ՀՄԸՄ-ի Ֆութպոլի Պատնէշը` Ճոքի

ԹՈՐԳՈՄ

Մանկութեանս  ամէն անգամ, երբ ՀՄԸՄ-ի ֆութպոլի մրցումներուն կը տանէին զիս, ականջիս զուարճալի  կը հնչէր մարզիկի մը անունը` Ճոքի:

Ինծի շատ տարօրինակ կը թուէր այդպիսի անունով հայու մը գոյութիւնը, որովհետեւ իմ անմիջական շրջապատիս եւ դպրոցին մէջ այդ անունով մէկը չկար:

Աւելի ուշ ինծի համար պարզուեցաւ, որ համակիրները զինք այդպէս կ՛անուանէին, բայց ի՞նչ էր անոր բուն անունն ու  մականունը: Մեր շրջանակէն ոչ ոք գիտէր, հաւանաբար միտքերնէն իսկ չէր անցած հետաքրքրուիլ: Համակիրներուն համար մրցումի ատեն անոր անվախ, առիւծասիրտ, կրքոտ խաղարկութիւնը աւելի կարեւոր էր, քան բուն անուն-մականունը:

Ֆութպոլի ընթացիկ խաղեր չէին: Կենաց մահու պայքար կը մղուէր ի վերջոյ…

Անոր խաղերը տեսած եմ մանկութեանս եւ պատանեկութեանս կարճ ժամանակաշրջանի մը մէջ: Ապա երբ ուսումի համար երկրէն բացակայեցայ տասնամեակ մը, այդ ամբողջ ընթացքին ան միտքիս մէջ մնացած էր իբրեւ տոկուն յետսապահ, ՀՄԸՄ-ի պատնէշը, որուն ներկայութիւնը մրցակիցին դիմաց վստահութիւն կը ներշնչէր համակիրներուն:

Իսկ երբ ուսանող ընկերներուս անոր մասին կը խօսէի, կ՛ըսէի.

– Խաղացող մըն է, որ եթէ իրմէ մրցակից մարզիկը անցնի, գնդակը չ՛անցնիր, իսկ երբ գնդակը անցնի… մարզիկը չ՛անցնիր:

Յաճախ անոր խաղարկութիւնը եւ ոճը  կը նմանցնէի ֆութպոլի 1966 թուականի աշխարհի ախոյեան, Անգլիոյ հաւաքականի միջնապահ Նոպի Սթայլզին («հիմա չնմանի» պիտի ըսէին ոմանք…):

Երբ Պէյրութ վերադարձայ, Ճոքի «կախած էր կօշիկները». տարիքի բերումով այլեւս  ֆութպոլ չէր խաղար, բայց ֆութպոլով կը շնչէր եւ կ՛ապրէր:

Մնացած էր ՀՄԸՄ-ի պատնէշին վրայ:

Զինք միշտ կը տեսնէի զանազան վարչութիւններու, յանձնախումբերու, խորհուրդներու, ժողովներու մէջ: Սակայն անոր տարերքը ժողովասրահներու մէջ ըլլալը չէր, այլ` դաշտերու վրայ, մարզիկներու կողքին, գնդակի՛ն հետ:

Դաշտերուն մէջ միշտ ներկայ էր, նոյնիսկ պատանիներու մարզումներու ատեն, քաջալերելով, թելադրանքներ ընելով, ուրախանալո՛վ սկսնակներու ներկայութեամբ:

Իսկ ֆութպոլի հին աստղերէն միակն էր, որ ՀՄԸՄ-ի ներկայացուցչական խումբի ամէն մրցումի ներկայ կ՛ըլլար եւ կը տագնապէր:

Առաջին անգամ անունն ու մականունը լսեցի ՀՄԸՄ-ի ժողովի մը, երբ  կարդացուեցաւ. «Եղբայր Յովհաննէս Հուսամեան»:

Նախ կարծեցի, որ սխալմունք մը եղաւ, ապա… շատ զարմացայ… եւ ի՜նչ մեղքս պահեմ, միտքիս մէջ հարցում մը ծագեցաւ. կրնա՞յ ըլլալ, որ անոր տնեցիներն ալ Ճոքի կը կանչեն զինք:

Համակիրներուն եւ պատասխանատուներուն համար ան տակաւին եղբայր Ճոքի կը մնայ, շուրջ 60 տարիէ ՀՄԸՄ-ի պատնէշին վրայ կանգուն է, նոյն ոգիով: Իր առօրեան ֆութպոլն ու ՀՄԸՄ-ն են (անշուշտ նոյնպէս` թոռնիկները, եթէ «Քորոնա»-ի պայմաններուն մէջ կ՛այցելեն):

Վերջերս հեռաձայնեց եւ շնորհակալութիւն յայտնեց  Ուստային մասին «Ազդակ»-ին մէջ գրածիս համար:

– Գիտեմ, որ մարդ շնորհակալութիւն պիտի չյայտնէ, գոնէ ես յայտնեմ,- ըսաւ:

– Հարց չէ: Ինչպէ՞ս ես, եղբայր Ճոքի,- հարցուցի:

– 83 տարեկան եղայ, լաւ եմ, բան մը չունիմ, միայն տիսքի գործողութիւն եղայ, հանգիստ կ՛ընեմ կոր:

– Բան մը չէ, երբ մեծնաս, կը մոռնաս, -ըսի, հաւատալով, որ պիտի շարունակէ մեծնալ նոյն կորովով եւ ոգիով: