Պէյրութ Եւ Լիբանան
102 Տարիէ Ի Վեր Այսքան Չէ Անձրեւած Լիբանանի Մէջ
Օդաչափը Կը Նախատեսէ Աստիճանական Բարելաւում Մը
Մէկ Մեռեալ Եւ 3 Վիրաւոր Էշրեֆիէի Մէջ
Հեղեղային անձրեւները, որոնք քանի մը օր շարունակ աղէտալի ողողումներուն պատճառ դարձան Լիբանանի զանազան շրջաններուն մէջ, այսօրուընէ սկսեալ որոշ դադար մը պիտի ունենան:
Արդարեւ, օդաչափը կը նախատեսէ աստիճանական բարելաւում մը: Անձրեւը պիտի շարունակուի, բայց` ընդհատ: Շաբաթավերջին երկինքը հաւանաբար բացուի:
Այնքան առատ անձրեւեց վերջին օրերու ընթացքին, որ բոլոր գետակները յորդած են: Ընդարձակ տարածութիւններ ջուրերու տակ մնացած են, բազմաթիւ ճամբաներ (յատկապէս` Թրիփոլիի ճամբան) եւ հեռաձայնային հաղորդակցութեան գիծերը կտրուած են:
Էշրեֆիէի մէջ տուն մը փուլ եկաւ եւ 25 օրուան երեխայ մը մեռաւ: Երեք ուրիշներ` երեխային մայրը, քոյրը եւ եղբայրը վիրաւորուեցան:
Սեպտեմբեր 1-էն ի վեր տեղացած անձրեւը վերջին 102 տարիներուն համար կը հանդիսանայ մրցանիշ մը, 1235,7 միլլիմեթր քանակութեամբ: Մինչեւ հիմա ամէնէն անձրեւոտ տարին եղած էր 1877-1878-ը` 1235 միլլիմեթրով: Բայց այս թիւը արձանագրուած էր 12 ամսուան համար (սեպտեմբեր 1-էն 31 օգոստոս): Հիմա տակաւին երեք ամիս կրնայ անձրեւել:
Հայ Լեզուն
Կ՛ըսեն, որ մայրենի լեզուն բանի մը չի ծառայեր: Օտար լեզուներ պէտք է գիտնալ: Բայց մայրենի լեզուն անհրաժեշտ է միշտ հայ ապրելու համար:
Կան մտածողներ, որ մենք կրնանք հայու հոգին անաղարտ պահել մեր մէջ` առանց հայերէնի: Ցնորք է ասիկա. տանջալից, ողորմելի ցնորք: Լեզուն միայն կը կազմէ այն պատեանը, որուն մէջ ցեղի մը ոգին իր անայլայլ մարգարիտները կը ստեղծէ: Լեզուն է այն կրակը, որուն ծաւալած ջերմութենէն կը բացուին ցեղի մը արժէքները խորհրդանշող անթառամ ծաղիկները: Լեզուն է այն հողը, որուն մէջ ժողովուրդի մը կենաց ծառին արմատները կը զօրանան:
Յիմարութիւն է կառչիլ տարբեր զօրութեանց: Գերագոյն ուժն է լեզուն, որ մեզ պիտի պահպանէ եւ ամէնէն սաստկաշունչ ամբուռքին մէջէն իսկ մեր առագաստները պիտի հասցնէ լուսաւոր ու խաղաղ ափունքները:
Գիտակցինք մեր լեզուին գեղեցկութեան: Անիկա միայն միջոց մը չէ մեր գաղափարներն ու զգացումները արտայայտելու: Անոր մէջ մեր ժողովուրդի ոգին կայ: Հոն կը բաբախեն Սուրբ Սահակի եւ Մեսրոպի սիրտերը:
