Նախաձեռնութեամբ Լիբանանի հայոց թեմի Ազգային առաջնորդարանի տեղեկատուական բաժանմունքին, Ազգային առաջնորդարանի ժողովներու, բաժանմունքներու եւ գործունէութեան ծանօթացման հարցազրոյցներու շարքին, չորեքշաբթի, 8 յուլիս 2015-ին, Կրօնական ժողովին մասին «Վանայ Ձայն» հարցազրոյց մը ունեցաւ Ազգային առաջնորդարանի Կրօնական ժողովի ատենապետ Սարգիս քհնյ. Սարգիսեանին հետ: «Վանայ Ձայն»-ի հաղորդավար Հուրի Փափազեան-Էմմիեան վարեց հարցազրոյցը, որ իր ամբողջութեամբ կը դարձնենք «Ազդակ»-ի ընթերցողներուն սեփականութիւնը:
ՀԱՐՑՈՒՄ.- Առաջին հերթին ինչպէ՞ս կը գնահատէք այս հաղորդաշարը:
ՊԱՏԱՍԽԱՆ.- Իսկապէս գնահատելի է. ասկէ առաջ մեր ժողովուրդը առիթ չէր ունեցած մանրամասնութիւններով ծանօթանալու մեր Ազգային առաջնորդարանին:
Հ.- Կրօնական ժողովին սահմանում մը կրնա՞ք տալ:
Պ.- Ազգային երեսփոխանական ժողովը ինք կ՛ընտրէ Կրօնական ժողովը եւ Ազգային վարչութիւնը: Կրօնականը կ՛ընտրուի երկու տարուան համար եւ կը բաղկանայ հինգ կամ 7 անդամներէ: Կրօնական ժողովը կը մշակէ երկամեայ ծրագիր, որ կը ներկայացուի Երեսփոխանական ժողովին` առ ի վաւերացում: Կ՛ունենանք յանձնախումբեր, որպէսզի ճիւղաւորուած աշխատանքը հեզասահ ընթանայ: Ունինք կիրակնօրեայ վարժարաններու, դպրաց դասերու, Ազգային ծերանոցի եւ Ազունիէի բուժարանի յանձնախումբեր: Մեր քահանայ հայրերը մնայուն հերթականութեամբ կ՛այցելեն ծերերուն` հոգեւոր մատակարարում կատարելով: Նաեւ, Ազգային վարչութեան ընկերային յանձնախումբին հետ գործակցաբար, կը զբաղինք բանտերու օրակարգով. քահանայ հայր մը բանտերուն մէջ հոգեւոր արարողութիւններ կը կատարէ:
Հ.- Կրօնական ժողովի անդամ բոլոր քահանաներն ալ Կրօնական ժողովին անդամ ընտրուելու իրաւունքը ունի՞ն:
Պ.- Բոլորն ալ թեկնածու են, բոլորն ալ իրաւունք ունին մաս կազմելու: Յայտնեմ, որ Կրօնական ժողովի նախագահը սրբազան առաջնորդն է, ինչպէս միւս ժողովներուն պարագային է: Կրօնական ժողովը առաջնորդ սրբազան հօր հետ խորհրդակցաբար կը կատարէ իր աշխատանքները:
Հ.- Եկեղեցիներ-Կրօնական ժողով յարաբերութիւնները ի՞նչ կարգով կ՛ընթանան:
Պ.- Կրօնական ժողովը անմիջական կապ ունի եկեղեցիներուն եւ քահանայ հայրերուն հետ: Կը հսկէ աշխատանքներուն, ծիսական արարողութիւններուն, Ս. պատարագի խորհուրդներուն, քահանայ հայրերու, թաղական խորհուրդներու եւ տիկնանց յանձնախումբերու գործունէութեան: Կը կազմակերպենք թաղական խորհուրդներու համագումարներ` բիւրեղացնելու ծրագիրները եւ սահմանելու պարտականութիւնները:
Հ.- Որո՞նք են ծուխերու քահանայ հայրերուն եւ թաղական խորհուրդներուն պարտականութիւնները:
Պ.- Քահանայ հայրերը կը կատարեն ծխական այցելութիւններ, տնօրհնէք, արարողութիւններ, ժողովուրդին հետ կապ, ձեռնարկներ, ծառայութիւններ… Մենք` քահանայ հայրերս, մնայուն կերպով կը հաւաքուինք, կը քննարկենք, հոգեւոր սերտողութիւն կը կատարենք, որպէսզի մնայուն կերպով փոփոխութեան ենթարկուինք:
Հ.- Երիտասարդներու հետ կապուած ի՞նչ աշխատանքներ կը տանիք:
Պ.- Ազգային առաջնորդարանի տեղեկատուական բաժանմունքին հետ գործակցաբար անցնող տարի կազմակերպեցինք ազգային վարժարաններու միջնակարգի եւ երկրորդականի աշակերտներուն սեմինարներ, որոնց նիւթն էր երիտասարդ-եկեղեցի կապը, ակնկալութիւնները եւ մտահոգութիւնները: Միասնաբար քննարկումներ կատարեցինք, ու վստահ եմ, որ յառաջիկային աշխատանքը առաւել եւս պիտի զարգանայ: Մենք նաեւ կը կատարենք երիտասարդներու յատուկ ուրբաթօրեայ Աստուածաշունչի սերտողութիւն: Այս ծրագիրը սկիզբը ունեցաւ փոքր թիւով մասնակիցներ, սակայն ժամանակի ընթացքին թիւը անցաւ 50-ը: Գործակցաբար Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան դպրեվանքին, մենք ամսական դրութեամբ կը մատուցենք երիտասարդներու յատուկ Ս. պատարագ: Երիտասարդները պէտք է մասնակից դառնան այս աշխատանքներուն եւ արհեստագիտութեան ընձեռած միջոցները պէտք է գործածենք` ստեղծելու համապատասխան խանդավառութիւն եւ հոգեւոր մթնոլորտ:
Հ.- Նորահաս սերունդներու հոգեւոր պատրաստութեան մէջ ի՞նչ դեր ունին կիրակնօրեայ դպրոցները:
Պ.- Այսօր կիրակնօրեայ դպրոցները կարեւոր են եւ անհրաժեշտ: Մեր հայկական դպրոցներուն մէջ քրիստոնէական դաստիարակութիւնը բաւարար չէ: Մենք հոն դժուարութիւն ունինք: Մեր ժողովուրդին մէջ անպատասխանատու վիճակ կայ, եւ այսօր մեր մանուկները կիրակի օրերը տուներու մէջ են, փոխանական եկեղեցի յաճախեն: Լիբանանի մէջ ունինք 11 կիրակնօրեայ դպրոցներ, իսկ ընդհանուր աշակերտութեան թիւն է շուրջ 550: Կամաւոր ուսուցիչներու ճամբով կը փորձենք դաստիարակութիւնը փոխանցել արդի լսատեսողական միջոցներով, խաղերու ճամբով: Ցոյց կու տանք Աստուածաշունչին համարները, կը ծանօթացնենք մեր սուրբերը եւ մեր տօները: Այսօր մանուկը կը նախընտրէ համակարգիչը, «Այփէտ»-ը, փոխանակ հետեւի հոգեւոր դաստիարակութեան: Այս առնչութեամբ դժբախտաբար ծնողներու կողմէ քաջալերանքը շատ քիչ է: Այն տունը, ուր Աստուծոյ ներկայութիւնն ու խօսքը կայ, Աստուածաշունչը կայ, այդ տունը ամուր է ու ապահով…
Հ.- Կիրակնօրեայ վարժարանները ո՞ւր կը գործեն, ուսուցիչները ովքե՞ր են…
Պ.- Իւրաքանչիւր եկեղեցւոյ կողքին կիրակնօրեայ դպրոց կայ: Կը գործեն 70-80 ուսուցիչներ. այդ երիտասարդները հետեւած են Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան Կիրակնօրեայ դպրոցներու վարիչ տնօրէնութեան երկամեայ մանկավարժական-հոգեւոր ծրագիրին: Մենք նաեւ կը կազմակերպենք սեմինարներ, որպէսզի խօսինք տարեկան ծրագիրներուն, աշխատելաոճին եւ գործերուն մասին:
Հ.- Կրօնական ժողովը ի՞նչ դժուարութիւններ կը դիմագրաւէ:
Պ.- Միշտ ալ դժուարութիւններ կան եւ առանց դժուարութիւններու` յաջողութիւններ չկան: Երբ ժողովուրդ-եկեղեցի կապը ամուր ըլլայ, բոլոր արգելքները կը յաղթահարուին:
Հ.- Ուրեմն, մտահոգ էք պատանիներով եւ երիտասարդներով…
Պ.- Վստահաբար. անոնք մեր ապագան են, մեր ապագայի ընտանիքներն են: Երիտասարդները այսօր հեռու են ու տարբեր աշխարհի մէջ են: Երիտասարդութիւնը երբ առողջ ըլլայ, ապա Եկեղեցին ալ առողջ կ՛ըլլայ: Մեր կատարածը մեծ գործին մէջ փոքր բաժին մըն է: Պէտք է աւելի մեծ ծաւալով աշխատանք տանիլ` տարածուելու եւ բոլորին հասնելու համար:
Հ.- Այլ ըսելիք ունի՞ք:
Պ.- Մեր ազգայինները եթէ մտահոգութիւններ ունին, պէտք է գան ու ներկայացնեն: Կրօնական ժողովը, վստահաբար նաեւ Ազգային առաջնորդարանի բոլոր կառոյցները պատրաստ են լսելու, մտիկ ընելու: Միասնաբար պէտք է խօսինք, քննարկենք ու լուծենք խնդիրները: Ազգային առաջնորդարանը ժողովուրդին տունն է, հետեւաբար ժողովուրդը դեր ունի այս աշխատանքին մէջ, ինք պիտի օգնէ, որպէսզի միասին այս նաւը առաջնորդենք ապահով նաւահանգիստ: