Օդերեւութաբանութիւն
Պատրաստեց՝ ՇՈՂԻԿ ՏԷՐ ՂՈՒԿԱՍԵԱՆ
Երբ եղանակները փոխուելու ժամանակը կը մօտենայ, մենք կը հետեւինք օդերեւութաբանութեան լուրերուն, գիտնալու համար եթէ պէտք է մեզի հետ առնել աւելորդ բաճկոնակ մը կամ հովանոց: Օդին վիճակը նախատեսելը մարդոց համար միշտ կարեւոր եղած է` ո՛չ միայն ամէնօրեայ կեանքին համար, այլ յատկապէս երկրագործներու համար:
Հին ժամանակներէն մարդիկ միշտ ուսումնասիրած են երկինքը` նախատեսելու համար օդին վիճակը: Ներկայիս մասնագէտները կրնան նոյնիսկ նախատեսել հովին արագութիւնը կամ տեղալիք անձրեւին որակը: Սակայն ինչպէ՞ս կ՛ընեն անոնք:
***
Բնութիւնը ուսումնասիրելով, մենք կրնանք գիտնալ օդին յաջորդ քանի մը ժամերու վիճակը: Օրինակի համար, փոքրիկ ճերմակ ամպերը պայծառ օդ կը խոստանան, մինչ մոխրագոյն ամպերու մեծ խաւերը կը բերեն անձրեւ, փոթորիկ կամ կարկուտ: Մենք կրնանք նաեւ վստահիլ անասուններուն բնազդին: Օրինակի համար մանր ճանճերուն թիւը կը շատնայ փոթորիկէ մը առաջ, իսկ թռչունները, աւելի ցածէն կը թռչին, երբ պիտի անձրեւէ:
***
Սակայն անշուշտ, օդի մասնագէտները այս աւանդական միջոցներուն վրայ չեն հիմնուիր: Անոնք կը գործածեն գիտական գործիքներ, որոնք անոնց կարելիութիւն կու տան շատ աւելի ճշգրիտ եւ աւելի երկար ժամանակի վրայ նախատեսութիւններ կատարելու: Շնորհիւ աշխարհին չորս կողմերը զետեղուած յատուկ մեքենաներու, կ՛արձանագրուին միլիոնաւոր տուեալներ, ինչպէս` ջերմաստիճան, խոնաւութեան տոկոս, հովին ուղղութիւնը եւ այլն: Այս մեքենաները օժտուած են նաեւ ռատարներով` գիտնալու համար, թէ ո՛ւր կ՛անձրեւէ կամ կը ձիւնէ, արբանեակներով` երկինքէն նկարներ առնելու համար եւ արձանագրելու ամպերուն շարժումները:
Ապա, այս բոլոր տեղեկութիւնները կը ղրկուին «սուփըր» համակարգիչներու, որոնք մէկ երկվայրկեանի մէջ միլիառաւոր հաշիւներ կրնան կատարել: Այդ խրթին հաշիւները կատարելով, անոնք կը բնորոշեն իւրաքանչիւր տուեալի կարելի հոլովոյթները: Օդերեւութափանները անձնապէս կը վերլուծեն արդիւնքները, նախատեսելու համար յաջորդ օրերուն վիճակը: Անոնք այս տուեալները պարզացուած ձեւով քարտէսներու վրայ կ՛արձանագրեն, որպէսզի ամէն մարդ կարենայ հասկնալ օդերեւութաբանական ծանուցագիրները: Յաջորդ օրուան նախատեսուած օդին վիճակը 90 առ հարիւրով վստահելի կ՛ըլլայ:
Չափազանց Բարձր Ջերմաստիճաններ
Այս ամառ մեր երկրագունդին վրայ արձանագրուեցաւ տաքութեան մրցանիշ մը, զոր աշխարհը չէր ապրած աւելի քան մէկ դարէ մը ի վեր:
Ամերիկայի Քալիֆորնիա նահանգին մէջ գոյութիւն ունի անապատային շրջան մը` մահուան հովիտը, ուր բնական օրերուն արդէն կ՛արձանագրուին տաքութեան շատ բարձր աստիճաններ: Հոն է, որ արձանագրուած է աշխարհի ամէնէն բարձր ջերմաստիճանի մրցանիշը, 1913 թուականին, երբ տաքութիւնը հասած է 56,7 աստիճանի: Սակայն այդ թուականէն ի վեր նման բարձր թիւեր չեն արձանագրուած:
Դժբախտաբար, այս ամառ Քալիֆորնիա նահանգը կ՛ապրի շատ տաք օրեր, որոնց պատճառով մահուան հովիտին մէջ ջերմաստիճանը բարձրացաւ 54,4-ի:
Արդեօք ասիկա երկրագունդի կլիմային տաքութեան հետեւանքներէն մէ՞կն է:
Տուրմի «Անձրեւ» Զուիցերիոյ Մէջ
Զուիցերիոյ Օլթըն փոքրիկ քաղաքին մէջ «անձրեւած է» օգոստոս ամսուն: Սակայն այդ քաղաքին բնակիչները այս ամառնային «անձրեւը» բնաւ պիտի չմոռնան, որովհետեւ օգոստոս 14-ին հոն տուրմի փոշի «անձրեւած է»:
Այս արտասովոր պատահարը օդերեւութաբանական երեւոյթ մը չէր: Քաղաքին մօտ գտնուող տուրմի գործարանի մը օդափոխութեան խողովակներուն ցանցին կապուած խանգարումի մը պատճառով, ճզմուած քաքաոյի հատիկներու փոշին սփռուած է քաղաքին վրայ` քաքաոյի բարակ խաւ մը կազմելով գետինը եւ ինքնաշարժներուն վրայ:
Հակառակ անոր որ այս «անձրեւը» քիչ մը աղտոտած է շրջակայքը, սակայն ան առողջապահական ո՛չ մէկ վտանգ յառաջացուցած է:
Ժպիտ» Դիմակներ
«Քորոնա» ժահրին պատճառով դիմակ դնելը սկսաւ բնականօրէն մաս կազմել մեր առօրեային: Սակայն առողջապահական այս անհրաժեշտ առարկան երբեմն կը դժուարացնէ ոչ բանաւոր հաղորդակցութիւնները եւ յատկապէս դէմքին արտայայտութիւնները:
Այս պատճառով ճափոնական մեծ հաստատութիւն մը իր խանութներուն մէջ աշխատող բոլոր ծախողներուն բաժնած է ճերմակ դիմակ մը, որուն վրայ տպուած է ժպիտ մը` երկու տարբերակներով` կիներու եւ այր մարդոց համար:
Ժամանց
