Նիկոլ Փաշինեանի Ծրագրային Ելոյթը Ազգային Ժողովին Մէջ

Սիրելի՛ հայրենակիցներ, Հայաստանում տեղի ունեցած թաւշեայ, ոչ բռնի, ժողովրդական յեղափոխութեան ամենաաշխուժ մասնակիցների շարքում էին դպրոցականները եւ ուսանողները, եւ սա բոլորիս համար ազդակ պիտի լինի, որ կրթութեան ոլորտում ունենք լրջագոյն հիմնախնդիրներ: Այդ խնդիրներից առաջնայինը, որը խաթարում է կրթական ողջ գործընթացը եւ խեղաթիւրում կրթական օճախների գործունէութեան իմաստը, դպրոցների եւ բուհերի կուսակցականացումն է: Այս արատաւոր սովորութեան պէտք է վերջ դնել: Դպրոցների, միջին մասնագիտական հաստատութիւնների, բուհերի քաղաքական գործառոյթը պէտք է լինի ոչ թէ իշխանամէտ կամ ընդդիմադիր, այլ` ազատ քաղաքացի դաստիարակելը, ազատ քաղաքացին ինքը թող որոշի իշխանամէտ է ինքը ուզում լինել, ընդդիմադիր, թէ ընդհանրապէս ապաքաղաքական: Ընդ որում, երեք տարբերակն էլ հաւասարապէս հասանելի պիտի լինեն եւ հանդուրժուեն միջավայրի կողմից: Միայն այսպիսի պայմաններում է հնարաւոր Հայաստանի կրթական համակարգը վերադարձնել կրթական գործընթացի բնականոն հուն, որտեղ մարդիկ գալիս են գիտելիք ու հմտութիւն ստանալու, ստեղծագործական միտքն ու ճկունութիւնը զարգացնելու եւ ոչ թէ կուսակցական կամ խմբային ցուցակներում ընդգրկուելու:

Հայաստանի բուհերին պիտի տրուի լիարժէք ակադեմական ինքնակառավարում, ուսանող-համալսարան, ուսանող-դասախօս, աշակերտ-դպրոց, աշակերտ-ուսուցիչ յարաբերութիւնները պէտք է փոխուեն արմատապէս` հիմքում ունենալով կրթութիւնը, այդ թւում` քաղաքացիական կրթութիւնն առաւել արդիւնաւէտ դարձնելու անհրաժեշտութիւնը: Հայաստանի պատկերի ընթացիկ բարձրացումը մենք պէտք է կարողանանք օգտագործել մեր մէկ-երկու բուհերի հենքի վրայ միջազգային համալսարաններ ստեղծելու համար, որտեղ սովորելու կը գան ուսանողներ արտերկրից:

Սիրելի՛ բարեկամներ, յաջորդ կարեւորագոյն իրադարձութիւնը, որ վերջին ամսուայ ընթացքում տեղի է ունեցել Հայաստանում, կանանց աննախադէպ աշխուժութիւնն է հանրային-քաղաքական կեանքում: Վերջին մէկ ամսուայ քաղաքական գործընթացներին կանանց մեծաթիւ մասնակցութիւնն էր կարեւորագոյն գործօններից մէկը, որ մեզ հնարաւորութիւն տուեց Հայաստանում տեղի ունեցող փոփոխութիւններն անուանել սիրոյ եւ համերաշխութեան յեղափոխութիւն: Մենք պէտք է իսկապէս լրջագոյն ջանքեր գործադրենք, որ կանանց ընթացիկ աշխուժութիւնը շարունակի նորանոր դրսեւորումներ ստանալ մեր հանրային, պետական կեանքում: Մենք պէտք է նպաստաւոր պայմաններ ապահովենք, որպէսզի կանայք աւելի շատ ընդգրկում ունենան պետական կառավարման համակարգում, քաղաքական եւ հանրային գործունէութեան մէջ, որովհետեւ վերջին մէկ ամիսը ցոյց տուեց, որ նման աշխուժութիւնը լիովին համատեղելի է մեր ազգային ինքնութեան, ընտանիքի մասին մեր ազգային պատկերացումների հետ: Նոր Հայաստանում կանայք դառնալու են կամ արդէն դարձել են հզօրագոյն գործօն, ու նրանց դերակատարման մեծացումը ապահովելու է Հայաստանի կայուն եւ անցնցում զարգացումը սիրոյ եւ համերաշխութեան պայմաններում: Եւ հիմա այս բարձր ամպիոնից որպէս ժողովրդի կողմից առաջադրուած վարչապետի թեկնածու` ուզում եմ քաջալերել Հայաստանի կանանց եւ նրանց կոչ անել յեղափոխութեան այս յաղթական փուլից յետոյ շարունակել ժամանակ տրամադրել հանրային կեանքին ու գործունէութեանը, որովհետեւ համոզուած եմ, որ այն մթնոլորտը եւ տրամադրութիւնը, որ հիմա Հայաստանում ստեղծուել են նաեւ նրանց ջանքերով, խթանելու են Հայաստանի Հանրապետութեան զարգացումը եւ աւելի են ուժեղացնելու առանց այն էլ ուժեղ հայկական ընտանիքը:

Տիկնա՛յք եւ պարոնա՛յք, սիրելի՛ ժողովուրդ, վարչապետի պաշտօնում ընտրուելուց յետոյ իմ առաջին գործը լինելու է երկրի բնականոն կեանքի ապահովումը բոլոր ոլորտներում: Հէնց այսօր ես պատրաստւում եմ լսել զինուած ուժերի եւ Ազգային անվտանգութեան ծառայութեան ներկայացուցիչների զեկոյցը մեր երկրի արտաքին եւ ներքին անվտանգութեան իրավիճակի մասին: Որեւէ կասկած չունեմ, որ Հայաստանում տեղի ունեցած քաղաքական գործընթացները ոչ միայն չեն նուազեցրել, այլեւ բարձրացրել են մեր երկրի անվտանգութեան մակարդակը մեր բանակի եւ յատուկ ծառայութիւնների մարտական ոգին: Բայց հասկանալի է, որ լրջագոյն ջանքեր եմ գործադրելու զինուած ուժերի սպառազինութեան բնականոն մատակարարումները, բանակի եւ յատուկ ծառայութիւնների բնականոն գործունէութիւնն ապահովելու համար:

Պետական պիւտճէի եկամուտների հաւաքագրումն ու ծախսերի իրականացումը պէտք է տեղի ունենան բնականոն ընթացքով: Եւ ես հայաստանեան փոքր, միջին եւ խոշոր պիզնեսի բոլոր ներկայացուցիչներին, բոլոր իրաւաբանական անձանց կոչ եմ անում պատշաճ եւ ժամանակին կատարել բոլոր հարկային պարտաւորութիւնները` պետական եւ հանրային կեանքի բնականոն կազմակերպումը չխաթարելու համար:

Ուզում եմ դիմել նաեւ հաշուիչ դրամարկղային մեքենայ կիրառող եւ նրանց ծառայութիւններից օգտուող քաղաքացիներին: Սիրելի՛ հայրենակիցներ, յեղափոխութիւնն իմաստ չի ունենայ, եթէ մեր վարքագծում էական փոփոխութիւններ տեղի չունենան: Եւ բոլոր նման ձեռնարկատէրերին կոչ եմ անում կատարուած բոլոր գործարքների համար, ինչպէս եւ պահանջւում է օրէնքով, անպայման ՀԴՄ կտրօն տրամադրել եւ բացառել ՀԴՄ կտրօն չտալու սովորութիւնը, իսկ քաղաքացիներին կոչ եմ անում բոլոր խանութներում, սրճարաններում, ՀԴՄ-ով աշխատող բոլոր տեղերում առանց բացառութեան հետեւողական եւ սկզբունքօրէն պահանջել ՀԴՄ կտրօններ: Սա հնարաւորութիւն կը տայ էականօրէն աւելացնել պետական պիւտճէի եկամուտները եւ առաւել արդիւնաւէտ իրականացնել պետական կառավարումը: Ի վերջոյ, համոզուած եղէք, որ պետութեանը ձեր վճարած գումարները ոչ թէ թալանուելու են, այլ ծառայելու են մեր ազգային եւ պետական շահերի սպասարկմանը, քաղաքացիների իրաւունքների եւ օրինական շահերի պաշտպանութեանը, գործարար միջավայրի բարելաւմանը:

Երկրի բնական կեանքի ապահովմանը զուգընթաց, կառավարութիւնը պէտք է ձեռնարկի նաեւ լրջագոյն բարեփոխումներ: Ուզում եմ յատուկ ընդգծել, որ մենք ունենք առողջապահութեան, ընկերային ապահովութեան, գիւղատնտեսութեան այլ ոլորտներում բարեփոխումներ իրականացնելու սեփական հայեցակարգեր: Բայց սա որեւէ կերպ չի նշանակում, թէ մենք պատրաստւում ենք ինքնաբերաբար մերժել նախորդ կառավարութեան ձեռնարկած բարեփոխումները:

Ընթացիկ այն ծրագրերը, որոնց արդիւնաւէտութիւնն ու անհրաժեշտութիւնը կասկած չի յարուցում, կ՛իրականացուեն բնականոն ընթացքով, իսկ այն բարեփոխումները, որոնք խնդրայարոյց են կամ հանրային լայն քննադատութիւն ու կասկածներ են յարուցում, կրկին կը դրուեն քննարկման եւ լաւարկման` հանրային կասկածներն ու մտահոգութիւնները փարատելու համար: Իսկ եթէ կը պարզուի, որ մտահոգութիւնները հիմնաւոր են, փոփոխութիւնների արդիւնաւէտութիւնը` կասկածելի, այդ ծրագրերը կը վերանայուեն:

Ուզում եմ ընդգծել, որ առանձնայատուկ կարեւորութիւն եմ տալիս առողջապահութեան ոլորտի բարեփոխումներին: Մենք պէտք է կարողանանք հնարաւորինս հասնել այնպիսի արդիւնքի, որ բուժման եւ բժշկական սպասարկման կարիք ունեցող իւրաքանչիւր ոք, այսպէս ասած, չմնայ հիւանդանոցի դռներին:

Առաջիկայում, ինչպէս եւ խոստացել եմ, հանդիպում կ՛ունենամ մշակութային դաշտի ներկայացուցիչների հետ` նրանց հետ քննարկելու համար Հայաստանը մշակութային ճգնաժամից հանելու, մեր երկրում մշակութային յեղափոխութիւն իրականացնելու ուղիներն ու ճանապարհային քարտէզը:

Նկատի ունեմ` կառավարութիւնն առաջիկայ ամիսներին լիարժէք եւ եռանդուն գործունէութիւն կը ծաւալի հանրային պետական կեանքի ապահովման` առանց բացառութեան բոլոր ուղղութիւններով: Բայց եւ այնպէս, մենք մեզ հաշիւ ենք տալիս, որ մեր առաջիկայ ամենամեծ անելիքն ընտրական համակարգի բարեփոխումն է Հայաստանն իրօք ազատ, իրօք արդար, իրօք թափանցիկ ու ժողովրդավարական արտահերթ ընտրութիւնների նախապատրաստելու համար: Սա մեզ համար առաջնահերթութիւն է, որովհետեւ շարունակում ենք համոզուած մնալ, որ Հայաստանի Հանրապետութիւնում գործընթացները սխալ ուղղութեամբ սկսել են ընթանալ, երբ երկրում սկսել է կիրառուել ընտրութիւնների արդիւնքները կեղծելու, ընտրողների ազատ կամարտայայտմանը խոչընդոտելու արատաւոր սովորութիւնը, եւ մենք պէտք է ինչպէս բարոյահոգեբանական, այնպէս էլ օրէնսդրական եւ տեխնիկական միջավայր ապահովենք` հետագայում այսպիսի որեւէ դրսեւորում թոյլ չտալու համար: Վերջին օրերին ես արդէն իսկ շփումներ եմ ունեցել մասնագիտացուած կազմակերպութիւնների ներկայացուցիչների հետ` նրանց հետ քննարկելով ընտրական համակարգի օրէնսդրական եւ տեխնիկական բարեփոխման հնարաւորութիւնը եւ ուզում եմ յոյս ու համոզմունք յայտնել, որ կառավարութեանը կը յաջողուի տրամաբանական սեղմ ժամկէտներում Հայաստանը նախապատրաստել ազատ, արդար, թափանցիկ ժողովրդավարական ընտրութիւնների անցկացմանը:

Սիրելի՛ ժողովուրդ, Հայաստանի Հանրապետութեան հպարտ քաղաքացիներ, որեւէ կասկած չկայ, որ Հայաստանի պատմութեան համար նոր ու փառապանծ մի էջ է բացուել: Վերադարձ հնին այլեւս չի լինելու: Մեր երկրում այլեւս տեղ չունեն յուսահատութիւնն ու անելանելիութիւնը, մեր երկիրը պինդ կանգնած է իր ոտքերի վրայ` բաց ճակատով եւ ամուր ողնաշարով: Քաղաքական գործընթացների այս վերջին շաբաթուայ ընթացքում, երբ լարուածութիւնը հասել էր գագաթնակէտին, եղան որոշ քաղաքական դրսեւորումներ, որոնք մեկնաբանուեցին որպէս ատելութեան քարոզ: Ուզում եմ համաժողովրդական շարժման անունից ասել, որ ատելութիւնը եւ ատելութեան քարոզը մեր ոճը եւ ոճաբանութիւնը չեն, եւ մեր համոզմամբ, Հայաստանում տեղ պիտի չլինի նման երեւոյթների համար:

Ես ուզում եմ կրկին ընդգծել, որ եկել է ազգային միասնութեան ժամը, ինչը չի նշանակում, թէ մենք նոյնական պէտք է լինենք մեր կարծիքներում ու մօտեցումներում, ինչը չի նշանակում, թէ քննադատութիւնը պիտի դիտարկուի որպէս ազգային միասնութեան խաթարում: Դա նշանակում է ընդամէնը, որ Հայաստանի Հանրապետութեան իւրաքանչիւր քաղաքացի, հայ ժողովրդի իւրաքանչիւր զաւակ լիաթոք շնչելու է Հայաստանի Հանրապետութիւնում, իրեն ազատ է զգալու եւ` պաշտպանուած, ու պետութիւնը բոլոր հնարաւոր միջոցներով սատարելու է երջանիկ լինելու մարդկանց իրաւունքի իրացմանը:

Ուզում եմ հաւաստիացնել, որ Գ. հանրապետութեան պատմութեան հետ, անցեալի հետ կապուած բազմաթիւ հարցեր առաջիկայում անպայման պատասխան են ստանալու: Բայց այս ամէնը տեղի է ունենալու ոչ թէ ատելութեան, թշնամանքի, հետապնդումների, կառափնատի, այլ հանրային մեծ երկխօսութեան, ճշմարտութեան փնտռտուքի, ազգային համերաշխութեան եւ միասնութեան մթնոլորտում:

Կառավարութիւնը նաեւ իր իրաւասութեան շրջանակներում ջանքեր կը գործադրի, որ քաղաքական գործունէութեան համար բանտերում յայտնուած անձինք օր առաջ ազատ արձակուեն, եւ մենք ի վերջոյ ազատուենք քաղբանտարկեալ ունեցող երկրի ամօթալի խարանից:

Այսօր մենք բացում ենք Հայաստանի Հանրապետութեան եւ հայ ժողովրդի պատմութեան մի փառաւոր էջ:

Եւ ուրեմն, կեցցէ՛ ազատութիւնը, կեցցէ՛ Հայաստանի Հանրապետութիւնը, կեցցե՛նք մենք եւ մեր երեխաները, որ ապրում ենք ազատ եւ երջանիկ Հայաստանում»:

(Շար. 3 եւ վերջ)