Հայերէնը լեզու մը չէ` միայն բառերով հիւսուած: Անիկա տիեզերքի հեղեղացայտ աղբիւրներէն առած է իր հնչիւնը: Թէ՛ արիւն կայ անոր մէջ եւ թէ՛ արցունք, արիւնը մեր նահատակներուն եւ հերոսներուն, արցունքը, որ մեր մայրերուն եւ քոյրերուն աչքերէն հոսեցաւ` առանց բնաւ կարենալ ողոքելու քար սիրտը բռնակալներուն:
Ահա թէ ի՛նչ է մայրենի լեզուն: Զայն չգիտնալ` ինծի համար ամէնէն վատ դասալքութիւնն է: Ասով է, որ մէկը իր նախահայրերուն հրաջերմ քաղցրութիւնը կը զգայ: Անով է, որ մենք որոշ դիմագիծ մը կը ներկայացնենք մարդկութեան մէջ, մեր ցեղին հարազատ պատկերը կը կրկնենք, մեզ դիեցնող եօթն անգամ օրհնուած մայրերուն երկնային համբոյրովը կ՛արթննանք ամէն առաւօտ:
Կը բաւէ միայն գիտակցիլ, հայերէնի ճամբով հասնիլ այն լուսազարդ հանգրուաններուն, որոնք մեր մշակոյթի անխորտակելի կոթողներն են: Ճանչնալ մեր մատենագրութեան հսկաները: Գիտնել, թէ Ոսկեդար մը ունեցած ենք, ինչ որ չէ տրուած ամէն ժողովուրդի: Գիտնալ, թէ մեր լեզուով ստեղծուած սքանչելի գոհարներ գոյութիւն ունին:
Ցոլացնենք պայծառօրէն մեր կերպարանքը, մեր լեզուին անսահման խորհուրդին մէջ:
ԱՐՍԷՆ ԵՐԿԱԹ
Կարեւոր Գիտելիքներ
– Աշխարհի ամէնէն փոքր պետութիւնը Վատիկան քաղաքն է: Քաղաք կը կոչուի, բայց Հռոմի մէկ թաղամասն է:
– Մեծն Կատարինէն թէեւ Ռուսիոյ ամէնէն անուանի ցարուհին էր, բայց ո՛չ ռուս էր եւ ո՛չ ալ բուն անունը Կատարինէ էր: Գերմանուհի էր եւ բուն անունը` Սոֆիա:
– Վենետիկ 117 պզտիկ կղզիներու վրայ շինուած քաղաք մըն է: Ունի 150 ջրանցքներ եւ 378 կամուրջներ:
– Մեքսիքօ մայրաքաղաքը շինուած է 2 հազար 235 մեթր բարձրութեան վրայ: Ուրիշ ոչ մէկ մեծ քաղաք այդ բարձրութիւնը ունի:
– Նիւ Եորքի ութ միլիոն բնակիչներէն 250 հազարը բոլորովին անգրագէտ է, 250 հազարը անգլերէն չի գիտեր եւ 800 հազարը օտար լեզուներով թերթեր կը կարդայ:
– Բիւզանդիոնի Անասթասիոս կայսեր մէկ աչքը սեւ էր, իսկ միւսը` կապոյտ: Երբ շատ բարկանար, սեւ աչքը կապոյտ կը դառնար, իսկ կապոյտը` սեւ:
– Սամանէա-Սամանի կոչուող արեւադարձային հսկայ ծառը, օրուան ընթացքին իր տերեւներուն մէջ ա՛յնքան խոնաւութիւն կը հաւաքէ, որ ամէն երեկոյ անկէ թեթեւ անձրեւ մը կը տեղայ:
– Խաղաղական ովկիանոսի Թայթէ կղզիին մէջ, ատենօք, երբ թագաւորին առաջին զաւակը մանչ ծնէր, թագաւորը թագաւոր ըլլալէ կը դադրէր եւ կը դառնար փոխարքայ: Նորածին տղան կ՛ըլլար թագաւոր:
– Լենինկրատի Բնագիտութեան հիմնարկի մեքենագէտները շինած են սառնարան մը, որ մատնոցի մը մեծութիւնը ունի եւ կը կշռէ 15 կրամ: Այս սառնարանը անփոփոխ ջերմութեան աստիճանի մէջ կը պահէ մշակուած մանրէները եւ ժահրերը:
