ԹՈՐԳՈՄ
Կասկածէ վեր է, որ ներկայիս առանց արհեստագիտութեան մարդ շատ դժուար կրնայ գոյատեւել, մինչ (ըստ կարգ մը գիտնականներու) արհեստագիտութիւնը ապագային պիտի գոյատեւէ առանց մարդուն:
Արհեստագիտութիւնը վերջին քանի մը տարիներուն մուտք գործեց ֆութպոլի խաղերու աշխարհ` «ՎԱՐ» անունով (Վիտէօ օգնական իրաւարար), որուն միջոցով նշանակուած կոլեր կը հաստատուին կամ չեն հաստատուիր, կարմիր, դեղին քարտեր եւ փենալթիներ կը տրուին, օֆսայտներ կը ճշդուին:
Այդ ընթացքին խաղը քանի մը վայրկեան կանգ կ՛առնէ:
«ՎԱՐ»-ի օգտագործումը անշուշտ որդեգրուեցաւ խաղի իրաւարարութեան ճշգրտութիւնը ապահովելու նպատակով: Այդ առումով պէտք է հաստատել, որ բաւական յաջող է:
Բայց…
Անցեալ շաբաթավերջին Անգլիոյ ֆութպոլի բարձրագոյն դասակարգի մրցումներուն, «ՎԱՐ»-ի չափազանց օգտագործումը հաճելի չեղաւ, խաղերուն հեզասահ ընթացքը խանգարեց:
10 մրցումներու կէսին ականատես եղանք կոլերու, որոնք չընդունուեցան «ՎԱՐ»-ի որոշումով: Կարգ մը պարագաներու նոյն խաղին ընթացքին քանի մը անգամ դիմեցին ատոր, իսկ մրցումի մըն ալ փենալթիի առնչութեամբ` 3 վայրկեաններու մէջ երկու անգամ:
Այս բոլորը անշուշտ սխալներէ խուսափելու, ճշգրիտ ըլլալու, աւելի՛ ճշգրիտ ըլլալու ձգտումով:
Ամէնէն ծայրայեղը պատահեցաւ, երբ նշանակուած կոլ մը իրաւարարը հաստատեց, ապա չեղեալ յայտարարեց, երբ «ՎԱՐ»-ի միջոցով յայտնի դարձաւ, որ յարձակող մարզիկին ձեռքին մատները օֆսայտ դիրքի վրայ էին…
Անշուշտ շատ ճշգրիտ որոշում էր:
Հարցում մը կը յառաջանայ սակայն. ըստ էութեան հաճոյքի, ժամանցի համար ստեղծուած մարզական խաղ մը, կրնա՞յ երկար գոյատեւել, եթէ այսքան ճշգրտութիւն մտցուի, քանի մը անգամ մրցումը երկարատեւ ընդհատուի: Կասկածելի է:
Հետզհետէ կ՛աւելնայ «ՎԱՐ»-ի միջամտութիւնը եւ կը նուազի իրաւարարին հեղինակութիւնը:
Ֆութպոլը խաղերու թագաւոր նկատուած է յատկապէս իր մարդկային գործօնին համար, որուն մէջ` նոյնպէս սխալները:
Խումբի պատասխանատուներու, մարզիչներու, մարզիկներու, իրաւարարներու, լրատու միջոցներու մեկնաբաններու սխալներուն մասին մարդիկ կը զրուցեն, կը վիճին, կը հայհոյեն, կը կռուին, կ՛ուրախանան, կու լան, երդում կ՛ընեն անգամ մըն ալ խաղի չերթալ, յաջորդ խաղին առաջին դաշտ հասնողներէն կ՛ըլլան: Ասոնք բոլորը այսպէս կոչուած ֆութպոլի մշակոյթին մաս կը կազմեն, կեանք մըն են, ոմանց համար` կեանքէն աւելի բան մը…
Բացարձակ ճշգրտութիւնը եւ «ՎԱՐ»-ի ընդհատումներով մրցումին կշռոյթին խանգարումը կրնայ հաճոյքի բաժինը նուազեցնել:
Արհեստագիտութեան հետզհետէ աւելի զարգացումով, ապագային դաշտերուն մէջ իրաւարարի կարիք պիտի չզգացուի, իսկ օր մըն ալ մարզիկներու փոխարէն դաշտ պիտի իջնեն մարդամեքենաներ, որոնք շատ ճշգրիտ ֆութպոլ պիտի խաղան:
Աշխարհահռչակ խմբավար Օհան Տուրեան դիպուկ խօսք մը ունի:
Երիտասարդ մը ձայնամարզութեան հետեւելու համար կը դիմէ Երեւանի Կոմիտասի անուան պետական երաժշտանոց, ուր մուտքի քննութեան ատեն երգ մը կ՛երգէ: Դատական կազմին մէջ գտնուող Օհան Տուրեան կ՛ըսէ.
– Տղա՛ս, ճիշդ երգեցիր: Հիմա լա՛ւ երգէ…
Ըստ ձեզի, ճի՞շդը հաճելի է, թէ՞ լաւը:
Լսա՞ծ էք մէկը, որ ըսէ. «Տօնական օրերուն առիթով ճիշդ մաղթանքներ»:
Ամէն պարագայի, շնորհաւոր Նոր տարի եւ… տօնական օրերուն առիթով` ԼԱՒ մաղթանքներ: Լաւ եղէք: