Թուզլայի «Արմէն» ճամբարի խնդիրը կը շարունակէ զբաղեցնել միտքը բոլոր անոնց, որոնք օրերէ ի վեր կ՛աշխատին այս պատմական շէնքը փլուզումէ փրկելու համար: Բայց բոլոր նշանները ցոյց կու տան, որ հայ համայնքին ակնկալութիւնները պիտի չիրականանան «Նոր զարթօնք»-ի երիտասարդներուն ու անոնց զօրակցող խմբակի դիմադրութեան դիմաց, կալուածին այսօրուան տէրը յանկարծ յայտնած է, որ որոշած էր կալուածը նուիրել հայ համայնքին: Անշուշտ ասիկա շատ գեղեցիկ լուր էր, անհաւատալի ըլլալու աստիճան գեղեցիկ: Արդարեւ, այդ գեղեցիկ խոստումը դեռ չէ իրականացած ու կը թուի, թէ պիտի չիրականանայ: Ստորեւ կը հաղորդենք այս հարցին շուրջ վերջին իրադարձութիւնները:
«Թարաֆ» թերթը դարձեալ նոր հրատարակութիւն մը ունէր «Արմէն» ճամբարի շուրջ: Թերթի աշխատակից Սիւմէյրա Թանսել կը հրապարակէր «Արմէնի» ճամբարի երբեմնի բնակիչներէն Կարապետ Օրունէօզի, Յարութիւն Տեմիրի եւ Արուս-Յովհաննէս Թաճեր զոյգի յայտարարութիւնները: Կը գրէր հետեւեալը.
Ինչպէս ծանօթ է «Արմէն» ճամբարը փլուզումէ փրկելու համար ցուցաբերուած դիմադրութենէ ետք համալիրի այսօրուան սեփականատէր Ֆաթիհ Ուլուսոյ գրաւոր յայտարարութիւն մը ըրած եւ յայտնած էր, որ կալուածը պիտի նուիրէր Կետիկփաշայի Աւետարանական եկեղեցիին: Բայց օրեր անցան եւ տակաւին այս ուղղութեամբ գործնական որեւէ քայլ չէ առնուած:
Ճամբարի երբեմնի բնակիչներէն Կարապետ Օրունէօզ ըսաւ, որ օրերէ ի վեր կը սպասեն, սակայն ո՛չ մէկը մինչեւ այսօր գործնական քայլ մը առաւ կալուածաթուղթը հայերու վերադարձնելու ուղղութեամբ:
«Ասիկա շատ պարզ գործողութիւն մըն է, մեր փաստաբանները պատրաստ են: Մէկ հեռաձայն կը բաւէ, որպէսզի խնդիրը կարգադրուի: Բայց օրերէ ի վեր ո՛չ մէկը փնտռեց մեզ: Մեզի հետ խաղ կը խաղան: Որբերը գործածեցին որպէս ընտրարշաւի նախանիւթ: Ընտրութենէ վերջ ալ «հրաժարեցանք» ըսելով` գործը պիտի վերջացնեն: Ես այլեւս վստահութիւն կորսնցուցի», ըսաւ Օրունէօզ:
Իսկ Յարութիւն Տեմիր Զուիցերիայէն յատկապէս եկեր է, երբ իմացեր է, որ ճամբարը պիտի վերադարձուի:
«Ես եօթը տարեկանէս մինչեւ տասներկու մնացի այս ճամբարին մէջ: Այստեղի աղիւսները մենք շարեցինք: Մեր աշխատանքով բարձրացուցինք պատերը: Հիմա իմացանք, որ ճամբարը պիտի վերադարձուի, ուրախութեամբ Թուրքիա եկանք, ի՛նչ մեղք, որ շօշափելի բան մը չկայ: Ես 65 տարեկան եմ: Այս ճամբարին փլուզումը իմ ալ փլուզումս կ՛ըլլայ», կ՛ըսէ Յարութիւն Տեմիր:
Իսկ Յովհաննէս եւ Արուս Թեճեւի այս ճամբարին մէջ զիրար ճանչցեր եւ իրարու հետ ամուսնացեր են: Ամուսնանալէ վերջ ալ ամէն կիրակի հոս կու գային: Այստեղ շատ թանկագին յիշատակներ ունին: Հիմա բոլոր այդ յիշատակները փուլ պիտի գան շէնքին հետ միասին: Բայց խոստացան կալուածը վերադարձնել: Այս ժամէն վերջ անոնք շատ կը խայտառակուին եթէ չվերադարձնեն: Եթէ այս ճամբարին բան մը ըլլայ, մեզի համար ալ շատ գէշ կ՛ըլլայ», ըսին անոնք:
Կարօ Փայլանի Համաձայն, Այս Շաբաթ Ալ
Կալուածը Պիտի Չվերադարձուի
Ինչպէս մեր միւս սիւնակներուն մէջ հաղորդած ենք, վերջերս մեր հիւրն էր ԺՀԿ-ի հիմնադիրներէն ու այս կուսակցութեան Պոլիսէն երեսփոխան Կարօ Փայլան, որ զանազան նիւթերու կարգին, մեզի խօսեցաւ նաեւ «Արմէն» ճամբարի մասին: Ան ըսաւ, որ վերջերս նոր տեսակցութիւն մը ունեցած էր կալուածին այժմու տիրոջ` Ֆաթիհ Ուլուսոյին հետ: Այս տեսակցութեան արդիւնքն այն էր, որ Ուլուսոյ կալուածը այս շաբաթ ալ պիտի չվերադարձնէ: Յայտնապէս ան կ՛ուզէ ձգձգել:
«Նոր Զարթօնք» Խմբակէն Խիստ Հերքում`
Մարգար Էսայեանի Մէկ Յայտարարութեան
«Սի.Էն.Էն.-Թուրք»-ի կողմէ ալ հաղորդուած լուրի մը համաձայն, «Նոր զարթօնք» խմբակը խիստ հերքում հրապարակեց «Արդարութիւն եւ բարգաւաճում» կուսակցութեան երեսփոխանական թեկնածու Մարգար Էսայեանի մէկ յայտարարութեան դէմ: Մարգար Էսայեան «Փարոս» ամսաթերթին յայտարարեր է, որ «Արմէն» ճամբարը վերադարձուեցաւ հայ համայնքին: Մինչդեռ այսպիսի բան մը տակաւին իրականացած չէ եւ «Նոր զարթօնք»-ի երիտասարդները ցաւ կը յայտնեն, որ Մարգար Էսայեան որպէս ընտրարշաւի քաղաքական նախանիւթ կը ծառայեցնէ «Արմէն» ճամբարի խնդիրը: «Նոր զարթօնք»-ը հարց կու տայ. «Եթէ կալուածը վերադարձուեցաւ, կալուածաթուղթը ո՞ւր է: Եթէ կալուածաթուղթը ձեր ձեռքն է, իսկոյն հրապարակեցէք զայն: Դուք որքա՞ն դրամ առիք այս սուտ լուրը եւ «Արդարութիւն եւ բարգաւաճ»-ումին գովազդը հրատարակելու համար: «Փարոս» ամսագիրն ալ պէտք է հերքէ այս սուտ լուրը»: «Նոր զարթօնք-ի երիտասարդները խիստ լեզուով մը տակաւին կը յայտնեն, որ Մարգար Էսայեանի այս ձգձգողական քաղաքականութիւնը հայ համայնքին որեւէ օգուտ չի բերեր ու համայնքի խղճմտանքին մէջ այսպիսի երեսփոխանական թեկնածուի տեղ չկայ: