Հինգշաբթի` 14 յուլիս 2016-ը իր ցաւալիութեամբ անջնջելի պիտի ըլլայ Ֆրանսայի պատմութեան մէջ:
Արդարեւ, այդ օր կէս գիշերին ճերմակ մեծ բեռնակառք մը խուժեց հազարաւոր մարդոց վրայ, որոնք Նիսի «Փրոմընատ տեզ Անկլէ»-ի հրապարակին վրայ հաւաքուած էին դիտելու համար Ֆրանսայի ազգային տօնին առիթով կատարուող հրավառութիւնը:
Ըստ կարգ մը լրատուական տեղեկութիւններու, բեռնակառքը աջ ու ձախ կրակելով յառաջացաւ` խուժելով հաւաքուած մարդոց վրայ:
Ոստիկանութիւնը սպաննեց բեռնակառքին վարորդը, որ, ըստ բրիտանական «Միրըր»-ի, Մուհամետ Լահուայէջ Պուհլելն է: Թէեւ ԱՖՓ հաղորդեց, որ բեռնակառքին մէջ գտնուած է ֆրանսացի-թունուզցի 31-ամեայ երիտասարդի մը անձնագիրը, սակայն հետագային ֆրանսական լրատուամիջոցներ նշեցին, որ ան Ֆրանսայի քաղաքացի չէ, այլ կեցութեան թուղթ ունեցող թունուզցի մը:
Արձանագրուած զոհերուն թիւը առնուազն 84 է, որոնց շարքին` մանուկներ: Կան բազմաթիւ վիրաւորներ: Լենվալ մանուկներու հիւանդանոցէն Լորանս Մարի «Ռոյթըրզ»-ին յայտնեց, որ բազմաթիւ մանուկներ կ՛ենթարկուին վիրահատութեան: Հայաստանի արտաքին գործոց նախարարութիւնը իր կարգին նշեց, որ զոհերուն շարքին են Հայաստանի Հանրապետութեան երկու քաղաքացիներ:
Դէպքէն ետք Ֆրանսայի նախագահ Ֆրանսուա Հոլլանտ` վարչապետ Մանուէլ Վալսի հետ ուղղուեցաւ Նիս, ուր այցելեց ահաբեկչական գործողութենէն վիրաւորուածներուն, ինչպէս նաեւ զրուցեց բժիշկներուն հետ` վիրաւորներուն վիճակին ու կարիքներուն մասին տեղեկութիւններ ստանալով:
Նախագահ Ֆրանսուա Հոլլանտ արշալոյսէն առաջ յղած պատկերասփռուած ուղերձին մէջ յայտնեց, որ դէպքը ահաբեկչական յարձակում մըն էր: Ան նշեց, որ տակաւին յստակ չէ, թէ վարորդը օգնականներ ունէ՞ր, թէ՞ ոչ` աւելցնելով. «Ամբողջ Ֆրանսան իսլամական ահաբեկչութեան սպառնալիքին տակ է»:
Ֆրանսայի նախագահը ըսաւ, որ 10 հազար զինուոր եւ պահեստի զինուորներ զօրակոչի ենթարկուած են ու երկրին շարք մը վայրերու մէջ տեղակայուած` շեշտելով. «Պիտի հարուածենք անոնք, որոնք մեզ մեր հողերուն վրայ թիրախ կը դարձնեն»:
Հոլլանտ նաեւ յայտարարեց, որ երկրին մէջ արտակարգ դրութիւնը երեք ամիսով կ՛երկարաձգուի` նշելով, որ Նիսի յարձակումէն ետք Ֆրանսան պիտի ամրապնդէ Սուրիոյ եւ Իրաքի մէջ իր միջամտութիւնը:
Այս առիթով Միացեալ Նահանգներու նախագահ Պարաք Օպամա հեռաձայնային զրոյց մը ունեցաւ նախագահ Հոլլանտի հետ:
Նիսի մէջ գործուած ահաբեկչական անարգ ոճիրին անդրադառնալով` Միացեալ Նահանգներու նախագահ Պարաք Օպամա նշեց, որ իրենք ճիգ պիտի չխնայեն պայքարելու ատելութեան համոզումին դէմ, որովհետեւ անիկա կը քանդէ իսլամականութիւնը:
«Մենք ահաբեկչութեան դէմ յաղթանակ պիտի արձանագրենք` կառչած մնալով բազմազանութեան եւ ազատութիւններուն», ըսաւ Օպամա` աւելցնելով, որ Նիսի դէպքէն ետք կատարուած յայտարարութիւնները` իսլամականները թիրախ դարձնելու վերաբերող, պժգալի են:
Օպամա ընդգծեց, որ Մ. Նահանգներ յանձնառու կը մնան ահաբեկչութեան դէմ պայքարելու եւ կ՛աշխատին ի խնդիր ապահովութեան, խաղաղութեան եւ մարդկային արժանապատուութեան հաստատումին:
«Նիսի վայրագութիւնը մեզի պիտի չարգիլէ ՏԱՀԵՇ-ը տապալելու նպատակով մեր պատերազմը շարունակելու», շեշտեց Օպամա:
Մինչ այդ Սպիտակ Տունը յայտարարած էր, որ Նիսի մէջ տեղի ունեցածը կը նկատէ ահաբեկչական գործողութիւն` հաստատելով, որ նախագահ Օպամա Ֆրանսայի նախագահին առաջարկած է ամերիկեան ապահովական օժանդակութիւն տրամադրել Նիսի յարձակումէն ետք: Սպիտակ Տունը նաեւ հաղորդեց, որ Միացեալ Նահանգներու նախագահը հրամայած է կառավարական շէնքին դրօշակները կիսով բարձրացնել` իբրեւ սուգ Նիսի զոհերուն:
Իր կարգին Ֆրանսայի վարչապետ Մանուէլ Վալս շեշտեց, որ ֆրանսա կարող է տապալել ահաբեկչութիւնը, յայտնելով, որ Նիսի թափանցումը կատարողը ծայրայեղականներու հետ կապեր ունեցող ահաբեկիչ մըն է:
Վալս շեշտեց, որ ապահովական ոչ մէկ բացթողում արձանագրուած է, հաստատելով, որ միջազգային դաշինքը զինուորական իր կարողութիւնները պիտի հզօրացնէ` պատերազմելու համար ահաբեկչական ՏԱՀԵՇ-ի դէմ:
ՄԱԿ-ի Ապահովութեան խորհուրդը մէկ վայրկեան յոտնկայս լռութեամբ յարգեց Նիսի զոհերուն յիշատակը:
Ապա խորհուրդը գումարեց նիստ մը, որ յատկացուած էր Իրաքի մէջ տիրող իրավիճակի քննարկումին:
Նշենք, որ Ապահովութեան խորհուրդի անդամ 15 երկիրները խստիւ դատապարտեցին Նիսի յարձակումը եւ ցաւակցութիւն յայտնեցին 84 զոհերուն հարազատներուն եւ Ֆրանսայի կառավարութեան, ինչպէս նաեւ շուտափոյթ ապաքինում մաղթեցին վիրաւորներուն:
Միւս կողմէ, ՄԱԿ-ի ընդհանուր քարտուղար Պան Քի Մուն դատապարտեց Նիսը հարուածած ահաբեկչական յարձակումը, զայն որակելով սպանդ: «ՄԱԿ-ը նեցուկ կը կանգնի Ֆրանսայի կառավարութեան եւ ֆրանսացիներուն, որոնք ահաբեկչական սպառնալիք կը դիմագրաւեն», ըսաւ ան:
Քի Մուն ընդգծեց, որ հարկ է շրջանային եւ միջազգային ջանքերը աշխուժացնել` դիմակալելու համար ահաբեկչութիւնն ու ծայրայեղականութիւնը: «Նիսի սպանդը գործող բոլոր պատասխանատուները պէտք է դատական իշխանութիւններուն ներկայանան եւ անմիջապէս դատավարութեան ենթարկուին», ըսաւ ան:
Այս առիթով Ֆրանսայի մէջ եռօրեայ սուգ յայտարարուեցաւ:
Նշենք, որ ֆրանսական լրատուամիջոցներ երէկ հաղորդեցին, որ ֆրանսական ոստիկանութիւնը Նիսի օդակայանին մէջ լքուած պայուսակի մը պատճառով դատարկած է օդակայանը եւ զայն խուզարկած: Նախքան այդ, սակրաւորները խուզարկած էին Նիսի մէջ կասկածելի բեռնակառք մը, ինչպէս նաեւ կասկածելի թղթածրար մը պայթեցուցած:
