ՍԱՐԳԻՍ ՏԵՄԻՐՃԵԱՆ
Աշխարհի ֆութպոլի ախոյեանութիւնը` 21-րդ մոնտիալը, որուն հիւրընկալ երկիրը հանդիսացաւ Ռուսիա, տեղի ունեցաւ 10 քաղաքներու մէջ, ուր կառուցուած էին արդիական 4 խաղավայրեր (ընդամէնը` 11 ֆութպոլի մարզադաշտեր):
Իսկապէս, արդարացի ըլլալու համար կու գամ ըսելու, որ Ռուսիա շատ լաւ ձեւով կազմակերպեց 2018-ի մոնտիալը` արդարացնելով իր վրայ դրուած յոյսերը:
32 երկիրներու մասնակցութեամբ տեղի ունեցած այս մոնտիալը տեւեց ճիշդ 31 օր:
Տարիներ առաջ, մոնտիալ մը չսկսած, 2-3 խումբեր իբրեւ թեկնածու նկատի կ՛առնուէին` տիտղոսին տիրանալու համար:
Սակայն վերջին քսան տարիներուն պատկերը փոխուած է, նախ որովհետեւ խումբերուն թիւը 16-էն բարձրացած է 32-ի:
Երկրորդ` ֆութպոլի մակարդակը շատ մեծ յառաջդիմութիւն արձանագրած է, ինչ որ պատճառ դարձած է, որ ֆութպոլի մասնագէտներու կողմէ թեկնածու նկատուին 8-9 խումբեր:
Այդ թեկնածուները եղան Սպանիա, Գերմանիա, Պրազիլ, Արժանթին, Փորթուգալ, Ուրուկուէյ, Պելճիքա, Անգլիա եւ Խրուաթիա:
Սակայն դժբախտաբար անոնցմէ կէսէն աւելին չարդարացուցին իրենց վրայ դրուած յոյսերը:
Ինչ կը վերաբերի անոնց արձանագրած արդիւնքներուն, անոնցմէ ոմանք դուրս մնացին` նոյնիսկ չկարենալով հասնիլ քառորդ աւարտականին:
Ինչ կը վերաբերի մրցումներուն մակարդակին, իմ կարծիքովս, անոնք միջակէն վեր եղան:
32 խումբերուն բերդապահները սքանչելի էին:
Նոյնն էր պարագան իրաւարարներուն, որոնց կողմէ մեծ սխալներ չգործուեցան, բացի քանի մը փենալթիէ եւ օֆ-սայտէ, որոնք սակայն անմիջապէս սրբագրուեցան վիտէօ-թեքնոլոճիի շնորհիւ:
Լաւ իրաւարարներուն կարգին էր մանաւանդ արժանթինցի Փիթանա, որ շատ լաւ ֆիզիքական պատրաստութիւն ունէր, եւ անոր վստահուեցան 5 մրցումներ, որոնց կարգին` աւարտականի կարեւոր ճակատումը:
Մոնտիալին ընթացքին ականատես եղանք շարք մը հետաքրքրական եւ ուշագրաւ մրցումներու, որոնցմէ լաւագոյններէն մէկը եղաւ Սպանիա – Փորթուգալ ճակատումը (3-3): Յիշատակելի եղան նաեւ Գերմանիա – Հարաւային Քորէա (0-2), Ֆրանսա – Արժանթին (4-3) եւ այլ մրցումներ:
Բացայայտուեցան ֆութպոլի աստղեր, մանաւանդ ֆրանսացի 19 տարեկան Մպափէ եւ ուրիշներ, մինչ անուանի ֆութպոլիստներ, որոնց կարգին Ռոնալտօ եւ Մեսսի, չկրցան իրենցմէ ակնկալուածը տալ եւ նոյնիսկ փենալթիի հարուածները չկրցան կոլի վերածել:
64 մրցումի ընթացքին նշանակուեցաւ 169 կոլ, 29 փենալթի:
Իսկ մրցաշարքին մասնակցած 26 միջազգային իրաւարարները 4 անգամ գործածեցին իրենց կարմիր քարտերը:
Առիթը յարմար նկատելով կ՛ուզեմ որոշ հետաքրքրական տեղեկութիւններ բաժնել ընթերցողներուն հետ:
Մոնտիալին մասնակցած 32 խումբերու մարզիկներուն մարզաշապիկները Մոսկուայի մէջ ցուցադրութեան դրուեցան:
Նիկերիոյ շապիկը ընտրուեցաւ ամէնէն գեղեցիկը, եւ շաբթուան մը ընթացքին մէկ միլիոն մարզաշապիկ ծախուեցաւ:
Եգիպտոսի ֆութպոլի ազգային խումբին բերդապահը` Իսսամ, բոլոր մոնտիալներուն ամէնէն տարիքոտ ֆութպոլիստն էր:
Սպանիա – Իրան մրցումին (1-0) իրաւարարը (Ուրուկուէյէն) սուլեց 52 ֆաուլ:
Ֆրանսա – Պելճիքա մրցումին (1-0) ուրուկուէյցի իրաւարարը առաջին 13 վայրկեաններուն երբեք պէտք չունեցաւ գործածելու իր սուլիչը:
Փորթուգալցի Քրիսթիանօ Ռոնալտօ, որ ազգային խումբին հետ նշանակած է 85 կոլ, կոլով մը կը գերազանցէ հունգարացի Ֆերենք Փուշքաշը:
Յետադարձ ակնարկ մը նետելով այստեղ կ՛ուզեմ նշել կարեւոր կէտ մը, որ իսկապէս գնահատանքի արժանի է:
Մոնտիալի ազդանշանին տրուելէն 4-5 ամիս առաջ զգալի դարձաւ այն կարեւոր կէտը, որ Ռուսիա ժամանող զբօսաշրջիկներուն թիւը պիտի ըլլայ քիչ` նկատի ունենալով, որ պանդոկներուն մէջ կեցութեան գիները շատ սուղ էին:
Երկրին զբօսաշրջութեան նախարարութիւնը անմիջապէս տուաւ որոշում մը եւ յայտարարեց, թէ այդ գիները ճիշդ կէսի պիտի իջնեն:
Այդ իսկ պատճառով, Ռուսիա եկած մարդոց թիւը զգալիօրէն բարձրացաւ, եւ իւրաքանչիւր երկրի համակիրներուն թիւը գնահատուեցաւ 5-6 հազարով:
Ասոր շնորհիւ բոլոր մոնտիալներուն մէջէն ամէնէն շատ օտար հանդիսականներ ընդունած մոնտիալը եղաւ Ռուսիա-2018-ը:
Այժմ, 2018-ի մոնտիալը աւարտեցաւ, եւ պիտի սպասենք չորս տարի` Քաթարի մէջ տեղի ունենալիք 2022-ի մոնտիալին: