ՊԱՅԾԻԿ ԳԱԼԱՅՃԵԱՆ
Կարելի է անվարան յայտարարել, թէ, հակառակ զինք շրջապատող ահազանգային քաղաքականութեան, Լիբանանի մշակութային կեանքը յաջողութեամբ ինքզինք գերազանցեց այս եղանակին: Ամիսներ առաջ արդէն իսկ տոմսերը սպառած համերգը յիրաւի արդարացուց ինքզինք` ապահովելով վեց հազար հանդիսատես, որոնք Պաթրուն ուղղուած էին Լիբանանի զանազան շրջաններէ:
Աշխարհահռչակ, ծագումով հայ ֆրանսացի (իր արտայայտութեամբ) երգիչը, երգահանը, բանաստեղծն ու դերասանը, հակառակ այն իրողութեան որ ծնած է Վրաստան-Ախալցխա, իր 91 տարեկան բեղմնաւոր տարիքին, այնքան շքեղօրէն պանծացուց Պաթրունի միջազգային փառատօնի ծիրին մէջ կայացած համերգը, որ իր երգի սիրահարները ելեկտրականացած էին ստեղծուած արուեստախառն մթնոլորտին մէջ:
Ի զուր տեղ չէ, որ ֆրանսական «շանսոն»-ը բոլոր ժամանակներու ալ մնաց անգերազանցելի, շնորհիւ Շարլ Ազնաւուրին, որ իր նմաններուն եւ իր արուեստին շնորհիւ ֆրանսական երաժշտութիւնը հասցուց դասական արուեստի գագաթնակէտին: 1946-էն մինչեւ այսօր ան համերգներով շրջագայած ու համաշխարհային առաջնակարգ համերգասրահներու մէջ ելոյթ ունենալով հպարտօրէն արտայայտուած է իր հայկական ծագման մասին: Երախտագիտութեան ազնիւ զգացումներով ան բարձրաձայնած է իր հայու ինքնութեան ու իր հայկական արմատներուն, օրինակ` էրզրումցի հօր ու իզմիրցի մօր դաստիարակութեան մասին:
Մտաւորականութիւնը յաճախ արտայայտուած է, եթէ սիրոյ լեզուն ֆրանսերէնն է, ապա աղօթքի լեզուն անպայման հայերէնն է: Իսկ համաշխարհային ճանաչում ունեցող արուեստագէտներ յաճախ արտայայտուած են, թէ «շանսոն»-ի մայրենի լեզուն ֆրանսերէնն է, ապա մեր պարագային` շանսոնի արքան ՀԱՅ է:
Ազնաւուրի մեկնաբանութիւններու շտեմարանը հարուստ է իր ստեղծագործած 1000-է աւելի երգերով, որոնց ընդմէջէն գլուխ գործոցներ կարելի է համարել «Լա Պոեմ»-ը, «Աւէ Մարիա»-ն, «Մամա»-ն, «Իզապէլ»-ն ու «Երկու կիթառ» երգերը, որոնք մեծ յափշտակութեամբ ունկնդրուեցան Պաթրունի փառատօնի ընթացքին: Երեկոյթի մթնոլորտէն ներշնչուած ու զգացուած` աւելի եւս կը յուզուէի, երբ ականատեսը կ՛ըլլայի շուրջ բոլորս գտնուող լիբանանցի (արաբ) ունկնդիրներուն, որոնք խոր ապրումներով կ՛ընկերակցէին ՄԵՐ «շանսոնիէ»-ին` յատկապէս «Այս է վերջը», «Դեռ երէկ» եւ «Ճահելութիւն» երգերու ընթացքին:
Ազնաւուր Խորհրդանիշ`
Հայոց Մեծ Եղեռնին…
1988-ին հայութեան ապրած մեծ աղէտէն` Սպիտակի երկրաշարժէն ետք, Ազնաւուր բազմաթիւ անգամներ այցելեց հայրենիք ու գտնուեցաւ աղէտի գօտիի շրջանները: Իր այցելութիւնը մեծ արձագանգ ունեցաւ թէ՛ հայրենի, եւ թէ միջազգային մամուլին մէջ, ընդ որում, ան յաջողեցաւ աշխարհը ստիպել, որ իր հայեացքները ուղղէ դէպի Հայաստան: Այնուհետեւ Ֆրանսայի մէջ հիմնադրեց «Ազնաւուրը Հայաստանին» բարեսիրական հիմնադրամը, որ անսակարկօրէն օգնութեան կը հասնէր երկրաշարժէ տուժածներուն:
Արդարեւ, անցնող շաբաթավերջին, լիբանանահայ հանդիսատեսը` որ մեծ համբերութեամբ կ՛ակնկալէր, որ Հայոց ցեղասպանութեան 100-ամեակին առիթով մեր ժողովուրդի մեծագոյն «շանսոնիէ»-ն գէթ մեկնաբանէր «Անոնք ինկան»-ը, կամ հպանցիկ ակնարկ մը կատարէր մարդկային պատմութեան մեծագոյն Ցեղասպանութեան, համերգէն հեռացաւ իր ազգին հպարտութիւնն ու հայու տաղանդին խորհրդանիշը հանդիսացող Ազնաւորին (Վաղինակ Ազնաւուրեանին), 91-ամեայ երգիչին լիբանանեան բեմահարթակին վրայ ունեցած կեանք մը արժող մեծագոյն յաջողութեամբ:
