ԺԱԳ ՅԱԿՈԲԵԱՆ
22 մարտին ՀՅԴ Լիբանանի Կեդրոնական կոմիտէն յայտարարեց 6 մայիսի լիբանանեան խորհրդարանական ընտրութիւններուն մասնակցող Դաշնակցութեան թեկնածուներուն ցանկը: Բայց մեր անձնական կարծիքով, այդ հանդիսութեան ընթացքին ամէնէն կարեւորը ոչ թէ թեկնածուներու անուանացանկին յայտարարութիւնն էր, այլ ամփոփ գիծերու մէջ կուսակցութեան նախընտրական ուղեցոյցի կամ ծրագիրի նախագիծին ներկայացումն էր:
Պէտք է այստեղ կարեւորութեամբ նշուի, որ Թաէֆի համաձայնագիրի ստորագրութենէն եւ երկրին սահմանադրական կեանքի բնականոնացումէն ետք, ասիկա առաջին անգամն է, որ Դաշնակցութիւնը նմանօրինակ ուղեցոյցի նախագիծ մը կը ներկայացնէ լիբանանեան հանրային կարծիքին` լիբանանեան քաղաքական, տնտեսական եւ ընկերային զանազան հարցերուն շուրջ կուսակցութեան ունեցած դիրքորոշումներուն մասին: Ասով իսկ, ուրեմն, Դաշնակցութեան նախընտրական արշաւը յառաջիկայ ընտրութիւններու նախօրեակին կը թեւակոխէ որակական անցում մը, որով կուսակցութիւնը եւ իր թեկնածուները իրենց ըսելիքը վերապահած չեն մնար միայն լիբանանահայ հասարակութեան լայն խաւերուն, այլ նաեւ այդ ըսելիքին կարեւոր մէկ բաժինը կ՛ուղղեն լիբանանեան հանրային կարծիքին` ըսելով եւ շեշտելով, որ Դաշնակցութիւնը իր բնոյթով լիբանանահայութեան (իբրեւ համայնք) շահերը պաշտպանելով հանդերձ, նաեւ էապէս լիբանանեան ազգային հայեացքներ ունեցող կուսակցութիւն է:
Եւ յառաջիկայ խորհրդարանական ընտրութիւններուն մասնակցող իւրաքանչիւր խմբաւորում, կուսակցութիւն, քաղաքական ուժ, նախաձեռնութիւն կամ ընտրական ցանկ իր փլաթֆորմը, ծրագիրը ունի: Անոր համար ալ պէտք չէ զարմանալ երբեք, որ Դաշնակցութիւնն ալ ունի նախընտրական ուղեցոյց կամ ծրագիրի նախագիծ: Ահա ասիկա համամասնական ընտրակարգի լաւ կողմերէն մէկն է նաեւ, որով քուէարկողները կամաց-կամաց կ՛ընտելանան քուէարկելու ոչ թէ անձերուն, ինչպէս որ է պարագան մեծամասնական ընտրակարգին, այլ` քաղաքական ծրագիրներուն, փլաթֆորմերուն: Տա՛յ Աստուած, որ ժամանակի ընթացքին լիբանանեան ընտրական օրէնքը աւելի եւս կատարելագործուի համամասնական ընտրակարգը ամրապնդելու եւ նախընտրութեան քուէն չեղեալ նկատելու իմաստով, որովհետեւ ատկէ միակ օգտուողը կ՛ըլլայ լիբանանեան քաղաքական կեանքը` լիբանանեան քաղաքական նոր մշակոյթի մը ձեւաւորման ընդմէջէն…
Բայց առայժմ ունինք այն, ինչ որ ունինք, եւ մեզի կը մնայ առաւելագոյնս օգտուիլ ընտրական նոր օրէնքի դրական կողմերէն, միաժամանակ աշխատիլ սահմանափակելու անոր ժխտական դրսեւորումները: Ինչպէ՞ս: Զանազան այլ քաղաքական ուժերու եւ անձնաւորութիւններու հետ գոյացած ընտրական թէ քաղաքական դաշինքներուն միջոցով, որոնց արդիւնաւէտութիւնը գետնին վրայ ի յայտ պիտի գայ 6 մայիսին յաջորդող փուլին:
Վերադառնանք Դաշնակցութեան ներկայացուցած ծրագիրի նախագիծին: Այո՛, այդ ուղեգիծին մէջ առկայ ամփոփ կէտերուն մէջ նշուած պահանջները կուսակցութեան դիրքորոշումը կ՛արտացոլացնեն, բայց անոնք նաեւ կը պատկանին լիբանանեան հասարակութեան լայն շերտերուն, որոնք անցնող տասնամեակին ընթացքին մնայուն օրակարգի վերածած էին այդ հարցերը` փողոցը եւ քաղաքական բանավէճին ընդմէջէն: Նախընտրական ծրագիրները կամ ուղեգիծները շատ յաճախ որեւէ երկրի մէջ ըստ կարելւոյն ամփոփ, հակիրճ կ՛ըլլան: Պէտք չէ ալ ակնկալել, որ բոլոր հարցումներուն պատասխանները գտնուին հոն: Բայց ինչ կը վերաբերի Դաշնակցութեան ներկայացուցած նախագիծին, անիկա պէտք է առնել իբրեւ սկզբնական փաստաթուղթ, որուն վրայ պիտի հիմնուի Դաշնակցութեան լիբանանեան քաղաքականութիւնը` խորհրդարանական եւ ընդհանրապէս քաղաքական աշխատանքին ընդմէջէն: Կարեւորը, սակայն, հանրութեան լայն մասնակցութիւնն է այս փաստաթուղթի կատարելագործման եւ անոր շուրջ քաղաքական օրակարգի ձեւաւորման աշխատանքին մէջ: Որովհետեւ վերջ ի վերջոյ այս ծրագիրին, ուղեգիծին հիման վրայ է, որ լիբանանահայ քուէարկողներս միասնաբար պիտի ընթանանք` յանուն ամբողջ Լիբանանին: Անձերը կարեւոր ըլլալով հանդերձ, այդ օրը մենք պիտի ուղղուինք քուէարկելու այդ ծրագիրին, Դաշնակցութեան ներկայացուցած առաջադրանքներուն, եւ բարեբախտաբար այդ առաջադրանքները ամփոփող փաստաթուղթը նախագիծի ձեւով այսօր գոյութիւն ունի:
