Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon)
No Result
View All Result
  • Խմբագրական
  • Հայկական
  • Լիբանանեան
  • Միջազգային
  • Յօդուածներ
    • Անդրադարձ
    • Գաղութային
    • Հարցազրոյց
    • Հայրենի Կեանք
    • Գաղութէ Գաղութ
    • Զաւարեանական
    • Գիտութիւն
    • Ազդակ Գաղափարաբանական
    • Պատմական
    • Առողջապահական – Բժշկագիտական
    • Արուեստ – Մշակոյթ
    • Գրական
    • ԼԵՄ-ի ԷՋ
    • Մշակութային եւ Այլազան
  • Գաղութային
  • Մարզական
  • Այլազան
    • «Ազդակ»ի ֆոնտ
    • 50 Տարի Առաջ
    • Ի՞նչ Կ՛ըսեն Աստղերը
    • Յայտարարութիւններ
    • Կնոջական
    • Մանկապատանեկան
  • Խմբագրական
  • Հայկական
  • Լիբանանեան
  • Միջազգային
  • Յօդուածներ
    • Անդրադարձ
    • Գաղութային
    • Հարցազրոյց
    • Հայրենի Կեանք
    • Գաղութէ Գաղութ
    • Զաւարեանական
    • Գիտութիւն
    • Ազդակ Գաղափարաբանական
    • Պատմական
    • Առողջապահական – Բժշկագիտական
    • Արուեստ – Մշակոյթ
    • Գրական
    • ԼԵՄ-ի ԷՋ
    • Մշակութային եւ Այլազան
  • Գաղութային
  • Մարզական
  • Այլազան
    • «Ազդակ»ի ֆոնտ
    • 50 Տարի Առաջ
    • Ի՞նչ Կ՛ըսեն Աստղերը
    • Յայտարարութիւններ
    • Կնոջական
    • Մանկապատանեկան
No Result
View All Result
Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ
No Result
View All Result

Կեանք Փրկած Վերարկուն

Դեկտեմբեր 22, 2017
| Անդրադարձ
0
Share on FacebookShare on Twitter

Մարաշէն Մինչեւ Եգիպտոս Ու Այսօր Արդէն` Երեւան. Կեանք Փրկած Վերարկուի Մը Պատմութիւնը

Եգիպտահայ Երուանդ Գանիմեան Հայոց ցեղասպանութեան թանգարան-հիմնարկին յանձնեց իր հօր վերարկուն: Հայրը` Էֆլաթոն Գանիմեանը, այս վերարկուն կրած է Մարաշէն մինչեւ Եգիպտոս գաղթի ճանապարհին:

Էֆլաթոն Գանիմեան բազմանդամ ընտանիքի մը Յովհաննէս Գանիմեանի եւ Մարիամ Չալէեանի եօթներորդ զաւակն էր, ծնած էր Մարաշ, 16 օգոստոս 1900-ին:

Ինչպէս կը յայտնեն թանգարան-հիմնարկէն, 1920-ի սկիզբը, երբ ֆրանսական զօրքերը կը հեռանային Մարաշէն, Էֆլաթոն Գանիմեանը գաղտնի միանալով անոնց` հեռացած է հայրենի քաղաքէն: Ցուրտ եղանակային պայմաններուն դիմակայելու համար Մարիամ` Էֆլաթոնի մայրը, իրենց տան գորգը վերաձեւած է վերարկուի եւ տուած` որդիին: Ֆրանսական զօրքերուն հեռանալէն ետք քեմալականները կը մտնեն Մարաշ, հայերը կը դիմեն ինքնապաշտպանութեան եւ շուրջ 20 օր կենաց ու մահուան կռիւ կը մղեն: Երիտասարդ Էֆլաթոն փրկուեցաւ վերահաս մահէն` նախապէս փախուստի դիմելով:

Էֆլաթոն Գանիմեանը Եգիպտոս գաղթելէ ետք կ’ամուսնանայ Ազնիւ Օրջանեանին հետ եւ անոնք կ’ունենան հինգ երեխայ: Էֆլաթոն Գանիմեանը մահացած է 1985-ին:

Մարաշը (Գերմանիկ) կը գտնուի լեռնային Կիլիկիոյ մէջ, Ատանայէն մօտ 60 քմ հիւսիս, Տաւրոսի լանջերուն, Սէյհան կամ Ճիհուն գետի արեւելեան հովիտին մէջ, այժմեան Թուրքիոյ մէջ:

Մարաշ անունը յայտնի է հին ժամանակներէն: Ան Կիլիկիոյ հայաշատ ու հարուստ քաղաքներէն էր: Դեռեւս խաչակրաց արշաւանքներու շրջանին (11-13 դարեր) Մարաշի եւ անոր շրջակայքի հայերը բնակչութեան գերակշռող տարրն էին: 16-րդ դարուն Մարաշը անցած է Օսմանեան Թուրքիոյ տիրապետութեան տակ:

Ժամանակակից Մարաշը հիմնադրուած է 17-րդ դարուն: Հայոց ցեղասպանութենէն առաջ Մարաշը ունէր շուրջ 40,000 հայ բնակիչներ, որոնք հիմնականին մէջ կը զբաղէին առեւտուրով, արհեստներով, երկրագործութեամբ:

1918-ին, Մուտրոսի զինադադարէն ետք, երբ թրքական զօրքերը դուրս բերուեցան Կիլիկիայէն, շուրջ 25.000 մարաշցիներ, որոնք 1915-ին քաղաքէն տարագրուած ու հրաշքով ողջ մնացած էին, վերադարձան իրենց հայրենի քաղաք:

Օգտուելով դաշնակիցներու միջեւ առաջ եկած հակասութիւններէն` օսմանեան Թուրքիոյ արեւելեան կողմը, Մուսթաֆա Քեմալի գլխաւորութեամբ, հետզհետէ թափ առնող ազգայնական շարժումը սկսաւ նպատակաուղղուած բռնութիւններ կիրարկել հայ բնակչութեան դէմ` փորձելով կանխել անոնց վերադարձը:

21 յունուար 1920-ին քեմալական զօրքերը յանկարծակի յարձակումով զգալի կորուստներ կը պատճառեն քաղաքին մէջ ամրացած ֆրանսական կայազօրին: 1920-ին քեմալականները յաջողեցան պայմանաւորուիլ ֆրանսացիներուն հետ, որոնք իրենց զօրքերը դուրս հանեցին Կիլիկիայէն: Ֆրանսական հրամանատարութեան անորոշ դիրքորոշումը կը ստիպէ հայ բնակչութեան, խիստ անհաւասար պայմաններու մէջ, դիմել ինքնապաշտպանութեան: Ինքնապաշտպանական փոքրաթիւ ուժերը, այլեւս անկարող ըլլալով դիմակայել թրքական գերակշիռ ուժերուն, ստիպուած կ’ըլլան յանձնուելու թուրքերուն:

Շուրջ 20 օր տեւած գոյամարտը հայ ժողովուրդի պայքարելու վճռակամութեան ապացոյցն էր:

Փրկուած մարաշցիներու պատառիկները ապաստան գտան Սուրիոյ, Լիբանանի, Կիպրոսի, Եւրոպայի, Պաղեստինի, Եգիպտոսի, Հարաւային Ամերիկայի եւ Միացեալ Նահանգներու մէջ:

Մարաշցիները իրենց հայրենակիցներուն նիւթական ու բարոյական օժանդակութիւն ցոյց տալու համար 1924-ին կը հիմնեն Մարաշի հայրենակցական միութիւնը:

Երեւանի արեւելեան կողմը հիմնադրուած աւանը, ուր բնակութիւն  հաստատած են ներգաղթած մարաշցիները, ի պատիւ Մարաշի` անուանուած է Նոր Մարաշ:

 

Նախորդը

Կեդրոնականցի Արմենակ Եւ Կոմիտասներ

Յաջորդը

Դիմատետրեան Անկիւն. Կաղանդ Պապային Երգերը Եւ Մենք

RelatedPosts

Հօտին Եւ Կղերին Սէրն Ու Համակրանքը Նուաճած Ս. Իգնատիոս Մալոյեան
Անդրադարձ

Հօտին Եւ Կղերին Սէրն Ու Համակրանքը Նուաճած Ս. Իգնատիոս Մալոյեան

Հոկտեմբեր 17, 2025
Արցախը Մեր Տեսակն Է (Անկախութեան Տօնի 28-ամեակ)
Անդրադարձ

Իմ Սիւնակը – Ձեր Աշխարհը. Ի Զուր Կը Հնչեն Ահազանգերը Մեր… (Կրթական Վերամուտ Եւ Թարգմանչաց)

Հոկտեմբեր 17, 2025
Սլաք.  Դատարկ Աթոռներու Առջեւ` Մշակոյթի Ամսուն  Մէջ  Նուիրեալներու Աշխատանքին Լռակեաց Վկան
Անդրադարձ

Սլաք. Դատարկ Աթոռներու Առջեւ` Մշակոյթի Ամսուն Մէջ Նուիրեալներու Աշխատանքին Լռակեաց Վկան

Հոկտեմբեր 17, 2025
  • Home
  • About Us
  • Donate
  • Links
  • Contact Us
Powered by Alienative.net

© 2022 Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon). All rights reserved.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In
No Result
View All Result
  • Խմբագրական
  • Հայկական
  • Լիբանանեան
  • Միջազգային
  • Յօդուածներ
    • Անդրադարձ
    • Գաղութային
    • Հարցազրոյց
    • Հայրենի Կեանք
    • Գաղութէ Գաղութ
    • Զաւարեանական
    • Գիտութիւն
    • Ազդակ Գաղափարաբանական
    • Պատմական
    • Առողջապահական – Բժշկագիտական
    • Արուեստ – Մշակոյթ
    • Գրական
    • ԼԵՄ-ի ԷՋ
    • Մշակութային եւ Այլազան
  • Գաղութային
  • Մարզական
  • Այլազան
    • «Ազդակ»ի ֆոնտ
    • 50 Տարի Առաջ
    • Ի՞նչ Կ՛ըսեն Աստղերը
    • Յայտարարութիւններ
    • Կնոջական
    • Մանկապատանեկան

© 2022 Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon). All rights reserved.

Are you sure want to unlock this post?
Unlock left : 0
Are you sure want to cancel subscription?