Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon)
No Result
View All Result
  • Խմբագրական
  • Հայկական
  • Լիբանանեան
  • Միջազգային
  • Յօդուածներ
    • Անդրադարձ
    • Գաղութային
    • Հարցազրոյց
    • Հայրենի Կեանք
    • Գաղութէ Գաղութ
    • Զաւարեանական
    • Միջազգային
    • Հայ Դատ
    • Ազդակ Գաղափարաբանական
    • Պատմական
    • Առողջապահական – Բժշկագիտական
    • Արուեստ – Մշակոյթ
    • Գրական
    • Լիբանանեան Կեանք
    • Մշակութային եւ Այլազան
  • Գաղութային
  • Մարզական
  • Այլազան
    • «Ազդակ»ի ֆոնտ
    • 50 Տարի Առաջ
    • Ի՞նչ Կ՛ըսեն Աստղերը
    • Յայտարարութիւններ
    • Կնոջական
    • Մանկապատանեկան
  • Խմբագրական
  • Հայկական
  • Լիբանանեան
  • Միջազգային
  • Յօդուածներ
    • Անդրադարձ
    • Գաղութային
    • Հարցազրոյց
    • Հայրենի Կեանք
    • Գաղութէ Գաղութ
    • Զաւարեանական
    • Միջազգային
    • Հայ Դատ
    • Ազդակ Գաղափարաբանական
    • Պատմական
    • Առողջապահական – Բժշկագիտական
    • Արուեստ – Մշակոյթ
    • Գրական
    • Լիբանանեան Կեանք
    • Մշակութային եւ Այլազան
  • Գաղութային
  • Մարզական
  • Այլազան
    • «Ազդակ»ի ֆոնտ
    • 50 Տարի Առաջ
    • Ի՞նչ Կ՛ըսեն Աստղերը
    • Յայտարարութիւններ
    • Կնոջական
    • Մանկապատանեկան
No Result
View All Result
Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ
No Result
View All Result

Ապրիլ 24. Ինչպէ՞ս Է Այս Օրը Մտել Հայոց Մէջ

Մարտ 30, 2015
| Անդրադարձ
0
Share on FacebookShare on Twitter

ԹԱԹՈՒԼ ՅԱԿՈԲԵԱՆ

Հայոց ցեղասպանութեան զոհերի յիշատակի օրը ապրիլ 24-ին է նշւում, քանի որ 1915-ի այդ օրը Պոլսի հայ մտաւորականութեանը Հայտարփաշա երկաթուղային կայարանից ուղարկեցին մահուան ճամբորդութեան: Հէնց այդպէս սկսուեց Արեւմտեան Հայաստանում հայ ժողովրդի տեղահանման եւ բնաջնջման ծրագիրը, որը շարունակուեց մի քանի տարի:

Հայաստանի խորհրդայնացման առաջին տարիներին եկեղեցիներում յիշատակւում էր ապրիլ 24-ը, իսկ հետագայում` մինչեւ 1965թ. զարթօնքը, 1915 թուականը պաշտօնապէս կամ հասարակական լայն շրջանակներում չէր նշւում: Ցեղասպանութեան զոհերի յիշատակի օրը որպէս հարազատների ու մերձաւորների յիշատակի օր յիշւում էր ընտանիքների ներսում միայն:

Առաջինը երգիծաբան Երուանդ Օտեանն է Պոլսի «Ժամանակ» օրաթերթում առաջարկել 1915-ի անմեղ զոհերի համար յիշատակի յատուկ օր ընդունել եւ ոգեկոչել այդ օրը: Իսկ գրող, Վաղարշապատի դպրոցների տեսուչ Վրթանէս Փափազեանը նամակով դիմել է Գէորգ Ե. Ամենայն Հայոց կաթողիկոսին` առաջարկելով ապրիլի 24-ը յայտարարել Նահատակների օր` ի յիշատակ հայ մտաւորականների, ովքեր 1915 թ. ապրիլի 23-ի լոյս 24-ի գիշերը ձերբակալուեցին Պոլսում եւ Հայտարփաշա կայարանից տարուեցին դէպի Այաշ, Չանղըրը եւ միւս սպանդանոցներ:

Մի քանի օր անց կաթողիկոսի դիւանը շրջաբերականով (ըստ այլ տեղեկութիւնների, նաեւ` կաթողիկոսական կոնդակով) հրահանգել է ապրիլ 24-ն ընդունել որպէս Մեծ եղեռնի զոհերի յիշատակի օր եւ բոլոր եկեղեցիներում այդ օրը մատուցել հոգեհանգստեան պատարագ:

Մինչեւ քեմալականների վերջնական յաղթանակը եւ Թուրքիայի Հանրապետութեան հիմնադրումը 1923-ին, հայութիւնը ապրիլ 24-ը նշուել է նաեւ Պոլսում: Այսպէս, եթէ Երեւանում լոյս տեսնող «Խորհրդային Հայաստան» պաշտօնաթերթի 1922 թուականի ապրիլեան համարներում անդրադարձ չկայ Մեծ եղեռնին, ապա Պոլսի հայկական թերթերը բաւական տեղ են յատկացրել:

ՀՅԴ Պոլսի «Ճակատամարտ» օրաթերթը ընթերցողներին տեղեկացրեց, որ` «համաձայն հայրապետական կարգադրութեան, առաջիկայ երկուշաբթի օրը` ապրիլ 24-ը, ազգային տօն է հռչակուել ի յիշատակ մեր  բիւրաւոր նահատակների, նոյն օրը Հայաստանի բոլոր եկեղեցիներում պիտի մատուցուի պատարագ եւ կատարուի  հոգեհանգիստ»: «Ըստ այս հայրապետական հրամանի, յանձնարարում ենք նոյն օրը փակել թաղի բոլոր ազգային վարժարանները եւ եկեղեցիներում մատուցել սուրբ պատարագ եւ կատարել հոգեհանգստեան պաշտօն` ի յիշատակ նահատակների», գրեց «Ճակատամարտ»-ը:

Ապրիլի 25-ի համարում «Ճակատամարտ»-ը շարունակեց. «Երէկ կէսօրին անհամար բազմութիւն էր հաւաքուել Շիշլիի Ազգային գերեզմանատանը` յարգելու յիշատակը ապրիլ 24 զոհերի: Դաշնակցութեան կողմից խօսեց Ամատունին, հնչակեանների կողմից` Սեդրակ Քառեանը: Հայ արուեստի տան անունից խօսեց Վահան Թեքեյեանը: Նա ասաց, որ եկել ենք խոնարհուելու մեր մեծ մեռելների յիշատակին: Հայ երիտասարդութեան անունից խօսք ասաց Միսաք Մանուշեանը. «Ամբողջ ժողովրդի կէսը դարձել է յուղարկաւորը միւս կէսին: Մեռելներ, մեռելներ, մեռելներ` 7 տարի առաջ, 13 տարի առաջ, 27 տարի առաջ»:

Հայոց ցեղասպանութիւնից փրկուածները, ովքեր ապաստան գտան Խորհրդային Հայաստանում, չէին կարող բարձրաձայնել իրենց պատուհասած ողբերգութիւնը, քանի որ Թուրքիայի եւ Խորհրդային Միութեան միջեւ հաստատուել էին բարեկամական յարաբերութիւններ: Հայութեան ընդհանուր ցաւը եւ հաւաքական յիշողութիւնները պարփակուել ու «կողպուել էին» առանձին ընտանիքների ներսում:

Ապրիլ 24-ը Խորհրդային Հայաստանում սկսեց նշուել միայն 1965-ից: Երկու տարի անց Ծիծեռնակաբերդի բարձունքում կառուցուեց Հայոց Մեծ եղեռնի զոհերի եւ վերապրածների յուշահամալիրը: Այդ կառոյցի թոյլատուութիւնը Մոսկուայից ստանալու հարցում կարեւոր դեր կատարեց այն ժամանակուայ Խորհրդային Հայաստանի առաջնորդ Եակով Զարոբեանը:

Խորհրդային Հայաստանի մէկ այլ առաջնորդի` Կարէն Դեմիրճեանի ղեկավարման տարիներին,  մտցուեց ապրիլ 24-եան «Լռութեան րոպէն»:

Հայաստանի առաջին նախագահ Լեւոն Տէր Պետրոսեանի ղեկավարման տարիներին Ծիծեռնակաբերդի բարձունքում կառուցուեց թանգարան, որը հետագայում անուանուեց թանգարան-հիմնարկ: Թանգարանը բացուեց 1995-ի ապրիլի 24-ին` Հայոց ցեղասպանութեան 80-րդ տարելիցի օրը:

ԱՆԻ կենտրոն

 

 

Նախորդը

Սարգիս Զէյթլեանի Առեւանգման 30-Ամեակ

Յաջորդը

Տասը Պատճառ, Թէ Ինչո՛ւ Նախագահ Օպաման Պէտք Է Ապրիլ 24-ին Հայաստան Այցելէ

RelatedPosts

Դամասկոսի Արաբական Լիկա Վերադարձը Մօտալուտ Կը Թուի
Անդրադարձ

Դամասկոսի Արաբական Լիկա Վերադարձը Մօտալուտ Կը Թուի

Մարտ 29, 2023
Ժամի Խեղկատակութիւնը
Անդրադարձ

Ժամի Խեղկատակութիւնը

Մարտ 29, 2023
Ընկեր Վազգէն Էթիեմեզեանը` Մտաւորական Գործիչը
Անդրադարձ

Ընկեր Վազգէն Էթիեմեզեանը` Մտաւորական Գործիչը

Մարտ 29, 2023

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

  • Home
  • About Us
  • Donate
  • Links
  • Contact Us
Powered by Alienative.net

© 2022 Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon). All rights reserved.

No Result
View All Result
  • Խմբագրական
  • Հայկական
  • Լիբանանեան
  • Միջազգային
  • Յօդուածներ
    • Անդրադարձ
    • Գաղութային
    • Հարցազրոյց
    • Հայրենի Կեանք
    • Գաղութէ Գաղութ
    • Զաւարեանական
    • Միջազգային
    • Հայ Դատ
    • Ազդակ Գաղափարաբանական
    • Պատմական
    • Առողջապահական – Բժշկագիտական
    • Արուեստ – Մշակոյթ
    • Գրական
    • Լիբանանեան Կեանք
    • Մշակութային եւ Այլազան
  • Գաղութային
  • Մարզական
  • Այլազան
    • «Ազդակ»ի ֆոնտ
    • 50 Տարի Առաջ
    • Ի՞նչ Կ՛ըսեն Աստղերը
    • Յայտարարութիւններ
    • Կնոջական
    • Մանկապատանեկան

© 2022 Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon). All rights reserved.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In