահանջներու կատարման վերաբերեալ: Անոնք նաեւ քննարկած են թրքական ընկերութիւններու` Ազրպէյճանի վերահսկողութեան տակ անցած տարածքներուն մէջ, վերականգնողական աշխատանքներուն մասնակցութեան հարցը:
«Միեւնոյն ժամանակ կողմերը զրոյցի ընթացքին նշած են «Քորոնա» ժահրի համաճարակին դէմ պայքարի երկուստեք աջակցութեան կարեւորութիւնը», կը նշուի Ազրպէյճանի նախագահի մամլոյ ծառայութեան կողմէ տարածուած հաղորդագրութեան մէջ:
