ՊՕՂՈՍ ՇԱՀՄԵԼԻՔԵԱՆ
«Կամաւորներու կարիքը ունիմ», զբօսանքի ելլելու պահուն յայտարարեց մեր ուսուցչուհին:
7 կամ 8 տարեկան էի: Հօրմէս լսած էի, որ Հայաստան անկախացած էր` շնորհիւ հայ կամաւորներու: Լսած էի այդ հերոսներուն մասին: Քանի մը հատին անուններն ալ գիտէի, մանաւանդ` Անդրանիկը: Եղբայրս անոր անունը կը կրէր: Լսած էի նաեւ Դրօ եւ Քեռի անունները: Դրոն անձամբ տեսած էի Ճեմարանի բակը, սակայն վստահ չէի, թէ Քեռին որո՛ւ մօրեղբայրն էր,երբ ամէնքը քեռի կը կանչէին զինք:
Առաջին ձեռք բարձրացնողը ես եղայ: Մանկական խելքովս, կը կարծէի Հայաստանը պիտի ազատագրենք, եւ ես յարմար անձ մըն եմ: Երէց եղբայրս որսի հրացան մը եւ ատրճանակ մը ունէր, եւ անկէ կրնայի փոխ առնել` գործածելու Հայաստանը ազատագրելու:
Յուսախաբ եղայ, երբ տեղեկացայ, թէ ի՛նչ էր մեր ընելիք կամաւոր գործը: «Վասպուրական» սրահին մէջ ձեռնարկ մը տեղի պիտի ունենար, եւ մենք` կամաւորներս, փոխադրուած աթոռները քով քովի պիտի շարէինք:
Կատարեցի ինծի վստահուած կամաւոր աշխատանքը: Եղբօրս ո՛չ հրացանին, ո՛չ ալ ատրճանակին կարիքը ունեցայ: Այդ օր մեր ուսուցչուհին մեզի սորվեցուց «կամաւոր» բառին իսկական իմաստը: Օգնել` առանց փոխադարձ վարձատրութիւն ակնկալելու: Օգնել` վեհ նպատակի մը համար:
Տասնամեակներ ետք Հայաստան վերանկախացաւ` առանց իմ օժանդակութեանս:
*
* *
Վերը նշուած դէպքին թուականէն հաւանաբար տարի մը ետքն էր: Խումբ մը հայ կիներ եւ օրիորդներ, այցելեցին մեր թաղը: Եկած էին «Պնակ մը կերակուր»-ի հանգանակութեան: Լիբանանահայ օգնութեան խաչի կամաւոր աշխատողներ էին: Կէսօրուան մօտ էր: Անմիջապէս վազեցի ներս` հարցնելու մօրս, թէ ճաշը պատրա՞ստ է: Կը կարծէի` իւրաքանչիւր ընտանիքէ պնակ մը կերակուր հաւաքելով` պիտի տանէին ակումբ եւ բաժնէին չքաւոր ընտանիքներու: Զարմացայ, երբ մայրս պնակ մը կերակուրի փոխարէն` քանի մը թղթոսկի նուիրեց այդ իգականներուն: Այդ անձնուէր հայուհիները առանց զէնքի կամաւորներ էին: Իրենց հանգանակած գումարով չքաւոր հայ ընտանիքներուն օրուան ճաշը կ՛ապահովէին:
Տարիները անցան: Վրայ հասաւ Լիբանանի քաղաքացիական պատերազմը: Օգնութեան խաչի իգականներու մարդասիրական օգնութիւններու կողքին, կար նաեւ կարիքը` զինեալ կամաւորներու: Դարձայ կամաւոր: Այս անգամ` զինեալ կամաւոր: Հայկական թաղերը պաշտպանելը բոլորիս պարտականութիւնն էր: Հայ երիտասարդներ ու պատանիներ, զէն ի ձեռին` ցուրտ ու խոնաւ գիշերներ լուսցնելով, հայկական թաղերը պաշտպանեցինք:
Բարեբախտաբար ներկայիս հայկական թաղերը պաշտպանելու կարիքը չունինք: Զինեալ կամաւորներ չկան Լիբանանի մէջ, սակայն Հայ օգնութեան խաչուհիները մնայուն կամաւորներ են: Պատերազմ թէ խաղաղութիւն` ոչ մէկ տարբերութիւն: Անոնց նուիրական գործը վերջ չունի, ինչպէս նաեւ վերջ չունի այդ նուիրեալներուն աննկուն կամքը, աշխատելու կորովը:
Շաբաթ մը առաջ էր: «Հայաստան» հիմնադրամի Լիբանանի մարմինին կազմակերպած ռատիոթոնի յաջողութեան իրենց մասնակցութիւնը բերին տասնեակներով հայ կամաւորներ: Բազմահարիւր հայորդիներ, իրենց կամաւոր նիւթական օժանդակութեամբ, թիկունք կանգնեցան Ղարաբաղին:
Կամաւորներուն գործ չի պակսիր: Ի մասնաւորի` հայ կամաւորներուն: Ազգային, մարդասիրական աշխատանքները անվերջանալի են:
Արցախի վերջնական ազատագրումին նուիրուած հայ ազատամարտիկները մեր մնայուն զինեալ կամաւորներն են: Ներկայ օրերուն` նոր Անդրանիկներ, նոր Դրոներ, նոր Քեռիներ, որոնց մէջ կը գտնուին ոչ միայն քեռիներ (մօրեղբայրներ), նաեւ` երիտասարդ հայրեր, հօրեղբայրներ եւ ամուսիններ, որոնք` հեռու իրենց ընտանեկան տաքուկ բոյնէն իրենց կեանքը կը զոհեն յանուն վերջնական յաղթանակի:
Կամաւոր բառը կը թարգմանուի որպէս յօժար կամքով իր մասնակցութիւնը բերող անձ, սակայն հայերուս մէջ, կամաւոր բառը ինքն իր մէջ կը պարունակէ նաեւ վեհ ու նուիրական գաղափարներ:
Փա՛ռք ու պատիւ մեր կամաւորներուն:
Լոս Անճելըս, 2017
