Կազմակերպութեամբ Լիբանանահայ օգնութեան խաչի Շրջանային վարչութեան առողջապահական յանձնախումբին եւ «Ա. Պուլղուրճեան» ընկերաբժշկական կեդրոնի Նախազգուշական բաժանմունքին, չորեքշաբթի, 14 դեկտեմբեր 2016-ին, առաւօտեան ժամը 10:30-ին կեդրոնի «Թնճուկեան» սրահին մէջ տեղի ունեցաւ «Գիրութիւնը եւ անկէ խուսափելու ընդհանուր ձեւեր» նիւթով դասախօսութիւն, զոր ներկայացուց` տոքթ. Գոհար Վարդանեան Քէշիշեան:
Բացման խօսքը ներկայացուց առողջապահական յանձնախումբի ատենապետ տոքթ. Սիրուն Վարդապետեան, որ նշեց, թէ անհրաժեշտ է մեր մարմինը լաւապէս խնամենք որպէսզի աւելի յառաջացած տարիքին, նուազ տառապինք զանազան հիւանդութիւններէն: Թէեւ բժշկական ախտաճանաչումները, բուժումները կը բազմանան, կը զարգանան, բայց զուգահեռ զանազան հիւանդութիւններէ մահացողներուն թիւը կը բարձրանայ:
Տոքթ. Գոհար Վարդանեան-Քէշիշեան սկսաւ բացատրելով, թէ ի՛նչ է գիրութիւնը, ճարպակալութիւնը: Անոր համաձայն, առողջութիւնը իւրաքանչիւրին իրաւունքն է, տրուած ծնունդէն, իսկ աւելորդ կշիռքը արդէն իսկ անառողջ վիճակ է:
Տոքթորը յայտնեց, որ արհեստագիտութիւնը եւ անոր զարգացումը պատճառ կ՛ըլլան նստակեաց կեանքի, իսկ երբ այս վիճակին կ՛ուղեկցի նաեւ սխալ սննդառութիւնը, ապա այս բոլորը կը պատճառեն գիրութիւն:
Աւելորդ քիլոկրամները մէկ օրուան մէջ չեն կուտակուիր, հետեւաբար անոնցմէ ձերբազատուիլն ալ երկար ժամանակի կը կարօտի:
Ճարպակալումը պատճառ կը դառնայ շաքարախտի, սրտանօթային հիւանդութիւններու, արեան մէջ քոլեսթերոլի եւ թրիկլիսերիտի քանակի բարձրացումին, ընկճուածութեան եւ քաղցկեղի:
Բժշկուհին նշեց նաեւ այլ պատճառներ ու վիճակներ, երբ մարմնին մէջ կը կուտակուին ճարպերը: Երբեմն անձը կ՛ունենայ գաղտնի ճարպակալում, այսինքն` գիրութիւնը բացայայտող ցուցանիշը բնական կ՛ըլլայ, սակայն մարմնի մէջ կը գերակշռեն ճարպային հիւսուածքները: Այս պարագային կարգաւորելով սննդակարգը, հետեւելով ֆիզիքական վարժութիւններու կարելի է հասնիլ սպասուած արդիւնքին:
Ան մատնանշեց նաեւ այլ պատճառներ, երբ ստացուած սննդային ջերմուժը քիչ է, քան անհատին սպառածը, բայց անձին մօտ առկայ է ճարպակալումը, այդ պարագային հաւանականութիւն կայ գեղձային հիւանդութիւններու:
Գոհար Վարդանեան-Քէշիշեան յայտնեց, որ վերջին տարիներու հետազօտութիւններէն պարզուած է, թէ Տ. կենսանիւթով հարուստ սնունդը մարմինը զերծ կը պահէ ճարպի կուտակումէ, քանի որ «Օմեկա 3»-ի ճարպաթթուները յատուկ էնզայմներու օգնութեամբ կը նպաստեն կշիռքի նուազումին:
Դասախօսը յաջորդ բաժինով խօսեցաւ նաեւ այն մասին, թէ ինչպէս ձերբազատիլ աւելորդ կշիռքէն: Նիհարնալը ո՛չ միայն աւելորդ քիլոկրամները կամ ջուրը կորսնցնելն է, այլ յաւելեալ ճարպի քանակը պակսեցնելը: Անոր համաձայն, միայն ծանր մարզանքը, 45 վայրկեաններ կատարելէ ետք, ինչպէս քալելը, որ նաեւ կը բարելաւէ երակներու աշխատանքը, կը նուազեցնէ ընկճուածութիւնը, կը բարձրացնէ տրամադրութիւնը, մեր մարմնին մէջ կը սկսի փոփոխութիւն յառաջանալ: Մարմնի բարեձեւութիւնը պահպանելու համար պէտք է դանդաղօրէն նուազեցնել կշիռքը: Սննդականոն մը ընտրելէ առաջ, նախընտրելի է կատարել ընդհանուր արեան քննութիւն:
Վերջին բաժինով, տոքթ. Գոհար Վարդանեան Քէշիշեան թուեց շարք մը համեմունքներ, որոնք կը նպաստեն եւ կ՛աշխուժացնեն մարսողական գեղձերու աշխատանքը:
Ան յիշեց հետեւեալները` դիտել տալով սակայն, որ անձի համաձայն անոնք նաեւ կրնան այլ հետեւանքներ ունենալ, մանաւանդ եթէ անհաշիւ գործածուին:
Քիմիոն.- Կ՛աշխուժացնէ ստամոքսի եւ աղիքներու աշխատանքը: Կը նուազեցնէ ստամոքսի նեխման եւ խմորման երեւոյթները:
Մանանեխ (Մութարտ).– Կը գրգռէ ախորժակը, կը նպաստէ մարսողութեան` աւելցնելով ստամոքսահիւթի արտադրութիւնը:
Անիսոն.– Անիսոնի հիմքի վրայ պատրաստուած դեղերը ունին ախորժաբեր, միզամուղիչ, կազամուղ եւ ստամոքսը թուլցնող յատկութիւն:
Թիւրմերիք.- Կը համարուի համեմունքներու թագուհին, ան կը պարունակէ օքսիտանթ, հակաբորբոքային, ինչպէս նաեւ ունի հակաուռուցքային եւ միզամուղ յատկութիւն: Ան կ՛արագացնէ նիւթափոխանակութիւնը:
Քարրի.- Հնդկական ծագումով համեմունք է, անոր բաղադրութեան մէջ կայ քրքում, կարմիր եւ սեւ պղպեղը:
Կծու պղպեղ.- Հարուստ է Սի. կենսանիւթով եւ փոթասիումով: Կը բարելաւէ արեան շրջանառութիւնը, կը հանդիսանայ ուժեղ հակաբորբոքիչ, կ՛արագացնէ մարսողութիւնը:
Սեւ եւ սպիտակ պղպեղ.- Կ՛օգտագործուի աղացած եւ հատիկներու ձեւով: Կը պարունակէ եթերաիւղեր, ալքալոիտներ, որոնք կը խթանեն մարսողութիւնը:
Համեմներու շարքին նաեւ դասախօսը թուեց հէլը, կասիան, դափնետերեւը եւ այլն:
Քացախներու մէջ խնձորի քացախի մասին խօսելով, տոքթ. Վարդանեան նշեց, թէ խնձորի մաքուր քացախը կը պարունակէ խնձորաթթու, մակնէզիոմ, ծծումբ, երկաթ, պղինձ: Խնձորի քացախը կը համարուի օրկանիզմի թթուային հակազդեցութիւնը համակարգող միջոց: Ան կը կանոնաւորէ մարսողութիւնը, նիւթափոխանակութիւնը:
Մարմնի դիմադրողականութիւնը բարձրացնելու եւ զգայնութիւնները նուազեցնելու նպատակով բժշկուհին յանձնարարեց ամէն առաւօտ խմել 1 գաւաթ ջուր, 2 թէյի դգալ խնձորի քացախով:
Աւարտին դասախօսը զանազան օրինակներով ու բացատրութիւններով պատասխանեց ներկաներուն հարցումներուն: