Յ. ԼԱՏՈՅԵԱՆ
Հայոց ցեղասպանութեան հարիւրամեակի ոգեկոչման ձեռնարկներէն ետք նոր որակ եւ մակարդակ ստացան ընդհանրապէս Հայ դատի հետապնդման աշխատանքները:
Փաստօրէն ազգովին միացած եւ նոյն հրամայականներու շուրջ համախմբուած Հայաստան-սփիւռք կապը քիչ մը աւելի ամրացաւ եւ գօտեպնդուեցաւ:
Սակայն, այս բոլորէն անդին, մենք այսօր ազգովին կը դիմագրաւենք մաշեցնող պատերազմի մը իրավիճակը: Ազերիները այս պատերազմի ոճէն եւ վիճակէն գոհ են: Հակառակ մարտական եւ զինուորական հակադարձութիւններուն`, մեր մօտ վնասը կը մնայ վնաս: Ամէն շաբաթ մէկ, երկու, երբեմն երեք նահատակ կու տանք, եւ մեր ժողովուրդի հոգեկան եւ բարոյական վայրէջքը կամաց կամաց սահմաններէն անդին կ՛անցնի:
Այս իրավիճակին դիմաց պէտք է այս կացութիւնը շրջենք ի նպաստ մեզի: Պէտք է կռիւը փոխադրենք ուրիշ դաշտ: Պէտք է միջազգային եւ քաղաքական ճնշումները թափ առնեն, որպէսզի ազրպէյճանական քաղաքականութիւնը բացայայտուի, եւ կացութեան իրական պատկերը լուսարձակներու տակ առնուի:
Այսօր քարոզչական կազմակերպուած արշաւը անպայման որ ճնշող դեր կրնայ խաղալ: Փաստօրէն օգոստոսէն ի վեր ստեղծուած կացութիւնը ի նպաստ Ազրպէյճանին է: Մենք մնայուն ձեւով զոհ կ՛արձանագրենք:
Մեր իւրաքանչիւր նահատակ զինուորը իր տեղն ու կշիռը ունի, բնականաբար նաեւ բարոյական ժխտական անդրադարձը մեծապէս կ՛ազդէ երկրի ընդհանուր մթնոլորտին վրայ:
Քաղաքական ճնշումները բոլոր մակարդակներու իրենց ճնշիչ դերը կրնան խաղալ: Լուսարձակները պէտք է կեդրոնանան ազերիներու հակայարձակողական, զինադադարը խախտողի եւ առհասարակ հայկական սահմանամերձ գիւղերու դէմ նախայարձակ ըլլալու շեշտով:
Չբաւարարուինք միայն Թուրքիան մեղադրելով: Ազերիներու ոտնձգութիւններուն եւ անմարդկային եւ յարձակողական ըլլալու դէմ քարոզչական արշաւը պէտք է կազմակերպուած եւ մնայուն բնոյթ ստանայ: Բնականաբար հարիւրամեակէն ետք Թուրքիան ալ իր ազդեցութիւններով պիտի փորձէ մէկ անգամ ընդմիշտ հակադարձութեան նոր ձեւեր որոնել: Մեր ակնկալիքը պէտք է ըլլայ անսպասելին:
Այս պայմաններուն մէջ Ցեղասպանութեան ոգեկոչման տարին անգամ մը եւս թող ամպրապնդէ մեր կամքը` որոնելու եւ նոր ձեւեր գտնելու համար: Փաստօրէն տասը ամիսներուն ընթացքին մենք ունեցանք բաւական ծանր կորուստներ, սակայն մեր քաջարի բանակը իր բոլոր զօրամասերով միշտ ալ պատրաստ եւ արթուն վիճակի մէջ դիմագրաւուած է եւ պիտի դիմագրաւէ դժուարութիւնները:
Հիմնականը ոճի եւ տեղի փոփոխութիւնն է:
Ազերիները ուրախ եւ գոհ են իրենց որդեգրած ոճէն եւ վայրէն. պէտք է անպայման այս ուղղութեամբ աշխատինք: