Ստորեւ կու տանք ՀՅԴ Բիւրոյի քաղաքական ներկայացուցիչ, Հայաստանի Հանրապետութեան Ազգային ժողովի ՀՅԴ խմբակցութեան ղեկավար Արմէն Ռուստամեանի ելոյթը` Ազգային ժողովին մէջ կառավարութեան ծրագիրի քննարկման ժամանակ.
«Կառավարութեան ներկայացրած ծրագիրը իր ձեւով եւ բովանդակութեամբ իսկապէս աննախադէպ է, քանզի, ըստ էութեան, կրում է կնիքը երկրում տեղի ունեցած աննախադէպ համաժողովրդական յեղափոխութեան: Որպէս հետեւանք` ծրագրում կարեւորուել են ոչ այնքան քանակական ցուցանիշները, որքան քաղաքական բարենպաստ մթնոլորտ ձեւաւորելու հետ կապուած նպատակադրումներն ու անելիքները: Անշուշտ, դրա իրագործումը ոչ պակաս, եթէ չասենք աւելի պատասխանատու, բարդ ու բազմաշերտ խնդիր է, քանզի դրա լիարժէք գնահատական տուողը նոյն այս յեղափոխութիւնն իրականացրած հանրութիւնն է լինելու, որ ակնկալում է տեսնել յստակ քայլեր եւ արդիւնք:
Ըստ այդմ, կառավարութեան ծրագրի նկատմամբ հանրային կանխակալ վստահութիւնը ոչ այնքան ծրագրի ինչպիսին լինելով է պայմանաւորուած, որքան կատարուած իշխանափոխութիւնը մարմնաւորող նոր կառավարութեան ձեւաւորումով:
Այս վստահութեան հիմքում հասարակութեան լայն շրջանակներում տիրող այն համոզումն է, որ նոր կառավարութիւնն ունի անհրաժեշտ քաղաքական կամք եւ վճռականութիւն վերացնելու մեր առաջընթացը խոչընդոտող արգելքները եւ նոր շունչ հաղորդելով կառավարման գործին` երաշխաւորելու երկրի յեղափոխական եւ թռիչքաձեւ զարգացումը: Այս գործը յաջողութեամբ պսակելու համար նախադրեալներ ստեղծելուն է հիմնականում կոչուած ներկայացուող փաստաթուղթը, որ կարելի է որակել որպէս կառավարութեան գործունէութեան հայեցակարգային դրոյթներն արտացոլող անցումային ծրագիր:
Ծրագրի անցումային լինելու հանգամանքը, ըստ էութեան, փաստում է յատկապէս արտահերթ ընտրութիւններ անցկացնելու ծրագրային նպատակադրումը:
Դաշնակցութիւնը ստեղծուած արտակարգ իրավիճակում եւ գործադիր ու օրէնսդիր մարմինների յարաբերութիւններում հնարաւոր ճգնաժամը լուծելու առումով եւս արձանագրում է արտահերթ ընտրութիւնների նշանակութիւնը: Սակայն մենք կարեւորում ենք դրանց պատշաճ կազմակերպման համար անհրաժեշտ իրաւաքաղաքական պայմանների ապահովումը եւ սահմանադրութեամբ ու օրէնքներով նախատեսուած ընթացակարգերի անշեղ կատարումը: Ինչը ենթադրում է ոչ միայն առաւել ժողովրդավարական ընտրական համակարգի ձեւաւորում, այլեւ ի նկատի ունենալով ընտրական իրաւունքը պաշտպանելու նպատակով ոստիկանութեան կազմում համապատասխան ստորաբաժանում ստեղծելու ծրագրային դրոյթը` ոստիկանութիւնը վարչապետի անմիջական ենթակայութիւնից դուրս հանելու եւ խորհրդարանի լիարժէք վերահսկողութեան տակ դնելու խնդրի առաջնահերթ լուծումը:
Այս խնդիրներից զատ ծրագրում, ի հարկէ, ամրագրուած է հրատապութիւն պահանջող քաղաքական բարեփոխումների պատկառելի օրակարգ, որի առանցքային շատ դրոյթներ համահունչ են Դաշնակցութեան պատկերացումներին, սակայն աւելորդ չի նշել մեզ համար յատկապէս կարեւոր դրանցից մի քանիսը` իշխանութեան հետագայ ապակեդրոնացում, պետական համակարգում հակակշռման եւ զսպման մեքանիզմների կատարելագործում, ամբողջական գործառոյթներով օժտուած հակափտածութեան անկախ մարմնի ձեւաւորում, քաղաքականութիւն, յատկապէս հանրային իշխանութիւն-պիզնես տարանջատում, մրցունակ եւ վստահելի մարդկային դրամագլուխ ձեւաւորելուն կոչուած արդար ու թափանցիկ քատրային քաղաքականութիւն, ընտրական համակարգի կատարելագործում, տարածքային վարկանշային ընտրակարգի վերացում, տնտեսական գործունէութեան համար հաւասար պայմանների ստեղծում, արդիւնաւէտ հակամենաշնորհային պայքար, ներառական տնտեսական աճի ապահովում` ուղղուած դրա արդիւնքների արդար բաշխմանը, աղքատութեան յաղթահարում, ընկերային բեւեռացման մեղմում, կենսաթոշակային համակարգի բարեփոխում, հայութեան լիարժէք եւ անմիջական մասնակցութեան ապահովումը հայոց պետականութեան հզօրացման գործում: Արտագաղթի կասեցում եւ հայրենադարձութեան խրախուսում եւ կազմակերպում:
Հայոց ցեղասպանութեան միջազգային ճանաչման, դատապարտման, (այստեղ մենք առաջարկում ենք աւելացնել «եւ հետեւանքների յաղթահարման» բառերը) գործընթացի շարունակականութիւն, ինչպէս որ արձանագրուած է համահայկական հռչակագրում, քանի որ սա մատնանշում է հայութեան միասնական պայքարի յստակ ուղղուածութիւնը, Արցախի` որպէս հակամարտութեան կողմի որոշիչ ձայնով ներգրաւումը իրական եւ տեւական խաղաղ հանգուցալուծման գործընթացում:
Այստեղ էլ առաջարկում ենք ի նկատի ունենալ հետեւեալ ձեւակերպումը` «Ուստի կառավարութիւնը ջանքեր կը գործադրի բանակցութիւններին Արցախի Հանրապետութեան ներկայացուցիչների ուղղակի եւ լիիրաւ մասնակցութիւնն ապահովելու, ինչպէս նաեւ Արցախի Հանրապետութեան արտաքին քաղաքականութեան իրականացմանը աջակցելու համար»:
Յարգելի՛ գործընկերներ, ի հարկէ, ակնյայտ է այս ծրագրի ընդգծուած քաղաքական բնոյթը, սակայն սա չի կարող նշանակել, թէ պակասելու է արտաքին եւ ներքին քաղաքականութեան իրականացման հետ կապուած կառավարութեան հաշուետուողականութեան նկատմամբ պահանջը, քանզի այն կարգաւորուած է սահմանադրութեամբ: Սահմանադրութեան 156-րդ յօդուածով նախատեսուած` կառավարութիւնը տարեկան զեկոյց է ներկայացնում սահմանադրութեան 86-րդ յօդուածով սահմանուած պետութեան քաղաքականութեան` տնտեսական, ընկերային եւ մշակութային նպատակների իրագործման վերաբերեալ: Հետեւաբար, տուեալ իրավիճակում կարելի է շատ եւ ամէն ինչ չգրել, եթէ գիտես` ինչ անել ու պատրաստւում ես շատ գործել:
Ուրեմն, ի գործ` ի շահ մեր երկրի ու ժողովրդի»:
