«Օրհներգի Փոփոխութիւնը Կեղծ, Բայց Աւելի Շատ` Վտանգաւոր, Պառակտիչ Օրակարգ Է»

«Թերթ»-ի Զրոյցը` ՀՅԴ Անդամ, Աժ Նախկին Պատգամաւոր Լիլիթ Գալստեանի Հետ

Օրհներգի փոփոխութիւնը կեղծ, բայց աւելի շատ` վտանգաւոր, պառակտիչ օրակարգ է, գուցէ եւ իրական խնդիրներից հասարակութեան տագնապները շեղելու փորձ կամ ժողովուրդ սիրաշահելու աժան քայլ: Tert.am-ի հետ զրոյցում նման կարծիք յայտնեց ՀՅԴ անդամ, ԱԺ նախկին պատգամաւոր Լիլիթ Գալստեանը: ««Մեր հայրենիք»-ի վերատեսութեան հեղինակներն պարզապէս չեն պատկերացնում մեր օրհներգի ուղերձը, կամ տարուած անցեալը մերժելու համընդհանուր մոլուցքով` չեն գիտակցում, որ դա ոտնձգութիւն է մեր` հայ ժողովրդի հաւաքական իղձերին` անկախութեանն ու ազատութեանը», նշեց Լիլիթ Գալստեանը:

«ԹԵՐԹ».- Տիկի՛ն Գալստեան, ԱԺ փոխնախագահ Ալեն Սիմոնեանն առաջարկում է հանրային քննարկման հարց դարձնել ՀՀ օրհներգը փոխելու եւ Արամ Խաչատրեանի գրած օրհներգին վերադառնալու հարցը: Կոմպոզիտորների միութիւնը եւս կողմ է արտայայտուել այս փոփոխութեանը: Դուք եւ Դաշնակցութիւնը ինչպէ՞ս էք վերաբերում հարցին:

ԼԻԼԻԹ ԳԱԼՍՏԵԱՆ.- Օրհներգը երաժշտագիտական կամ գեղագիտական քննարկման առարկայ չէ, եւ ոչ էլ կարիք կայ Արամ Խաչատրեան համաշխարհային մեծութեան անունը շահարկել այս պարունակում: Օրհներգը պետական խորհրդանիշ է, որի թիկունքում կայ անցեալ, կայ պատմութիւն, ազգային ճակատագիր եւ տեսլական: «Մեր հայրենիք»-ի վերատեսութեան հեղինակներն, իմ տպաւորութեամբ, պարզապէս չեն պատկերացնում մեր օրհներգի ուղերձը, կամ, տարուած անցեալը մերժելու ամբողջական մոլուցքով, չեն գիտակցում, որ դա ոտնձգութիւն է մեր` հայ ժողովրդի հաւաքական իղձերին` անկախութեանն ու ազատութեանը: Քաղաքական բնաբանն է խիստ կարեւոր. պէտք չի թաքնուել «մելիզմներ»-ի կամ երաժշտագիտական այլ եզրոյթների յետեւում: Պարզապէս չի կարելի մերժել անցեալը, մենք գալիս ենք այդ անցեալից, «Մեր հայրենիք»-ի բովանդակային ուղերձով է կերտուել Հայաստան պետութիւնը, որի ժառանգորդն ենք, իրաւայաջորդը: Իսկ այդ ուղերձը սպառուած չէ. ազատութիւնն ու անկախութիւնը պետութիւնների համար յարատեւ ընթացք է. գո՛րծ արէք:

«Թ.».- Ի՞նչ նշանակութիւն ունի «Մեր հայրենիք»-ը ձեզ համար: Կարծիքներ կան, որ դուք դէմ էք փոփոխութեանը, քանի որ այն ընդունուել է Ա. հանրապետութեան ժամանակ, երբ իշխանութեան էին դաշնակցականները, բայց պէ՞տք է կուսակցականացնել օրհներգը, այն համապետական պէտք չէ՞ լինի:

Լ. Գ.- Մի՞թէ Ա. հանրապետութիւնը սոսկ դաշնակցականների հանրապետութիւնն է: Սա անթոյլատրելի, սխալական, նեղմիտ մօտեցում է: Այո՛, Դաշնակցութիւնը, որպէս քաղաքական ուժ, կարողացաւ, յաջողեց, խիզախեց իրականացնել ու  նիւթականացնել հայ ժողովրդի դարաւոր երազանքը: Մեր պետականութեան աւելի քան վեց հարիւր դար ընդհատուած երակը նորոգուեց, որովհետեւ Դաշնակցութիւնը կարողացաւ առաջնորդել հայ ժողովրդի ազատագրական պայքարը եւ այն պսակել պետականութեամբ: Բայց այդ պետութիւնը հայ ժողովրդի պետութիւնն է: Ու, երբ Սարդարապատում կամ Վանի հերոսամարտում «Մեր հայրենիք»-ի ներքոյ ազատութեան եւ անկախութեան, ազգային արժանապատուութեան համար կռիւ էին տալիս, կուսակցական պատկանելութեամբ չէին առաջնորդւում: Դաշնակցութիւնը իրացրեց հայ ժողովրդի  պետականութիւն ունենալու բարձրագոյն իղձը:

Եւ փորձէք օրհներգին նայել այդ իղձի, երազանքի իրականացման տեսանկիւնից, այդ պարունակում: Օրհներգն իր ժանրով ձօն է, ուղերձ, խորհուրդ: Հէնց այնպէս չի այն պետական խորհրդանիշ համարւում: Այն սահմանակարգային յիշողութիւն եւ խորհուրդ ունի եւ այդ իմաստով ոչ միայն համապետական է, այլ, նախեւառաջ, համազգային: «Մեր հայրենիք»-ին եւ եռագոյնին հէնց այս խորհրդով, յիշատակով ու սրբացուած ակնածանքով է մօտենում սփիւռքը` ազատ, անկախ հայրենիքի համար նահատակուածների ժառանգները: Արդեօք այս կեղծ օրակարգի կնքահայրերը գիտակցո՞ւմ են, թէ սփիւռքի հետ մեր հոգեւոր, զգացական միասնականութեան դաշտում ի՛նչ անջրպետ են առաջացնում:

«Թ.».- Պարբերաբար օրհներգի փոփոխութեան հարցը առաջ է գալիս, ձեր կարծիքով, արհեստական օրակարգ չէ՞ սա: Կարծում էք, որ օրհներգի փոփոխութիւնը այսօրէական հա՞րց է, թէ՞ աւելի կարեւոր խնդիրներ կան լուծելու:

Լ. Գ.- Սա իսկապէս կեղծ, բայց աւելի շատ` վտանգաւոր, պառակտիչ օրակարգ է, գուցէ եւ իրական խնդիրներից հասարակութեան տագնապները շեղելու փորձ կամ ժողովրդահաճոյ քայլ, յուզմունք գողացող PR քայլ:

Մեր հասարակութիւնն այսօր այսպիսի պատուէր չի իջեցրել: Այսօր մեր ներքաղաքական, նաեւ արտաքին ճակատի մարտահրաւէրներն այնքան շատ են, այնքան մտահոգիչ եւ տագնապեցնող… Դժուար չի նկատել, թէ սպասելիքների եւ իրականութեան հակադրութիւնն ի՛նչ յուսահատեցնող ուժ է կուտակում ժողովրդի մօտ: Օրէնսդրական եւ գործադիր ոլորտներում, մեր պետականութեան բոլոր հաստատութիւններում մի քանի պետութեան գործ կայ անելու, եթէ ունէք այդ  իմացական ներուժը, լծուէք պետական շինարարութեանը, անկատար օրէնքների բարեփոխմանը, ընկերային արդարութեան վերականգնմանը: Իսկապէս ամրապնդէք խորհրդարանական համակարգը մեր երկրում: Ի վերջոյ խորհրդարանական համակարգի եւ կառավարման թեմաներով սեմինարներ կազմակերպէք խորհրդարանական համակարգի անցած երկրի պատգամաւորների եւ մարզպետների համար:

Չեմ յուսահատւում, հաւատացել եմ յեղափոխութեանը, նրա յաջողութիւնը մեր պետութեան յաջողութիւնն է: