Ռաուլ Վալենպերկի միջազգային հիմնադրամը եւ Քլարքի համալսարանի Ողջակիզումի եւ ցեղասպանութեան ուսումնասիրութեան Սթրասլեր կեդրոնի Գալուստեան/Մուքկար ամպիոնը, փրոֆեսէօր Թաներ Աքչամի հետ նախաձեռնած են մեծ հետազօտութեան մը:
armeniangenocide100.org-ի փոխանցմամբ, այս ընդարձակ հետազօտութեան նպատակը այն թուրքերուն եւ քիւրտերուն մասին տեղեկութիւններ հաւաքելն է, որոնք օգնութեան ձեռք մեկնած են Հայոց ցեղասպանութեան զոհերուն:
Ռաուլ Վալենպերկի միջազգային հիմնադրամին հիմնական առաքելութիւնն է բացայայտել փրկութեան եւ համերաշխութեան մասին չպատմուած պատմութիւնները: Իսլամ փրկիչներու հարցը, որոնք ամէն ջանք գործադրած են 20-րդ դարու սկիզբը հայերուն փրկելու համար, չուսումնասիրուած ասպարէզ է, որ դեռ պէտք է բացայայտուի, կը նշուի հիմնադրամի կայքին մէջ տեղադրուած զեկոյցի նախաբանին:
«Մեզի համար մեծ պատիւ է մեր ուժերը միաւորել աշխարհահռչակ թուրք պատմաբան եւ ընկերաբան Թաներ Աքչամի հետ, որ ջանք չէ խնայած` փորձելով իրարու համապատասխանեցնել հայերու եւ թուրքերու պատմածները, ինչպէս նաեւ` Քլարքի համալսարանի Ողջակիզումի եւ ցեղասպանութեան Սթրասլեր կեդրոնի անոր ամպիոնին հետ:
Սա իւրատեսակ փորձ է գտնելու եւ մեծարելու այն բազմաթիւ թուրքերն ու քիւրտերը, որոնք օգնութեան ձեռք մեկնած են իրենց հայ հարեւաններուն, մարդկութեան ամենամութ ժամանակաշրջաններէն մէկուն մէջ: Վալենպերկի հիմնադրամը նոյնը կ՛ընէ Ողջակիզումին հետ կապուած:
Չարիքի վրայ կեդրոնանալու փոխարէն` մեր ՀԿ-ն կը ձգտի ընդգծել այն կիներուն եւ տղամարդոց համերաշխութեան ոգին, որոնք յաճախ վտանգի ենթարկած են իրենց սեփական կեանքը` միւսներուն փրկելու համար: Սա մեր պարտքն է այդ փրկիչներուն առջեւ եւ ամէնէն առաջ մեր պարտաւորութիւնը` երիտասարդ սերունդի առջեւ, որ պէտք է տեղեակ ըլլայ այս օրինակներուն մասին:
Այս առնչութեամբ իրականացուած հետազօտութիւնը մանրակրկիտ ձեւով եւ ջանասիրաբար իրականացուած է իսլամական (թրքական եւ քրտական) նահանգներուն մէջ, ուր տեղի ունեցած են ամենաշատ սպանութիւնները, եւ ուր պատմութիւններուն մեծ մասը սերունդէ սերունդ փոխանցուած է բանաւոր կերպով:
Ինչպէս խոստացած էինք, ուսումնասիրութիւնը հիմա արդէն հրատարակուած եւ ներկայացուած է հանրութեան դատին, որպէսզի մասնագէտները եւ հասարակ ընթերցողները կարենան ծանօթանալ ատոր եւ իրենց կարծիքը յայտնել:
Բարութեան ճանաչումը մեր առաքելութեան հիմնասիւներէն է, եւ մենք վստահ ենք, որ այս մանրազնին ուսումնասիրութիւնը մեզի թոյլ կու տայ նոր անուններ աւելցնել փրկիչներու ցանկին վրայ: