Ակնարկ
Իսկական Տագնապը
Երրորդ էջի մէջ սկսանք հրատարկել ուշագրաւ յօդուածաշարք մը` «Խորհրդային Միութիւնը առանց Խրուշչովի»:
Յօդուածագիրը ֆրանսացի լրագրող մըն է` Ժան Ֆրանսուա Քան, «Լ՛էքսփրես»-ի մնայուն աշխատակից, որ նոր վերադարձած է Ռուսիայէն, ուր ամէն պարագայի տակ առաջին անգամը չէ, որ կ՛այցելէ:
Ֆրանսացի լրագրողը Մոսկուա գտնուած է այն օրերուն, երբ Քոսիկին Կոմկուսի Կեդրոնական կոմիտէի լիագումար նիստին ներկայացուց տնտեսական «բարեկարգութեան» իր ծրագիրը, ամէնէն յեղափոխականը, որուն մասին մեկնաբանութիւնները չեն դադրած տակաւին` հակառակ ամիս մը անցած ըլլալուն: Ուստի լաւատեղեակ է այն կացութեան, որուն բերումով Քրեմլինի վարիչները հարկադրուեցան խոր փոփոխութիւններ մտցնել երկրին տնտեսական կառոյցին մէջ եւ` այն հակազդեցութեան, որ այդ փոփոխութիւնները ստեղծեցին խորհրդային հանրապետութեանց ժողովուրդներուն մօտ:
Լրագրողի սուր աչքով եւ դիտելու կարողութեամբ, Ժան Ֆրանսուա Քան այսօրուան Խորհրդային Միութեան տագնապ կը վերագրէ այն խոր տարբերութեան, որ գոյութիւն ունի խորհրդային մարդուն եւ խորհրդային արտադրութեան միջեւ:
Վերջին տասը տարիներու ընթացքին հարկադրաբար ընծայուած ազատութիւնները խորհրդային զանգուածներուն մօտ ստեղծած են անդիմադրելի պահանջ մը նորութեան, հոգ չէ թէ այ նոյն նորութիւնը տասնամեակներու հնութիւն եղած ըլլայ Արեւմուտքի զանգուածներուն համար:
Յեղափոխական Ռուսիան, իր հնգամեայ ծրագիրներու երկար շարքով, տասնամեակներ ամբողջ լծուեցաւ ժողովուրդներու երեւակայութեան խօսող, բայց իր իսկ ժողովուրդին երբեք օգտակար չեղող ձեռնարկներու: Արդիւնքը եղաւ այն, որ սփութնիքներու զարմանահրաշ յաջողութիւններով խանդավառ խորհրդային վարիչները չկրցան խորհրդային քաղաքացիին տալ ածելի մը, որ մօրուքին հետ մորթն ալ չփրցնէր:
Տագնապը ծնունդ առած է այս հիմնական անհաւասարութենէն… հաւասարութեան երկրին մէջ:
Խորհրդային քաղաքացին կ՛ուզէ անձնապէս վայելել բարձրորակ թեքնիքի մը ընծայած դիւրութիւնները` իր առօրեայ կեանքին ամէնէն տարրական պահանջներուն գոհացում տալու համար:
Իր հո՞գն է, թէ սփութնիքներ կ՛արձակուին` հետզհետէ աւելի կատարելագործուած, հետզհետէ աւելի ծանր:
Կարեւորը, այս պարագային, կատարելագործուած սառնարան մը ունենալն է:
Սփութնիքներու անջրպետային ճամբան երկրային բարօրութեան ճամբան չէ խորհրդային ժողովուրդին համար:
X
Տը Կոլի Զգայացունց Յայտարարութիւնները
– Պատրաստ Եմ Զինակցութիւն Կնքելու
Խորհրդային Միութեան Հետ
– Հանգիստ Պիտի Չընեմ, Մինչեւ Որ Ամերիկացի
Վերջին Զինուորը Չէ Հեռացած Եւրոպայէն
– Գերմանիան Պէտք Է Մնայ Ենթակայ Վիճակի Մէջ,
Բանակի Պէտք Չունի, Կրնամ Զայն Պաշտպանել,
Ռուսերը Գիտեն, Թէ Կրնամ Քանդել Մոսկուան
Զօրավար տը Կոլ պատրաստ է զինակցութիւն կնքելու Խորհրդային Միութեան հետ, պահանջլեու` ՕԹԱՆ-ի փոխարինումը երկկողմանի դաշնագիրներու շարքով մը, պահանջելու ամերիկացիներու մեկնումը Եւրոպայէն եւ ընդդիմանալու եւրոպական գերազգային քաղաքական որեւէ մարմնի կազմութեան:
Ասոնք են հիմնական կէտերը յայտարարութեան մը, որ զօրավար տը Կոլ ըրած է «Ֆանսայի եւ Միացեալ Նահանգներու դաշնակից» դիւանագէտի մը, ուր այդ դիւանագէտը, որուն ինքնութիւնը յայտնի չէ, բառ բառ առ կրկնած է «Նիուզուիք» շաբաթաթերթին դիւանագիտական թղթակիցին:
Ամերիկան շաբաթաթերթին համաձայն, որ կը հրատարակէ դիւանագէտին ըսածները, զօրավար տը Կոլ Գերմանիոյ մասին ըսած է.
«Գերմանիա պէտք է պահուի մնայուն ենթակայութեան վիճակի մը մէջ: Երբեք պէտք չէ ազդեցութիւն գործէ եւրոպական որոշումներուն վրայ, ոչ ալ իր ձայնը ունենայ Եւրոպայի զինուորական ռազմավարութեան մէջ… Գերմանիոյ երբեք պէտք չէ արտօնուէր իր սեփական բանակը ունենալ: Գերմանները ինչո՞ւ բանակ կ՛ուզեն: Եթէ յարձակման ենթարկուին, զիրենք պիտի պաշտպանեմ իմ հարուածող ուժովս: Ռուսերը գիտեն, թէ կրնամ քանդել Մոսկուան»:
Գալով Խորհրդային Միութեան` զօրավար տը Կոլ յայտարարած է, թէ պատրաստ է զինակցութիւն մը կնքելու խորհրդայիններուն հետ` ճշդելով. «Կ՛երաշխաւորեմ միայն եւրոպական Ռուսիան: Ինչ որ Ուրալներէն անդին է, պիտի պահանջուի չիներու կողմէ եւ չեմ ուզեր, որ ֆրանսացիներ մեռնին Չինաստանի դէմ կռուելով: Ասիոյ մէջ խորհրդային ստացուածքներուն համար»:
ՕԹԱՆ-ի եւ Միացեալ Նահանգներու առնչութեամբ, զօրավար տը Կոլ ծաղրանքով խօսած է Եւրոպայի պաշտպանութեան ամերիկեան երաշխաւորութեան մասին: «Իրենց համար դիւրին է երաշխիքներ տալ, այնքան ատեն որ կը մնան Ատլանտեանի միւս կողմը» ըսած է զօրավար տը Կոլ: Գալով ՕԹԱՆ-ի` պէտք է փոխարինուի երկկողմանի զինակցութիւններու ցանցով մը եւ Եւրոպայի վրայ հաստատուած ամերիկեան գերակայութիւնը պէտք է վերնայ: Տը Կոլ ըսած է. «Հանգիստ պիտի չունենամ, մինչեւ որ ամերիկացի վերջին զինուորը մեկնած չէ Եւրոպայէն»:
Դիւանագէտը զօրավար տը Կոլին հարցուցած է, թէ ի՛նչ պիտի պատահի, եթէ Արեւմտեան Եւրոպան յարձակման ենթարկուի ֆրանսական հարուածող ուժի հասողութենէն դուրս գտնուող երկրի մը կողմէ. օրինակ` համայնավար Չինաստանի: Տը Կոլ պատասխանած է. «Ատիկա այլ սերունդի մը գործն է»:
Այլ յօդուածի մը մէջ «Նիուզուիք» կը գրէ, թէ ակնյայտ կերպով տը Կոլ, «Կ՛ուզէ քանդել ՕԹԱՆ-ը իր ներկայ ձեւին մէջ»: Միացեալ Նահանգները այլեւս համոզուած են ասոր եւ արդէն իսկ պատրաստած են ծրագիրներ` ՕԹԱՆ-ը պահելու համար առանց Ֆրանսայի: Անոնք ՕԹԱՆ-ի ընդհանուր բանակատեղին պիտի փոխադրեն այլ երկիր մը, Հոլանտա կամ Արեւմտեան Գերմանիա: