Նախաձեռնութեամբ Լիբանանի հայոց թեմի Ազգային առաջնորդարանի տեղեկատուական բաժանմունքին, Ազգային առաջնորդարանի ժողովներու, բաժանմունքներու եւ գործունէութեան ծանօթացման հարցազրոյցներու շարքին, չորեքշաբթի, 22 յուլիս 2015-ին, Ազգային վարչութեան Բնակարանային յանձնախումբին մասին «Վանայ Ձայն» հարցազրոյց մը ունեցաւ բնակարանային յանձնախումբի ատենապետ Րաֆֆի Կէօվօղլանեանին եւ մեթր Թալին Սահակեան-Դարբինեանին հետ: «Վանայ Ձայն»-ի հաղորդավար Հուրի Փափազեան-Էմմիեան վարեց հարցազրոյցը, որ իր ամբողջութեամբ կը դարձնենք «Ազդակ»-ի ընթերցողներուն սեփականութիւնը:
ՀԱՐՑՈՒՄ.- Բնակարանային յանձախումբը ինչպիսի՞ աշխատանքներու կը ձեռնարկէ:
ՐԱՖՖԻ ԿԷՕՎՕՂԼԱՆԵԱՆ.- Ազգային վարչութեան բնակարանային յանձնախումբը սկսած է գործել 1990-ական թուականներու սկզբնաւորութեան: Նպատակն է փոխատուութիւններ կատարել հայ ընտանիքներու, որոնք կ՛ուզեն Պուրճ Համուտի մէջ դառնալ տուներու սեփականատէր: Այս ծիրին մէջ յանձնախումբը նաեւ օգտակար կը դառնայ տուներու օրինականացման եւ կարգաւորման աշխատանքներուն: Տարիներու ընթացքին մենք ունեցած ենք 600 պարագաներ, որոնց մեծամասնութիւնը այս յանձնախումբին ճիգերով լուծուած են: Բնակարանային յանձնախումբին այս գործը հասութաբեր նախաձեռնութիւն չէ, այլ կը միտի հասարակութեան օգտակար դառնալ:
Հ.- Բնակարաններ ունենալու պայմանները ի՞նչ են:
Ր. Կ.- Հիմնադրութեան օրերուն, յանձնախումբը պարզապէս ծախսերը ամբողջացնող գումարներ կը հայթայթէր նպաստաւոր պայմաններով: Հետագային ծրագիրը ընդարձակուեցաւ եւ տարածուեցաւ: Դիմող ընտանիքը պէտք է ըլլայ հայ, բնակավայրը գտնուի Պուրճ Համուտի մէջ, կառոյցը առեւտրական նպատակներով չգործածուի: Ընտանիքը պէտք չէ ըլլայ այլ բնակարանի սեփականատէր, բացի եթէ պարագային ապրած բնակարանը ընտանեկան թիւի աճի պատճառով փոքր է եւ կամ ալ կառոյցին մէջ առողջապահական պայմանները գոհացուցիչ չեն:
Հ.- Դուք ինչպէ՞ս օգտակար կը դառնաք դիմող պարագաներուն:
Ր. Կ.- Բնակարան գնելը ունի ճարտապետական, տնտեսական եւ իրաւական երեսները: Նախ եւ առաջ մեր հայորդիներուն կը փոխանցենք նշեալ մարզերուն մասին խորհրդատուութիւններ եւ տուեալներ, որպէսզի ան ճիշդ կողմնորոշումը կատարէ: Բնակարանային յանձնախումբը բնակարաններ կը գնէ եւ աւելի քիչ գումարով, նուազ տոկոսով եւ մասնավճարներու դրութիւններով օգտակար կը դառնայ հայորդիներուն:
Թ. Դ.- Անցեալին գումարները փոքր էին ու Ազգային առաջնորդարանը իբրեւ փոխատուութիւն կը տրամադրէր: Երբ տուներուն գիները եւ պահանջները աւելցան, այդ հանգրուանին սկսանք կապը հանդիսանալ գնողներու եւ դրամատուներուն միջեւ, որպէսզի մեր հայորդիները լաւագոյն պայմաններէն օգտուին:Բնակարանի տէր դառնալու համար թղթածրար պէտք է պատրաստուի. յաճախ բազմաթիւ հարցեր կ՛ըլլան` ապօրինի արձանագրութիւններ, տարածքներու հարցեր, գինի սերտողութիւններ… Պարագայ առ պարագայ բոլոր մանրամասնութիւններով եւ օրինական բոլոր կարգերը յարգելով պէտք է քննել, որպէսզի հետագային այլ խնդիրներ չծագին: Այստեղ նաեւ կարեւոր է գնողին թղթածրարին ամբողջացումը` գնողի ամսաթոշակ, դրամատնային համաձայնագիր, դրութիւններ…
Հ.- Ի՞նչ տեսակի տուներ կը գնէք ու ծախէք…
ՐԿ.- Մենք կը կեդրոնանանք Պուրճ Համուտի մէջ գոյութիւն ունեցող ոչ հայկական բնակավայրերուն վրայ: Կը փորձենք լաւ պայմաններ տալ բնակավայրերու տէրերուն ու գործակցաբար կ՛իրականացնենք ծրագիրները: Ապօրինի բնակավայրերու հարցերը կը վերջնականացնենք եւ պէտք եղած տնօրինումները կը կատարենք:
Հ.- Բնակարանային նոր ծրագիր ունի՞ք:
Ր. Կ.- Այո՛, երկաթուղագիծի ճամբուն վրայ, Մեսրոպեան վարժարանի ետեւի թաղին մէջ կայ շէնք մը, որուն բնակարաններուն թղթածրարը քանի մը շաբթուան ընթացքին կ՛ամբողջանայ ու կը սկսինք վաճառքի:
Հ.- Առուծախի ընթացքին շինարարական գործերն ալ ձեր յանձնախո՞ւմբը կ՛իրականացնէ:
Ր. Կ.- Մեր աշխատանքներուն մաս կը կազմեն նորոգութեան գործերը, վերելակ, ելեկտրականութեան ցանց, վերադասաւորում…
Հ.- Այս շէնքի պարագային առաջնահերթութիւնը որո՞նց պիտի տրուի:
Ր. Կ.- Պիտի տրուի նոր նշանուած, ամուսնանալ փափաքող կամ նորապսակ զոյգերուն, որոնք պէտք է ունենան մնայուն եկամուտի աղբիւր: Ընտանիքի եկամուտին մէկ երրորդը պէտք է ըլլայ մասնավճարը, իսկ յարկաբաժինի գումարին քառորդը պէտք է կանխիկ վճարուի: Գնողը պէտք է անպայման ունենայ երկու երաշխաւոր, որպէսզի դժուարութիւններու պարագային անոնք նեցուկ կանգնին…
Հ.- Հայորդիները եթէ դիմում պիտի կատարեն, ո՞ւր պէտք է ներկայանան եւ ի՞նչ է կարգը:
Ր. Կ.- Ազգային առաջնորդարանին մէջ յանձնախումբը ունի իր գործավարը, որուն կարելի է կատարել դիմումները եւ ստանալ համապատասխան լուսաբանութիւններ:
Հ.- Եթէ հայ ընտանիք մը չկարենայ վճարել ճշդուած գումարը, ի՞նչ կ՛ընէք:
ԹԱԼԻՆ ՍԱՀԱԿԵԱՆ-ԴԱՐԲԻՆԵԱՆ.- Երբեք չէ պատահած, որ հայ ընտանիք մը իր բնակած վայրէն դուրս հանած ենք եւ ապագային ալ, վստահ եմ, որ չ՛ըլլար: Ընտանիքը եթէ նիւթական դժուարութիւններ ունի ու չի կրնար վճարել գումարը, ապա կը փորձենք գտնել լուծումներ, որոնց բացակայութեան պարագային կը դառնայ վարձակալ, որպէսզի նուազ գումարով կարենայ ապրիլ ու իր պայմանները բարելաւել:
Հ.- Պուրճ Համուտի դիմագիծի պահպանման խնդիրին գծով ի՞նչ ըսելիք ունիք:
Ր. Կ.- Դիմագիծի պահպանման խնդիրը գոյութիւն ունի, դժուարութիւնները շատ են, բայց հաստատօրէն կարելիութիւններ ալ կան: Ամէնէն մեծ արգելքը յուսահատութիւնն է: Ուրախ եմ, որ այս առնչութեամբ մեծ ճիգեր կը թափուին: Այն հայերը, որոնք իրենց բնակարանները պիտի ծախեն, պէտք է հայերուն վաճառեն: Այս առնչութեամբ ալ մեր յանձնախումբը յառաջիկային պիտի զբաղի առուծախով, որպէսզի հայերուն տուները օտարներուն չծախուին: Հայը Պուրճ Համուտին մէջ պահելը շրջանի դիմագիծի պահպանման լաւագոյն գրաւականն է:
Հ.- Բնակարաններ գնելու աշխատանքի ընթացքին օտարները յանձնելու դժուարութիւններ կը ստեղծե՞ն:
Թ. Ս. Դ.- Մեր գործն է լաւ պայմաններ ստեղծել ու օրինական միջոցներու դիմել, որպէսզի վերադարձնենք հայերուն: Խորհրդակցութիւններով, օրինական կարգով, գոհացուցիչ պայմաններով եւ երբեմն ալ ժամանակ տրամադրելով` կը լուծուին:
Հ.- Այլ ըսելիքներ կա՞ն:
Թ. Ս. Դ.- Մեզմէ իւրաքանչիւրը պէտք է հաւատայ, որ իր գործը արդիւնք կու տայ, տեղ կը հասցնէ:Չենք կրնար ըսել, որ ուշացած ենք, արդէն Պուրճ Համուտը հայաթափուած է եւ հոն կանգ առնենք: Մեզմէ իւրաքանչիւրը շատ բան կրնայ փոխել, եթէ աշխատանք տանի, եթէ մեր ազգային կառոյցներուն նկատմամբ վստահութիւն ունենայ, եթէ պատրաստ ըլլայ զոհողութիւններ կատարելու: Վերջապէս, քաջալերելի է, որ այսպիսի յայտագիր մը կը ներկայացուի: Բազմաթիւ հայորդիներ այս աշխատանքներուն ծանօթ չեն, եւ այս առիթը լաւագոյն միջոցն է ներկայացնելու Ազգային առաջնորդարանի գործունէութիւնը:
Ր. Կ.- Շնորհակալութիւն «Վանայ Ձայն»-ի տնօրէնութեան եւ Ազգային առաջնորդարանի տեղեկատուական բաժանմունքի պատասխանատուին, որ այս առիթը ընծայեցին: Պուրճ Համուտը հայութեան համար մեծ արժէք ունի ու լիբանանեան առումով ունի կարեւոր դիրք ու դեր: Մենք շրջանի կալուածներուն տէր կանգնելով` պէտք է պահպանենք այս հայկական շրջանին դիմագիծը:
