Սիրելի՛ ընկեր Ժիրօ,
Մահէդ ետք անդրադարձայ, որ դժուար է նկարագիրդ թուղթի յանձնել: Ոչ թէ անոր համար, որ դուն ունեցած ես յարատեւ գործունէութիւն եւ կամ բազմաթիւ ժողովական ելոյթներ, այլ` հակառակը, քու երբեմնի գործունէութեանդ ընդմէջէն դուն կը հաւատայիր գործին, ոչ թէ գործողի տեսակէտին եւ ոչ թէ տեսակէտ դրսեւորողին, գաղափարին, եւ ոչ թէ` գաղափարի դրօշակիրին:
Կուսակցական գործելաոճի քու այս դժուար ընտրանքդ նկարագրային գիծդ էր կարծես, յատուկ ու վայել` միայն քեզի:
Իբրեւ արդար խոստովանութիւն, մենք մեր առաւելագոյն ճիգը ի գործ դնելով հանդերձ, պիտի չկարենանք կուսակցական գործունէութիւն ծաւալելու ընթացքին մեր եսը փոքրացնել այնքան, որքան դուն փոքրացուցիր միշտ:
Մնայուն գործունեայ չէիր, բայց երբ գործ կը ստանձնէիր, գործը կը ճառագայթէր, բայց գործը գլուխ հանողը հասցէ չունէր: Մենք` ընկերներդ, եթէ իմանայինք, այդ ալ` պատահաբար, որ այս գործին ետին կը կանգնէր Ժիրոն: Քեզի համար գործի յաջողութեան վարկը հաւաքականութեան կը պատկանէր եւ ոչ թէ` գործը ստանձնողին:
Հազուադէպ էին ժողովական ելոյթներդ, բայց հարցերու նկատմամբ տեսակէտդ հաստատ եւ անզիջող էր: Տեսակէտներդ լռութեամբ արտայայտելու իւրայատուկ ոճ ունէիր: Բաւ է, որ մեր աչքերուն նայէիր, ու մենք կը հասկնայինք, թէ մենք շեղած կամ սխալած էինք մեր տեսակէտներուն մէջ, ոչ թէ անոր համար, որ մեզի նայող աչքերը խօսուն էին եւ կամ խիստ, ընդհակառակը, ժպտուն էին անոնք, բայց այդ աչքերուն տէրը իր գործով ու կեցուածքով տուած ու փոխանցած էր իր հաստատ տեսակէտը:
Ամրօրէն կառչած էիր դաշնակցական գաղափարախօսութեան, Դէպի հայրենիք կոչին առաջնահերթ ընդառաջողներէն մէկն էիր: Քեզի համար Հայաստանը միակ ու վերջնական հայրենիքն էր, բայց ափսո՜ս, որ քու երազած միակ ու վերջնական հայրենիքիդ մէջ ապրեցար կարճ ժամանակ:
Իսկ քու անբացատրելի ընկերասիրութիւնդ նման էր քու դաշնակցական գործունէութեանդ ծաւալման եղանակին: Հոն չկային փաղաքշական արտայայտութիւններ, կար լուռ ընկերասիրութեան կեցուածքի դրսեւորում, այնքան, որ քու անձէդ շատ բան զիջելով` տուիր ընկերոջդ եւ այս տուածիդ մասին դուն անգամ չիմացար:
Սիրելի՛ ընկեր, սրամիտ կատակներուդ կարօտը տանիլ կարելի է, բայց մեր իրականութեան մէջ քու բացակայութիւնդ անտանելի է:
Այսօր քու մարմինդ կը յանձնենք հայրենի հողին` այնպէս, ինչպէս քու երազանքդ էր: Մահէդ ետք մեզի կը մնայ քու կուսակցական յատուկ գործելաոճդ փոխանցել նորահաս սերունդին` որպէս դաշնակցական օրինակելի գործելաոճ: Իսկ քու ընկերասիրութեան յուշերդ այս աշխարէն հեռացող քու վերջին ընկերդ իրեն հետ կը տանի գերեզման` հոն վերադարձնելու քեզի իբրեւ մեծ ընկեր:
Հողը թեթեւ գայ վրադ ու յիշատակդ մնայ անթառամ, աննմա՛ն ընկեր:
ՍԳԱԿԻՐ ԸՆԿԵՐ ՄԸ
