«Առաւօտ»-ի Հարցազրոյցը` Արցախի Ազգային Ժողովի «Դաշնակցութիւն» Խմբակցութեան Անդամ Դաւիթ Իշխանեանի Հետ
Մեր արտաքին մարտահրաւէրների մէջ թիւ մէկ խնդիրներից մէկը հէնց Արցախի հիմնահարցի հանգուցալուծումն է եւ Արցախի Հանրապետութեան միջազգայնօրէն ճանաչումն ու, այդ առումով, շատ կարեւոր կը լինէր Դաշնակցութեան ներգրաւուածութիւնը Հայաստանի խորհրդարանում: Այս մասին «Առաւօտ»-ի աշխատակից Դաւիթ Աբաղեանի հետ զրոյցում ասաց Արցախի խորհրդարանի պատգամաւոր, «Դաշնակցութիւն» խմբակցութեան անդամ Դաւիթ Իշխանեանը:
ԴԱՒԻԹ ԱԲԱՂԵԱՆ.- Պարո՛ն Իշխանեան, Արցախի քաղաքական դաշտը արդէն սկսել է պատրաստուել 2020 թուականի նախագահական եւ խորհրդարանական ընտրութիւններին: Ոմանք այդ մասին բաց են յայտարարում, ոմանք` ոչ: Իսկ ի՞նչ է անում այդ ուղղութեամբ ՀՅԴ Արցախի Կենտրոնական կոմիտէն:
ԴԱՒԻԹ ԻՇԽԱՆԵԱՆ.- Արդէն իսկ տարբեր քաղաքական ուժեր բարձրաձայնում են 2020թ. համապետական երկու կարեւոր ընտրութիւններին մասնակցելու պատրաստակամութեան մասին: Մենք ունենք մեր կուսակցութեան կողմից որդեգրուած ռազմավարութիւնը եւ բնականաբար առաջնորդւում ենք մեր ռազմավարական սկզբունքների շրջանակներում: Խորհրդարանական ընտրութիւնների մասին խօսելիս պէտք է նաեւ ուրախութեամբ շեշտեմ, որ, վերջապէս, մենք 2020 թուականին ամբողջապէս ունենալու ենք այն կարեւոր սկզբունքով գործող ընտրական մեքանիզմը, որին միշտ կողմնակից է եղել եւ որի համար միշտ պայքարել է Դաշնակցութիւնը: Խօսքը ամբողջական համամասնական ընտրակարգի մասին է, եւ դրա արդիւնքում մենք ակնկալում ենք ժողովրդի վստահութեան քուէի մեծացում` նոր պարտաւորութիւններով եւ լիազօրութիւններով հանդերձ:
ԴԱՒԻԹ ԱԲԱՂԵԱՆ.- ՀՀ արտահերթ խորհրդարանական ընտրութիւնների արդիւնքում Դաշնակցութիւնը չանցաւ խորհրդարան: Սա առաջացնո՞ւմ է ՀՅԴ արցախեան կառոյցի մտահոգութիւնը` 2020 թուականին կայանալիք խորհրդարանական ընտրութիւններում հնարաւոր խնդիրներ ունենալու առումով:
ԴԱՒԻԹ ԻՇԽԱՆԵԱՆ.- Անկեղծ ասած` չեմ կարծում, թէ հայաստանեան խորհրդարանական ընտրութիւնների արդիւնքները եւ Դաշնակցութեան խորհրդարանում չյայտնուելն ուղղակիօրէն կարելի է փոխկապակցել Արցախի 2020թ. խորհրդարանական ընտրութիւնների հետ: Մեր մտահոգութիւններն այլ դաշտում են, քանի որ պէտք է ցաւով ու ափսոսանքով նշել, որ Հայաստանում Դաշնակցութիւն կուսակցութեան բացակայումը խորհրդարանից իր հետքը կարող է ունենալ Արցախի հիմնահարցի եւ մեր արտաքին մարտահրաւէրների տեսանկիւնից: Սրանով ոչ թէ փորձում եմ գերագնահատող տեսակէտ ներկայացնել, այլ` իրական այն պատկերը, որ Դաշնակցութիւնը համահայկական կառոյց է, եւ այս առումով Հայ դատի ու Արցախի հիմնահարցի ուղղութեամբ տարուող աշխատանքները զգալի դեր են ունեցել եւ ունենալու մեր արտաքին քաղաքականութեան ձեւաւորման, ինչպէս նաեւ արտաքին մարտահրաւէրներին դիմակայելու առումով: Մենք որպէս համահայկական կառոյց` մեր առօրեայ ծրագրային եւ համազգային խնդիրների առումով ունենք մեր անելիքների դաշտը եւ այդ դաշտը այնքան մեծ է, որ մեր ներուժը դեռեւս չի բաւարարում:
ԴԱՒԻԹ ԱԲԱՂԵԱՆ.- Հաշուի առնելով ՀՀ խորհրդարանական ընտրութիւնների արդիւնքում խորհրդարանից դուրս մնալը` Դաշնակցութիւնը զօրաշարժի կ՛ենթարկի՞ իր ուժերը` առաջիկայում շեշտը դնելով Արցախի վրայ, որպէսզի 2020թ. խորհրդարանական ընտրութիւններում արձանագրուեն ցանկալի արդիւնքներ:
ԴԱՒԻԹ ԻՇԽԱՆԵԱՆ.- Դաշնակցութիւնը ապակենտրոն կառոյց է եւ իր ուժերը զօրաշարժի ենթարկելու կամ չենթարկելու խնդիր այդ առումով չունի: Մեր ուժերի զօրաշարժի ենթարկելը հէնց ուղղուած է այն ծրագրային հիմնադրոյթներին, որն ամրագրուած է ՀՅԴ ծրագրում: Ինչ-որ մի հատուածի զօրաշարժի ենթարկելը խորհրդարանական ընտրութիւնների առումով, կարծում եմ, Դաշնակցութեան համար բաւականին ցածր նշաձող է, եւ ճիշդ չէ նման որակումներ անելը:
ԴԱՒԻԹ ԱԲԱՂԵԱՆ.- Եւ անդրադառնանք ղարաբաղեան հակամարտութեան կարգաւորման գործընթացին: Ի՞նչ սպասելիքներ ունէք բանակցային գործընթացի հնարաւոր զարգացումներից եւ ի՞նչ կարելի է ակնկալել 2019 թուականին:
ԴԱՒԻԹ ԻՇԽԱՆԵԱՆ.- Բնականաբար Հայաստանի ներքաղաքական զարգացումներն իրենց ազդեցութիւնն են թողել առանց այդ էլ փակուղու մէջ գտնուող բանակցային գործընթացի վրայ, եւ սպասելի էր, որ իշխանութեան ամբողջական պատասխանատուութիւնը կրելուց յետոյ` ես նկատի ունեմ խորհրդարանական ընտրութիւնների աւարտից յետոյ, պէտք է որ աստիճանաբար ուրուագծուի բանակցային գործընթացի նոր փուլի սկիզբ: Արդէն իսկ անցած ամիսներին ՀՀ վարչապետի եւ Ազրպէյճանի նախագահի, ինչպէս նաեւ արտաքին գործերի նախարարների միջեւ տեղի ունեցած պաշտօնական կամ ոչ պաշտօնական հանդիպումներն որոշակի հիմքեր են ստեղծել ապագայում այդ գործընթացը վերսկսելու եւ քննարկումների նոր դաշտ բացելու համար: Այստեղ, սակայն, մի կարեւոր խնդիր կայ, որ պէտք է անդրադառնանք, եւ սա պէտք է Արցախի պաշտօնական շրջանակների ուշադրութեան կենտրոնում եւս լինի: Խօսքը վերաբերում է Ս. Փեթերսպուրկում եւ Վիեննայում ձեռք բերուած պայմանաւորուածութիւններին, քանի որ, կարծես թէ, նկատւում են այդ պայմանաւորուածութիւնները ստուերի տակ թողնելու միտումներ:
