«Ազդակ»-ի հետ ունեցած յատուկ զրոյցին ընթացքին Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետութեան նախագահի բանբեր Դաւիթ Բաբայեան անդրադարձաւ ապրիլեան չորսօրեայ պատերազմին ընթացքին արցախցիներուն ցուցաբերած քաջարի կեցուածքին, հակառակ անոր կորովը ընկճելու փորձերուն, զորս ի գործ դրին յատկապէս ազրպէյճանական լրատուամիջոցները` խեղաթիւրելով իրականութիւնը: Այս պարունակին մէջ ան կարեւոր նկատեց «Ազդակ»-ին տարած աշխատանքը, ինչպէս նաեւ յատուկ կերպով անդրադարձաւ այս պատերազմը յաղթելու իմաստով Հայաստան-Արցախ-սփիւռք եռամիասնութեան, որով կարելի է ամէն տեսակ մարտահրաւէր յաղթահարել: Դաւիթ Բաբայեան շատ առանցքային նկատեց սփիւռքահայութեան ցուցաբերած կեցուածքը` յաղթանակներու կերտման մէջ կարեւոր նկատելով անոր ամէն տեսակի օժանդակութիւնը:
Ստորեւ` հարցազրոյցին ամբողջութիւնը:
«ԱԶԴԱԿ».- Չորսօրեայ պատերազմին ընթացքին, մինչ հայ զինուորը սահմանագիծին վրայ կը կռուէր հերոսաբար, արցախցիները բուռն կառչածութիւն ցուցաբերեցին եւ հաստատեցին, որ իրենք տէրն են այդ հողին եւ պատրաստ ամէն զոհողութեան: Ձեր կարծիքով, արցախցի ժողովուրդը ինչպէ՞ս դիմագրաւեց պատերազմը, արդեօք ազրպէյճանական կողմի տեղեկատուական պատերազմը, իրականութիւնը խեղաթիւրելու փորձերը ազդեցութիւն ունեցա՞ն անոր վրայ:
ԴԱՒԻԹ ԲԱԲԱՅԵԱՆ.- Պէտք է նշել, որ մեր բոլոր յաղթանակների, մեր տոկունութեան եւ զօրութեան հիմքում ընկած է մեր միասնականութիւնը, Հայաստան-Արցախ-սփիւռք կուռ եռամիասնութիւնը: Եւ դա պատահական չէ, քանի որ արցախեան հիմնախնդիրը ոչ միայն արցախցու ճակատագիրն է, այլ նաեւ Մայր Հայաստանի եւ սփիւռքի ապագան: Ինչ վերաբերում է հակառակորդի տեղեկատուական քաղաքականութեանը, ապա, ի հարկէ, այն ունէր երեք նպատակ. առաջինը` փորձել ահաբեկել Արցախին եւ համայն հայութեանը, երկրորդը` ապատեղեկացնել միջազգային հանրութեանը եւ երրորդը` Ազրպէյճանի հանրութեանը մատուցել իրականութեանը չհամապատասխանող լուրեր` գովաբանելով Ալիեւին եւ թաքցնելով սեփական մեծաթիւ կորուստներն ու զոհերը: Հակառակորդն, այնուամենայնիւ, թերացաւ բոլոր երեք ուղղութիւններով էլ: Նա չկարողացաւ ահաբեկել Արցախին, որովհետեւ մեր ժողովուրդն այս արատի դէմ ունի բարձր դիմադրողական համակարգ: Ազրպէյճան չկարողացաւ մոլորութեան մէջ դնել միջազգային հանրութեանը, որովհետեւ մեզ հետ էր ողջ Հայաստանն ու սփիւռքը, ովքեր տարբեր երկրներում հակազդեցին հակառակորդի կեղծ տեղեկատուական հոսքին եւ ներկայացրին ճշմարտացի տեղեկութիւններ: Այս գործում մեծ էր նաեւ «Ազդակ» օրաթերթի դերը, նրա աշխատակիցների արհեստավարժ եւ հայրենանուէր գործունէութիւնը: Ինչ վերաբերում է սեփական հանրութեանն ապատեղեկացնելուն, ապա այն ծանր կորուստները, որ Ազրպէյճանը կրեց, պարզապէս անհնարին է թաքցնել, ինչքան էլ ստայօդ եւ կեղծ տեղեկութիւններ տարածի:
«Ա.».- Ինչպէ՞ս կը գնահատէք Արցախի Հանրապետութեան միջազգային ճանաչման ուղղութեամբ ընթացող զարգացումները. միջազգային լրատուամիջոցները որքանո՞վ կ’օգնեն կամ կը խանգարեն այդ գործընթացին:
Դ. Բ.- Արցախի միջազգային ճանաչումն ընթանում է բաւական աշխուժ: Մեր հանրապետութեան միջազգային ճանաչման գործընթացում մենք իրականացնում ենք բազմաշերտ քաղաքականութիւն: Այստեղ աշխատանք է տարւում ոչ միայն տարբեր պետութիւնների կենտրոնական իշխանութիւնների, այլեւ տարբեր վարչական միաւորների հետ: Ընդ որում` այդ աշխատանքը չի սահմանափակւում լոկ քաղաքական ճանաչմամբ: Մենք զարգացնում ենք տարբեր պետութիւնների կազմում գտնուող վարչատարածքային միաւորների հետ տնտեսական, մշակութային եւ այլ տիպի կապերը:
Այսօրուայ դրութեամբ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետութեան անկախութիւնը փաստացի ճանաչել են Միացեալ Նահանգների Մասաչուսեց, Ռոտ Այլընտ, Մէյն, Լուիզիանա, Քալիֆորնիա, Ճորճիա եւ Հաուայ նահանգները, ինչպէս նաեւ` Աւստրալիայի Նիւ Ուէյլզ նահանգը, Պասքերի երկիրը: Նրանք նաեւ կոչ են յղել իրենց դաշնակցային իշխանութիւններին` պաշտօնապէս ճանաչել Արցախը եւ զարգացնել յարաբերութիւնները նրա հետ: Աշխուժ կապեր ենք հաստատել նաեւ տարբեր երկրների բազմաթիւ շրջանների եւ քաղաքների հետ` զարգացնելով քոյր քաղաքների գաղափարը: Օրինակ` Ստեփանակերտն ու Շուշին նման կապեր են հաստատել Միացեալ Նահանգների Մոնթեպելլօ եւ Լոս Անճելըս քաղաքների հետ: Նմանատիպ կապեր կան նաեւ Եւրոպայի, մասնաւորապէս, Ֆրանսիայի տարբեր քաղաքների հետ:
Արցախի ճանաչման մասին խօսել են նաեւ տարբեր պետութիւններ, օրինակ` Ուրուկուէյը: Մենք նաեւ զարգացնում ենք մեր կապերը Հարաւային Օսիայի, Աբխազիայի եւ Մերձտնեսթրի հետ:
Խօսելով գործընթացին տարբեր լրատուամիջոցների օժանդակելու կամ խոչընդոտելու մասին` պէտք է նշեմ, որ հիմնականում դրանք ազրպէյճանական եւ թուրքական լրատուամիջոցներն են եւ այդ երկու պետութիւնների կողմից տարբեր երկրներում ֆինանսաւորուող մի շարք լրատուամիջոցներ, որոնք կանոնաւոր ստանում են իրենց «ռուշուաթ»-ը (կաշառք-«Ա.»): Բայց մենք ունենք նաեւ լրատուամիջոցներ, որոնք սատարում են Արցախի միջազգային ճանաչմանը, եւ դա սկզբունքային դիրքորոշում է, այլ ոչ թէ փողով գնուած դիրքորոշում: Եւ սա մեր ամենամեծ ձեռքբերումներից է:
«Ա.».- Ինչպէ՞ս կը վերաբերիք Ազրպէյճանի պաշտպանութեան նախարար Զաքիր Հասանովի վերջին այն յայտարարութեան նկատմամբ, թէ ապրիլեան իրադարձութիւնները ապացուցեցին, որ ազրպէյճանական բանակը լաւագոյնն է Հարաւային Կովկասի մէջ:
Դ. Բ.- Կարծում եմ, որ Հասանովի գնահատականը մասամբ է ճիշդ: Ազրպէյճանական բանակն իրօք առաջատար է տարածաշրջանում զոհերի, կորցրած զինտեխնիկայի եւ ծախսուած միջոցների ու ստացուած արդիւնքների անհամաչափութեան քանակով: Եւ կարող ենք վստահօրէն փաստել, որ այս ոլորտում նրանք միշտ էլ լինելու են ամենաառաջատարը:
«Ա.».- Վերջին դէպքերը անգամ մը եւս փաստեցին, որ ղարաբաղցիները վախցնելը դիւրին չէ, ի՞նչն է, որ այսքան ուժ կու տայ արցախցիին:
Դ. Բ.- Արցախցին եւ հայն ընդհանրապէս պաշտպանում է իր ընտանիքը, իր հողը, իր արժանապատուութիւնը: Դրանք այն սրբութիւններն են, որոնց պաշտպանութիւնը հիմնուած է խիզախութեան եւ անձնուիրութեան վրայ: Այստեղ անձնական գոյատեւման բնազդը ճնշւում է ազգի եւ հայրենիքի պաշտպանութեան գաղափարով: Ի հակառակ դրա, եթէ պատերազմ է մղւում փողի, նիւթական բարիքների կամ փառքի համար, ապա բոլոր այդ «արժէքները» անմիջապէս յետին գիծ են մղւում սեփական գոյութեան առաջին իսկ լուրջ վտանգի պայմաններում:
«Ա.».- Չորսօրեայ պատերազմին ընթացքին եւ անոր յաջորդող հանգրուանին, մինչեւ օրս, համայն հայութիւնը, յատկապէս սփիւռքի մէջ բարոյապէս եւ նիւթապէս հերոս Արցախին կողքին կանգնելու զանազան նախաձեռնութիւններու դիմած է: 20 ապրիլին նաեւ Լիբանանի մէջ դրամահաւաք կատարուեցաւ: Ի՞նչպէս կ’արժեւորէք այս երեւոյթը եւ ի՞նչ խօսք կ’ուղղէք աշխարհասփիւռ հայութեան:
Դ. Բ.- Ինչպէս արդէն նշեցի, մեր բոլոր յաղթանակների հիմքում ընկած է Հայաստան-Արցախ-սփիւռք եռամիասնութիւնը: Մենք միշտ զգում ենք աշխարհասփիւռ հայութեան աջակցութիւնը: Այս օրհասական օրերին բազմաթիւ կամաւորներ եկան Արցախ սփիւռքից, այդ թւում նաեւ` Լիբանանից: Արցախ է այցելել Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Արամ Ա. կաթողիկոսը: Այս այցը, յիրաւի, պատմական էր: Այս ամէնն, ի հարկէ, գօտեպնդում եւ ոգեւորում է արցախցիներին:
Ինչ վերաբերում է պատգամին, ապա մեր պատմութիւնն ու իրականութիւնը, մեր խիզախ ֆետայիները եւ նորօրեայ քաջարի մարտիկները իրենց կեանքով եւ ծառայութեամբ այդ պատգամն արդէն իսկ հաղորդում են: Ազատ, անկախ, հզօր պետականութիւնը եւ Հայաստան-Արցախ-սփիւռք եռամիասնութիւնը բացառիկ արժէք է մեզ համար եւ ամէն ոք իր տեղում պէտք է անի հնարաւորն այն ամրապնդելու համար: Սա է մեր յաղթանակների ամենակարեւոր եւ թերեւս միակ գրաւականը: